Хитай һөкүмити уйғур дияриға чәтәл мәблиғини җәлп қилмақта

Хитай мәркизий хәвәр агентлиқиниң хәвәр қилишичә, 6 - июл күни үрүмчидә чәтәл содигәрлириниң мәблиғини җәлп қилиш кеңишиш йиғини башланған. "Мәбләғ селиш, һәмкарлиқ, тәрәққият, кеңишиш" намида чақирилған мәзкур йиғинға америка, австралийә, русийә, қазақистан, корийә вә пакистан қатарлиқ 13 дөләттин кәлгән 200 дин артуқ һөкүмәт әрбаблири һәмдә ширкәт вәкиллири қатнашқан.

Уйғур райониниң һөкүмәт мәсуллири, тунҗи қетим өткүзүлүватқан бу йиғинниң, чәтәл содигәрлиригә районниң әң йеңи мәбләғ селиш сиясәтлирини чушәндүрүш һәмдә иқтисадий сода һәмкарлиқлирини күчәйтиш мәқситидә чақирилғанлиқини билдүргән.

Тәңритағ тори хәвиригә асасланғанда, қазақистандики зияритини аяқлаштуруп түнүгүн үрүмчигә қайтип кәлгән хитай сода ишлири министирлиқиниң министири бо шиләй "шинҗаңниң ташқи сода көлимини йәниму зорайтиш, чәтәл мәблиғидин пайдилиниш сәвийисини имканқәдәр тиз юқири көтүрүш қатарлиқ мәсилиләрдә нуқтилиқ муһакимә илип баримиз" деди.

Игилишимизгә қариғанда, үрүмчидә зиярәттә болуватқан канада иқтисад-сода өмики тәркибидики канада сода баш әлчиси майкил "шинҗаңниң чарвичилиқ тәрәққиятини илгири сүрүшкә ярдәм бериш" ни халайдиғанлиқини билдүргән.

Уйғур райони алтун башқуруш идарисиниң башлиқи, канаданиң икки чоң ширкитиниң қаба наһийисигә 2 милйон 400 миң доллар, толи вә қомул районлириға 100 милйон юән мәбләғ селип алтун қедириш, қезиш ишлирини башлиғанлиқини елан қилған. Униң дейишичә, яврупа вә америкидики бәзи даңлиқ ширкәтләрму уйғур районида алтун кани ечиш һәққидә һәмкарлишишни оттуриға қойған.

Тонуштурулушичә, уйғур дияри сәккиз дөләт билән чегирилинидиған, дөләт дәриҗилик 17 чегра еғизи ечивитилгән район болуп, хитайниң ғәрбкә чиқиштики җуғрапийиви әвзәллики алаһидә гәвдилик болған муһим көврүки болуп һесаблиниду.

Мулаһизичиләр, уйғур районида ечиливатқан нефит, тәбиий газ вә башқа санаәт әслиһәлириниң йәрлик хәлқләргә болупму уйғурларға мәнпәәт йәткүзмәйватқанлиқини билдүрүшмәктә. (Илтәбир)