2008 - Yilda Uyghur élide sirtlargha yötkep ishqa orunlashturulidighanlar bir milyon ikki yüz ming adem qétimgha yetküzülmekchi
2008.03.04
Shinxu'a agéntliqining seyshenbidiki Uyghur élige da'ir xewiridin ashkarilinishiche, 3 - mart küni kechte, xoten wilayitining her qaysi nahiye, yéziliridin teshkillen'gen töt yüzdin artuq Uyghur qizlar ishlemchilik üchün ürümchi wogzalidin shendung, xubéy qatarliq ölkilerge yolgha sélin'ghan.
Xewerde éytilishiche, 2008 - yilda xitay hökümiti Uyghur élide sirtlargha yötkep ishqa orunlashturulidighanlarni yene bir milyon ikki yüz ming adem qétimgha yetküzüshni pilanlighan bolup, nöwette da'iriler chingdaw, yentey qatarliq jaylardiki zawutlar bilen ishlemchi yötkesh kélishimlirini tüzüp, buning üchün Uyghurlar zich olturaqlashqan rayonlardin qeshqer, xoten, qizilsu qatarliq jaylarni asas qilip ishlemchilerni teshkillimekte iken.
Uyghur aptonom rayonluq emgek nazaritining ashkarilishiche, yéza éshincha emgek küchlirini sirtlargha yötkesh, hökümetning déhqanlarning kirimini ashurushta qolliniwatqan tedbiri bolup, 2005 - yili Uyghur élide sirtlargha yötkep ishqa orunlashturulghanlar 486 ming adem- qétim bolghan bolsa, 2006 - yilidin bashlap xitay hökümiti her yilda bir milyon ikki yüz ming adem - qétimgha yetküzüshni pilanlighan we shu buyiche orunlap kéliwatqan bolup, 2007 - yili hetta bu pilan ashurup orunlinip sirtlargha yötkilip ishqa orunlashturulghan yéza éshinche emgek küchliri bir milyon 450 ming adem - qétimgha yetken. Bolupmu, Uyghur élining jenubidiki üch wilayet we bir oblastidin yötkelgen emgek küchliri 774ming ikki yüz adem - qétimgha yetküzülgen.
Uyghur élidin igiligen melumatlirimizdin ashkarilinishiche, xitay hökümiti éshincha yéza emgek küchlirini sirtlargha yötkep ishqa orunlashturush bahaniside asasen 18 yashtin 25 yashqiche bolghan Uyghur qizlirini asas qilip, türlük wasitilerni qollinip xitay ölkiliridiki zawutlargha yötkesh élip barghan bolup, sirtlargha yötkelgen Uyghur qizlarning emgek hem kishilik hoquqlirining oxshimighan derijide dexlige uchrawatqanliqi melum.
Dunya Uyghur qurultiyi re'isi rabiye qadir bolsa, xitayning toy hem tughut yéshidiki yashlarni öz makanliridin ayrip yad muhitqa türkümlep yötkeydighan bu siyasiti irqiy assimilyatsiye siyasitidin bashqa nerse emes dep körsetmekte. (Gülchéhre)
Munasiwetlik maqalilar
- Xitay bu yil xitay ölkiliridiki "shinjang sinip " lirigha 5 ming oqughuchi qobul qilmaqchi
- Rabiye qadir: "Uyghur déhqanlarni namratlashturuwatqan - xitayning yézilargha qaratqan siyasiti"
- Xitay hökümiti Uyghur déhqanlirini sirtlargha yötkesh siyasitini yenimu kücheytmekchi
- Xitay hökümiti 2008 - yilliq yéza xizmiti pilanida yashlarni xitay ölkilirige yötkeshni dawamlashturmaqchi
- Qaghiliqtin 87 neper Uyghur yash chingdaw shehirige qarap yolgha chiqti
- Xitay, Uyghur éshinchi emgek küchlirini xitay ölkilirige yötkesh siyasitini izchil dawamlashturmaqta
- Uyghur ilidin xitay ölkilirige mejburiy yötkep emgekke sélin'ghan qizlarning bir qisimi qaytip keldi
- Qizilsu aptonom oblastidin 60 ming déhqan ishqa orunlashturush bahanisida yurtidin yötkeldi
- Kériyide yéza nopusining yérimi ishqa orunlashturush bahanisida sirtlargha yötkelgen
- Xitay elchixanisi qizlar mesilisige inkas qayturdi
- Rabiye qadir xanim xitayning adem etkeschiliki heqqide ispat béridu