Тарим дәряси сүйиниң булғиниши көп миқдардики белиқларниң өлүшини кәлтүрүп чиқарди
2006.04.26
Уйғур елидики тарим дәрясиниң сүйи еғир дәриҗидә булғинип, бу йәрдики белиқларниң көп миқдарда өлүшини кәлтүрүп чиқармақта.
Ақсу вилайәтлик муһит тәкшүрүш понкитиниң чиқарған доклатида көрситилишичә, булғиниш тарим дәрясиниң алар вә ишләпчиқириш қурулуш армийә биңтүәниниң 1- девизийисидики еқинида бир қәдәр еғир болған һәмдә суниң сүпити омумйүзлүк начарлап кәткән.
Шундақла дәрядики белиқлар өлүп, һәтта белиқ йигән бәзи кишиләр зәһәрлинип дохтурханиларға кирип қелиш әһвалиму көрүлгән. Мунасивәтлик орунлар өлүк белиқларни тәкшүргәндә, уларниң тәркивидә түрлүк зәһәрлик химийиви тәркибләр байқалған. Бу зәһәрлик тәркибләр кишиләрни ағритип һәтта мәҗроһ қилип қоюшиму мумкин икән.
Ақсу вилайәтлик су муһитини тәкшүрүш мәркизиниң билдүрүшичә, улар су булғиниши бир қәдәр еғир болған тарим дәряси бойидики хитайниң биңтүән 1- девизийиси әтрапида тәкшүрүш елип барған. Нәтиҗидә бу райондики 8 чоң етизлиқтин чиққан оғут типидики химийилик тәркибләр арилашқан паскина суларниң бивастә тарим дәрясиға қоюп берилгәнликини байқиған. Ақсу вилайитидики мунасивәтлик орунлар һазир юқиридин бу мәсилини һәл қилиш үчүн җиддий тәдбир қоллинишни тәләп қилмақта.
Тарим дәряси уйғур елидики 5 вилайәт- област, 27 наһийә-шәһәр һәмдә биңтүәнниң 4 девизийиси вә 55 поликидин өтиду. Шундақла дәря бойидики аһалиләр нопуси 7 милйон 800 миң киши болуп, бу пүтүн уйғур ели нопусиниң йеримини игиләйду. (Пәридә)
Мунасивәтлик мақалилар
- Уйғур елидики бир су амбирида суниң булғиниши сәвәбидин 150 тонна белиқ өлгән
- Булғанған су уйғур елидә 5 милйондин көп кишигә тәһдит болмақта
- Уйғур йеза нопуси ичидә 6 милйонға йеқин кишиниң ичидиған сүйи бихәтәр әмәс
- Хитайда йәр үсти сүйиниң 25 % булғинишқа учриған
- Хитайда йилиға 400 миңдин артуқ киши һаваниң булғиниши сәвәблик балдур өлүп кетиду