Уйғур елидә су булғиниши интайин еғир болмақта
2006.08.09
Хитай хәвәр агентлиқиниң 9- авғусттики хәвиригә қариғанда, нөвәттә уйғур елидә су булғиниши интайин еғир болмақта икән.
Мунасивәтлик тәкшүрүш орунлириниң уйғур елидики 26 көл вә дәряда елип барған тәкшүришигә қариғанда, буларниң су сүпити омумийүзлүк начар чиққан. Болупму буниң арисидики бағраш көлини өз ичигә 8 көл вә су амбириниң сүйи еғир дәриҗидә булғанған икән.
Хәвәрдә көрситилишичә, су булғинишиға сәвәп болған асаслиқ амил, муһит қоғдаш қанун-бәлгилимилириниң яхши иҗра қилинмаслиқи вә хилаплиқ һәрикәтләрниң көп йүз бериши икән. Мәсилән, бағраш көлигә йилиға 480 милйон тонна паскина су вә 7 милйон тонна санаәт керәксиз сүйи қуюлидикән. Түмән дәря бойиға җайлашқан дохтурхана, қавақхана вә от-електир истансисиға охшаш завут карханилар һәр күнлүклиги чиққан керәксз паскина суларни түмән дәрясиға төкидикән.
Буниңдин сирт йәнә, корла шәһиридики 3 чоң қәғәз ясаш завути 2000- йили қәғәз ясаштин келип чиққан паскина су дәриҗиси өлчәмгә тошмиғанлиқи үчүн тақиветилгән болсиму, лекин бу ширкәтләр һазир техиму чоң көләмдә қайтидин ечилип, керәксиз сулирини пүтүнләй көнчә дәрясиға қуйидикән.
Мана мушуниңға охшаш қанун-бәлгилимиләргә әмәл қилмаслиқ вә мунасивәтлик орунларнҗиң бу қанунни яхши иҗра қилмаслиқи қатарлиқ сәвәбләр түпәйлидин, уйғур елидики дәря-көлләрниң су муһити кишини чөчүтидиған дәриҗидә булғанмақта. (Пәридә)
Мунасивәтлик мақалилар
- Уйғур елидә су байлиқи қис болуш билән биргә, суни исрап қилиш әһвали еғир болмақта
- Қазақистан: җуңго или вә ертиш дәрялириниң сүйини исрап қилмақта
- Бағраш көлиниң екологийилик муһити еғир булғанмақта
- Тарим дәряси сүйиниң булғиниши көп миқдардики белиқларниң өлүшини кәлтүрүп чиқарди
- Уйғур елидики бир су амбирида суниң булғиниши сәвәбидин 150 тонна белиқ өлгән