Xitay Uyghur ilida rabiye qadirgha taqabil turush herikiti qozghighan


2007.09.21

Xitay da'iriliri Uyghur aptonom rayoni miqyasida Uyghur milliy herikitining rehbiri rabiye qadir xanimgha taqabil turush herikiti qozghap, her derijilik idare - jem'iyetlerde uni pash qilish we tenqid qilishni bashliwetken.

Ürümchidiki weziyettin xewerdar ismini ashkarilashni xalimaydighan ishenchlik menbelerning ashkarilishiche, xitay da'iriliri bu yil 7- ayning axirliri we 8- ayning axirliri aptonom rayon buyiche nazaret derijilik kadirlarning rabiye qadirgha taqabil turush bixeterlik yighini chaqirip, rabiye qadirning amérika prézidénti bush bilen körüshkenliki, uning amérika dölet mejlisi we yawropadiki pa'aliyetlirini hem rabiye qadirning tesirini tazilash shundaqla uninggha taqabil turushning nöwettiki jiddiy mesile bolup qalghanliqini tekitligen.

Shu qétimqi yighinning rohi 60 nechche betlik matériyal qilip teyyarlan'ghan bolup, matériyalning mezmunidin xewerdar kishiler, rabiye qadirgha "eksil'inqilapchining neq özi,"dep hujum qilin'ghanliqini bildürmekte. Prézidént bush, bu yil 6- ayda rabiye qadir xanimni pragada qobul qilip, uning kishilik hoquqi sahesidiki pa'aliyitini maxtighan we balilirining solan'ghanliqini xitay da'irilirining öch élish herikiti, körsetken idi. Közetküchilerning eskertishiche, bu weqe xitay da'irilirini chöchütüwetken bolushi mumkin.

Washin'gtonda bush hökümitining ichidiki ismini ashkarilashni xalimaydighan erbaplarning eskertishiche, prézidént bush pragada rabiye qadir xanimni qobul qilip uzun ötmey, xitay tashqiy ishlarministirliqi béyjingdiki amérika bash elchisini tashqi ishlar ministirliqigha chaqirtip, prézidént bushning rabiye qadir xanim bilen körüshüsh weqesige chüshenche bérishni telep qilghan we "bu weqe amérikining xitayni parchilash pilanining bir qismimu? " dep sorighan. Lékin amérika bash elchisi klark rant, " amérika hökümitining kishilik hoquqi depsendichilikke uchrighan xeliqler bilen körüshüsh we derdini anglap béqish mes'uliyiti bar" dep jawab bergen. (Erkin)

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.