Xitay ölkiliridiki zawutlargha orunlashturulghan Uyghur qizliri öz yurtlirigha kételmey temtirep yürmekte


2007.06.19

Xitay da'iriliri "éshinchi emgek küchlirini sirtqa chiqirip, déhqan - charwichilarni halliq sewiyige yetküzüsh" shu'ari astida, Uyghur qizlirini türküm - türkümlep xitay ölkiridiki zawutlargha orunlashturup, namrat a'ililerni halliq sewiyige yetküzüwatqanliqini keng teshwiq qiliwatqan bir peytte, yeken nahiyisi kachung yézisidin shendungning xeyyang shehiridiki bir zawutqa orunlashturulghan 5 neper Uyghur qiz, zawuttiki bésimlargha chidimay ürümchige qéchip kelgen.

Yéqinda melum bir Uyghur tor bétide, xeyyangdin ürümchige qéchip chiqqan 5 qizning ichidiki patigül yunus we patime séyit bilen élip bérilghan söhbet xatirisi élan qilinip, qizlarning heqiqiy ehwali delil pakitlar bilen bayan qilindi.

Qizlarning bildürüshiche, yeken sheher ichidin 100 qiz, kachung yézisidin 113 qiz jem'i 213 qiz, xeyyangdiki bir popayka toqush zawutigha orunlashturulghan bolup, gerche az sandikiler öz raziliqi bilen xitay zawutlirida ishleshke qoshulghan bolsimu, köpinchisining yéza bashliqlirining " eger zawutta ishleshke qoshulmisanglar, qara nopus bolisiler, toy xéti bérilmeydu, öyünglarni chiqip tüzliwitimiz " dégen bésimi bilen xitaygha bérishqa qoshulghanliqi melum boldi.

Toxtamda qizlargha deslep 550 yüen kéyin 900 yüendin 1100 yüen'giche ma'ash bérish wede qilin'ghan , biraq bir qanche ayghiche ma'ash tarqitilmighan, qizlar künige 15 sa'et ishligen, ish salmiqi éghir, ozuqlinish yaxshi bolmighanliqi üchün senemgül isimlik qiz qattiq késel bolup, bir qanche kün'giche hushsiz yatqan bolsimu, emma zawut mes'ulliri uni doxturgha körsetmigen.

Zawut mes'ulliri yene, bashqa qizlarni mezkür zawutta ishleshke qiziqturush üchün, qizlarning yaxshi turmush shara'itida yashawatqanliqi hetta ulargha atap qoy soyup, mizilik ta'amlarni bériwatqanliqi teswirlen'gen saxta filimlerni ishlep, nahiye we yézilarda qoyup teshwiq qilghan.

Zawutta uchrighan türlük bésimlargha berdashliq bérelmigen 5 qiz, Uyghur tijaretchilirining yardimi bilen ürümchige qéchip kelgen, emma ularning ata ‏- aniliri yéza bashliqlirining türlük tehditlirige duch kéliwatqanliqi üchün , ular öz yurtlirigha baralmay temtirep yürmekte.

Buningdin sirt , Uyghur tor betliride xitaydiki Uyghur qizlarning ehwali heqqide söz qilish qattiq cheklenmekte. (Eqide)

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.