Uyghur aptonom rayonida muhit mesilisi yildin yilgha éghirlashmaqtiken
2005.06.06
Uyghur aptonom rayonluq muhit qoghdash idarisi, "aptonom rayonning 2004 - yilliq muhit ehwali" toghrisida doklat élan qilip, rayonning muhit weziyitidiki chékinish ehwalida yaxshinilish bolmighanliqini élan qildi.
Muhit qoghdash idarisining doklatida körsitishiche, aptonom rayondiki yaylaqlarning 85 ٪ din köpireki halsizlan'ghan bolup, buning ichidiki 37 ٪ yaylaqning halsirash derijisi éghir iken.
2004 -Yilda aptonom rayondiki 16 sheherning hawasi dawamliq bulghan'ghan. Bolupmu buning ichidiki 7 sheherning hawasi döletning belgilimisidiki 3 - derijilik ölchemge yetmeydiken. Sheher hawasining süpiti 2004 - yili aldinqi yilgha qarighanda dawamliq nacharlashqan bolup, qum yéghish, qum boran chiqish sani aldinqi yilgha qarighanda köpeygen, tesir qilish da'irisi kéngeygen.
Uyghur aptonom rayoni xitay boyiche muhit bulghinish ehwali eng éghir rayonlarning biri bolup hésablinidu. Xitay metbu'atlirining xewer qilishiche, xitayning gherbidiki Uyghur aptonom rayoni qatarliq 10 ölke we rayonda, her yili muhit buzghunchiliqi sewebidin kélip chiqidighan iqtisadi ziyan 18 milyard dollargha yétidiken. Bu ölke we aptonom rayonlar sanshi, gensu, chingxey, ningshya, sichüen, yünnen, guyju, Uyghur aptonom rayoni we tibetlerni öz ichige alghan bolup, Uyghur aptonom rayoni xitayning gherbni échish istratégiyilik pilanidiki hel qilghuch rayon idi.
Mutexessisler, rayonda muhitning bulghunishigha köchmenler we tebi'etni pilansiz échish qatarliqlar sewep bolmaqta, dep körsetken. (Erkin)