Uyghur ilida 2003 - yilghiche 3 milyon bowaq tughulalmidi
2005.01.07
Xitay hökümiti Uyghur ilida 1988 -yildin béri pilanliq tughutni yolgha qoyup, yéza nopusidiki Uyghurlarning 3 din artuq perzent körishini qet'iy chekligen. "Ürümchi kechlik géziti" ning ashkarilishiche, Uyghur ilida nopusning tebi'iy köpiyish nisbiti, 2003 -yili٪ 16 ge azayghan. Bu san xitayning 9 - besh yilliq pilani mezgilide ٪ 19.66 Iken. Amma "ürümchi kechlik géziti" nopustiki ٪ 19 artishni nopusning tebi'iy köpiyishi, dep atighan. Ismayil tiliwaldi, peyshenbe küni xitay nopusining bir milyard 30 milyon'gha ulashqanliqi munasiwiti bilen ötküzülgen téléfon yighinida, aptonom rayoni nopusining yuqiriqi yillar ichide 3 milyon az tughulghanliqini bildürgen.
Közetküchilerning bildürüshiche, Uyghurlarning hazirqi tebi'iy köpiyish nisbiti 3 ٪ etrapida bolup, nopusning ٪ 19 yaki ٪ 16 köpiyish nisbiti, ichkiridin Uyghur aptonom rayonigha kélip olturaqlashqan xitay köchmenlirini öz ichige élishi mumkin.
Xitayning Uyghur ilidiki tughutni cheklesh siyasiti , Uyghur teshkilatlar shundaqla xelq'ara kishilik hoquq organlirini tenqidige uchrighan. Sherqiy türkistan uchur merkizi yéqinda 1987 - yildin hazirghiche 8 yérim milyon bowaqning tughulalmighanliqini ilgiri sürgen. Aptonom rayonluq istatistika idarisi, Uyghur aptonom rayonida qorsaqtikini bowaqlarning٪ 58 tughulalmaydighanliqi élan qilghan idi. (Erkin)