Xitay, Uyghur élining yéza kentlirigiche " qosh tilliq " ma'arip siyasitini kéngeytmekte

Xelq'ara kishilik hoquq teshkilatliri bilen chet'ellerde pa'aliyet élip bériwatqan Uyghur kishilik hoquq teshkilatliri, xitay da'irilirining Uyghur élida yolgha qoyuwatqan " qosh tilliq" ma'arip siyasitini qattiq tenqid qiliwatqan bir peytte, xitay axbaratlirida " qosh tilliq " ma'aripning netijisi teshwiq qilinmaqta.

Tengri tagh torining 31 ‏- awghust küni élan qilin'ghan bir xewiride, yeken nahiyisining beshkent baziridiki Uyghur ahalilirining asasen xitayche bilmeydighanliqi, emma bu jayda Uyghur aptonom rayon boyiche hetta xitayning pütün memlikiti boyiche dangliq " qosh tilliq " yéza mektipining barliqi tilgha ilin'ghan.

Xewerde, 1997 ‏- yili qurulghan yéza mektipide aran sekkiz Uyghur oqughuchi bar bolup, mektep mudiri xu'ang ming oqughuchilar sanini köpeytish üchün, kenttiki a'ililergiche, étiz bashlirighiche bérip, oqush yéshidiki balilarning ata ‏- anisini balilirini , " qosh tilliq " mektepte oqutushqa qayil qilish üchün qolidin kélidighan barliq tirishchanliqlarni körsetkenliki hetta ular bilen yimek ‏- ichmek, yétip ‏- qopushta bille bolup oqughuchilar sanini 1000 gha yetküzgenliki bayan qilin'ghan .

Töt yildin buyan beshkent " qosh tilliq " bashlan'ghuch mektipini pütküzgen oqughuchilar, rayon ichi xitay til sinipigha wilayet boyiche eng köp qobul qilin'ghan , ularning yene bir qisimliri xitay ölkiliridiki toluq ottura siniplirigha qobul qilin'ghan.

Xu'ang mingning teshebbusi bilen nöwette beshkent da'irliri oqush yéshigha yetmigen Uyghur perzentlirini, yataqliq tüzümdiki " baghchilashqan mektep" te terbiyilimekte iken.

Xitayning nahiye, yéza we kentler boyiche " qosh tilliq " ma'arip siyasitini kücheytishi, Uyghurlarning ma'aripini emeldin qaldurush shuningdek Uyghur tilini yoq qilish ikenlikini izchil türde tekitlep kéliwatqan Uyghur teshkilatliri, bu heqte mexsus programmilar tesis qilip, xelq'ara jama'etni bu mesilige ehmiyet bérishqa chaqirmaqta. (Ömer qanat)