Xitay hökümiti bingtüenni sheherleshtürüshni pilanlimaqta

Uyghur aptonom rayonida chiqidighan xitay metbu'atlirining xewer qilishiche, xitay da'iriliri 11 - besh yilliq pilan ichide shinjang ishlepchiqirish- qurulush bingtüenining her qaysi déwiziye we polklirini sheherleshtürüsh istiratégiyisini tizlitidiken.

Bingtüen jama'et xewpsizlik da'iriliri yéqinda Uyghur aptonom rayoni boyiche bir milyon 700 ming bingtüen ishchi - xizmetchisining sheher nopusi alghanliqini élan qilghan.

Shinjang xelq radi'o istansisining xewer qilishiche, bingtüen siyasi komissari nyé wéygo düshenbe küni bingtüen partkomining kéngeytilgen yighinida, 11- besh yilliq pilan mezgilidiki istiratégiyilik nishanlarning biri, "yéngiche shekildiki sana'etlishish, sheher-bazarlashturush qedimini tézlitish" dep tekitligen.

Nyé wéygoning eskertishiche, bu mezgilde "sheher, yézilarning ijtima'iy sheklide zor özgirishler" bolidiken. U, "bayliq ewzellikini iqtisadi üstünlikke aylandurush istiratigiyisi"ni zor küch bilen yolgha qoyushni otturigha qoyghan.

Bingtüen 1954 -yili 10 - ayda qurulghan bolup, eyni chaghda yerlikler bilen yer ‏- zémin, su menbe'eliri we tesir da'ire talishish majirasi qilmaydighanliqini wede qilghan. Lékin 50 yildin béri Uyghur aptonom rayonining pütün chégra léniyiliri, su menbe'eliri we eng munbet tupraqlar, kan bayliqi we istiratégiyilik jaylar pütünley bingtüen teripidin kontrol qilindi. Bingtüen 1970 -yillarda tarqitiwétilgen bolsimu, 1980 - yillarda déng shyawping hakimiyet üstige chiqqandin kéyin eslige keltürülgen.

Xitay da'iriliri bingtüenni Uyghur aptonom rayonida muqimliqni qoghdap milliy bölgünchillikke qarshi turushtiki" qorghan" dep qarimaqta. Emma bingtüenni tenqid qilghuchilar mezkur organni " qanunsiz mustemlikichilik aparati" deydu.

Közetküchilerning tekitlishiche, bingtüenni sheherleshtürüsh istiratégiyisi yer ‏- zémin, su menbe'eliri, muhit we köchmenler mesilisidiki ixtilaplarni téximu éghirlashtürüwétidiken. (Erkin)