Xitay Uyghur rayonini nopusning tebi'iy köpiyishi nisbiti yuqiri rayon, dep élan qildi
2005.05.22
Uyghur aptonom rayonidiki kommunistik partiye komitétining awazi hésablinidighan "tengri tagh tori" ning uchuridin ashkarilinishiche, Uyghur aptonom rayonida her yili yéngidin köpiyiwatqan nopus ottura hésab bilen 290 ming etrapida bolup, nopusning tebi'iy köpiyish nisbiti xitay boyiche yuqiri sewiyige yetken iken.
Xewerdin ashkarilinishiche, Uyghur aptonom rayonidiki nopusning köpiyishi pilanliq tughut siyasiti arqiliq ünümlük kontrol qilin'ghan bolup, 20 yil ichide üch milyon bala az tughulghan. Nopusning tebi'iy köpiyish nisbiti 1975-yilidiki 24 ٪ tin 2004-yiligha kelgende 10٪ ke chüshürülgen.
Emma, xitayning bu xewiride her qaysi milletlerning nopusining köpiyish nisbiti mesilisi heqqide uchur bérilmigen bolup, Uyghur nopus mutexessislirining melumatlirigha qarighanda, Uyghurlar nopusining tebi'iy köpiyishi zor derijide töwenlep ketken. 1950-Yili pütün Uyghur élide aran 200 ming etrapida xitay nopusi bar bolup, ahalining 5٪ ni igiligen bolsa, ular süniy halda ichkiri ölkilerdin yötkep chiqilip, bügünki künde biraqla 8 milyon etrapigha yetken hem izchil köpymekte iken.
Béyjing pilanliq tughut siyasiti arqiliq Uyghurlarning köpiyishini boghuwatqan bolsimu, biraq xitay nopusining bu rayondiki süniy we tebi'iy köpiyishini dawamliq qollap kelmekte. (Ümidwar)