Wall Street Journal Гезитидә хитайниң олимпиктин кейин уйғур елидә бастуруш елип бармақчи болуватқанлиқи илгири сүрүлди

Хоңкоңдики хитай тәтқиқатчи, " ху җинтав дәври" дегән әсәрниң аптори вилли лам америкидики дуняви тәсиргә игә чоң гезитләрниң бири болған Wall Street Journal гезитиниң җүмә күнки санида мақалә елан қилип, хитайниң олимпик йиғинидин кейин аваригәрчилик туғдурғучиларни бастурмақчи болуватқанлиқини билдүрди.
Мухбиримиз әркин хәвири
2008.08.22

 Хитай сақчи вә һәрбий даирилириниң кәң көләмлик бастуруш һәрикити пиланлаватқанлиқини тәкитлигән мақалидә, буниң хитай әнәниси буйичә" күзлүк һосулдин кейинки өч елиш" дәп атлидиғанлиқини билдүрди.

Мақалидә уйғур елидә йүз бәргән 4‏‏ - вә 10 ‏ - авғуст вәқәлирини алаһидә тилға елип, компартийә рәһбәрлириниң болупму "шинҗаң" да " бөлгүнчилик елиментлириға" қарши һәрикәт башлиғанлиқини, уйғур аптоном райони сияси қанун комитетиниң секритари җу хәйлунниң йеқинда чақирилған бихәтәрлик хизмәт йиғинида қилған сөзлирини алаһидә тилға алди.

Мақалидә җу хәйлунниң " биз бөлгүнчилик һәрикәтләргә төмүр муштум билән зәрбә беришимиз зөрүр... Алдинала қол селиш, баш көтәргән һаман уҗуқтуруш, алдинала зәрбә беришимиз керәк" дегән сөзлиригә йәр бәргән. Мақалида мундақ дәйду": җу хәйлунниң бу җиддий хитаби бейҗиңниң көп қисими мустәқиллиқни әмәс, хитай асаси қанунида капаләткә игә қилинған аптономийә һоқуқи тәләп қилидиған йәр асти уйғур тәшкилатлириға рәһим - шәпқәт қилмайдиғанлиқида гуман йоқлуқини көрсәтмәктә."

Мақалидә йәнә, даириләрниң деңиз буйидики өлкиләр, тибәт вә уйғур елидә мәһәллә ‏ - койларни көзитидиған җасуслуқ паалийәтлиригә қошумчә хираҗәт аҗратқанлиқини, яз пәслиниң башлирида хитай дөләт рәиси ху җинтавниң армийә вә жандарма қисимларға уйғур или билән тибәткә йөткилиш буйруқи чүшүрүп, нәнҗиң һәрбий районидики һава армийә қисимлирини уйғур елидә өткүзүлгән маневирға қатнаштурғанлиқини билдүрди.

Мақалиниң ахирида мундақ дәйду": буларниң һәммиси хитай пуқралириға вә сияси өктичилиригә яхшилиқниң бишаритини бәрмәйду."
Пикир қошуң

Радиониң ишлитиш шәртлиригә асасән, пикирлириңиз тәкшүргүчиләр тәрипидин тәстиқлиниши вә мувапиқ дәриҗидә тәһрирлиниши түпәйли, тор бәттә дәрһал пәйда болмайду. Сиз қалдурған мәзмунға әркин асия радиоси җавабкар болмайду. Башқиларниң көз қариши вә һәқиқәткә һөрмәт қилишиңизни сораймиз.