Xitay "shinjang omumiy tarixi" ni yézishni bashlidi

Xitayning shinjang xewer torining uchurigha qarighanda xitay döletlik chong hejimlik ijtima'iy pen tetqiqatliri layihisige kirgüzülgen "shinjangning omumiy tarixi" resmi yézilishqa bashlan'ghan.

Xewerde körsitilishiche, mezkur tarix jemiy 10 yilliq möhlet bilen 13 tom qilip yézilidiken. Buningda Uyghur élining siyasiy, iqtisadiy medeniyet we milletler tarixi her tereptin yorutulidiken. Xitay da'iriliri bu kitabning eng etrapliq we eng ilmiy bolidighanliqini bildürmekte.

Xewerde bayan qilinishiche, xitay hökümiti bu eserni yézish üchün rusiye, en'giliye qatarliq döletler we béyjing, nenjing qatarliq jaylardiki arxipxanilargha adem ewetip, shinjang tarixigha a'it arxip matériyallirini toplashni shuningdek 10 nechche parche chet'el alimlirining shinjang tarixigha a'it eserlirini xitay tiligha terjime qilishni pilanlighan.

Buningdin bir qanche ay ilgiri ötküzülgen mezkur pilan' gha a'it yighinda aptonom rayon kompartiye sékritari wang léchu'en "shinjang tarixi bir siyasiy mesile" dep körsitip, atalmish milliy bölgünchilerning tarixni burmilishigha qarshi turushni teshebbus qilghan idi. Biraq, xitay da'iriliri 50 yildin buyan "Uyghur qisqiche tarixi", "shinjang qisqiche tarixi" we shinjang yerlik tarixi" dégendek tarix kitablirini neshir qilip, Uyghurlarni oqushigha mejburlighan bolsimu, lékin hazirghiche téxi Uyghurlar etirap qilidighan we yaxshi köridighan birer rastchil tarixni yézip chiqalmay, tarixqa siyasiy ölchem qollinip keldi. (Ümidwar)