Уйғур елидә йүргүзүлүватқан "2007 ‏- йиллиқ баһар шамили" уйғурларниң қаттиқ наразилиқини қозғиди


2007.04.17

Хитай даирилириниң уйғур елидә үч йилдин бери йүргүзүватқан "2007 ‏- йиллиқ баһар шамили" һәрикити, чәтәлләрдики уйғурларниң қаттиқ наразилиқини қозғиди. Уйғурларниң кишилик һоқуқи вә әркинликини қолға кәлтүрүш йолида паалийәт елип бериватқан дуня уйғур қурултийи вә америка уйғур бирләшмиси, уйғурлардики ишсизлиқ вә бу түпәйли зор түркүмдә хитайға елип кетиливатқан аял ешинчи әмгәк күчлири мәсилиси, буниң әксичә хитайдин уйғур елигә йөткәп келиниватқан аққунлар мәсилиси қатарлиқларниң нөвәттә уйғур җамаәтчилики ойлинишқа тегишлик муһим мәсилә икәнлики вә буниң алдини елиш тоғрисида чақириқ қилди.

Хитайға иш бар, уйғурға йок

Уйғур елидә нөвәттә ишсизлиқ мәсилиси еғир дәриҗидә әвҗ еливатқан, хитай даирилири уйғур яш қиз - чоканларни асас қилған әмгәк күчлирини, хитай өлкилиридики завут ‏- карханиларға түркүм - түркүмләп йолға селиватқан бир пәйттә "2007 ‏- йиллиқ баһар шамили" һәрикити астида 370 дин артуқ идариниң, 137 хил хизмәт вә 30 миңдин артуқ иш орнини тонуштуруп, хитай өлкилиридин кәлгән аққун ишләмчиләргә қолайлиқ шараит яритип бериши, чәтәлләрдә уйғурларниң кишилик һоқуқини қолға кәлтүрүш йолида паалийәт елип бериватқан тәшкилат хадимлириниң тәнқидигә йол ачти.

Истансимиз мухбирлириниң бивастә уйғур елидин игилигән мәлуматлиридин , ишжлиқ һәмдә намратлиқ сәвәбидин бир қисим деһқанлар амалсиз , өзлириниң техи ятлиқ болмиған қизлирини, хитай өлкилиридики завутларда ишләп пул тепишқа әвәтишкә мәҗбур болған болса , йәнә бир қисим деһқанларниң һөкүмәт билән тил бириктүргән йәрлик йеза башлиқлириниң қейин - қистақлири астида қизлирини хитайға йолға селишқа мәҗбур болғанлиқи ашкариланмақта.

Уйғур тәшкилатлириниң инкаси

Америка уйғур бирләшмисиниң баш катипи алим сейитоф әпәнди, уйғур елидә йүз бериватқан мәзкүр мәсилә мушундақ давамлишивәрсә, әлвәттә ахири бир күни хәлиқниң һөкүмәткә болған күчлүк наразилиқиға сәвәб болидиғанлиқини билдүрди.

Дуня уйғур қурултийиниң муавин рәиси мәмәт тохти әпәнди, уйғур елидә һоқуқ йүргүзүватқан уйғур әмәлдарларниң өз виҗданиға һаким болушини, миллитиниң хорлуқ вә зулумлириға көз юмуш җинайитиниң ахири бир күни һесаби сорулидиғанлиқини ейтти.

Қизимни һәргиз әвәтмәймән!

Зияритимизни қобул қилған уйғур елидики бир деһқан, мәйли қандақ күнгә қелиштин қәтий нәзәр, өз қизини һәргиз хитай өлкисигә әвәтмәйдиғанлиқини, чоқум қизиға игә чиқидиғанлиқини ейтти.

Әмма тирикчилик һәләкчиликидә қалған нурғунлиған уйғур деһқанлар, йәнила қизлирини хитай өлкилиригә әвәтишкә мәҗбур болмақта. Уйғур сиясий көзәткүчиләрниң ейтишичә, әгәр хитай өлкилиригә иишқа орунлаштуруш баһанисида уйғур қизлирини йөткәш ишлири изчил давамлашса, уйғур миллитиниң хитай һөкүмити тәрипидин ассимилятсийә қилиниш қәдими тезлишип, әслигә кәлтүргили болмайдиған еғир ақивәтләр мәйданға келидикән. (Әқидә)

Пикир қошуң

Радиониң ишлитиш шәртлиригә асасән, пикирлириңиз тәкшүргүчиләр тәрипидин тәстиқлиниши вә мувапиқ дәриҗидә тәһрирлиниши түпәйли, тор бәттә дәрһал пәйда болмайду. Сиз қалдурған мәзмунға әркин асия радиоси җавабкар болмайду. Башқиларниң көз қариши вә һәқиқәткә һөрмәт қилишиңизни сораймиз.