Uyghur élide az sanliq millet mektepliri bilen xitay mekteplirini qoshuwétish kücheytilmekte
2008.02.14
Xitay hökümitining yolyoruqliri buyiche ish élip bériwatqan Uyghur aptonom rayoni, xitay bolmighan milletler mektepliri bilen xitay mekteplerni qoshuwétish ishlirini zor derijide kücheytiwatqanliqini bildürdi.
Xitay axbarat wastilirining xewerliridin ashkarilinishiche, Uyghur élide qoshuwétilgen az sanliq millet we xitay mektepliri 2000 - yilidiki 461 din hazirqi 718 ge yetken. Xewerde éytilishiche, eslide bir qisim Uyghur nahiyilirining balilar baghchiliri, bashlan'ghuch, toluqsiz, ottura mektepliride birla waqitta Uyghur, qazaq, shibe, mongghul, qirghiz we rus qatarliq 7 xil tilda ders ötülidighan bolup, xitay da'iriliri buni ma'arip bayliqini tarqaqlashturuwétish dep qarap, mekteplerni öz - ara birleshtürüwétishni qarar qilghan iken.
Biraq, xitay bolmighan millet oqughuchiliri bilen xitay oqughuchilirini bir mektepke yighish, az sanliq millet balilirini öz ana tilida emes, xitay tilida oqutush, nöwette xelq'ara jama'et shuningdek milletlerning tili, örp - aditi we özige xas mediniyiti qoghdash teshkilatlirining qattiq naraziliqini meydan'gha keltürmekte. Bolupmu Uyghurlarning hörlüki üchün démokratik yol bilen küresh qiliwatqan Uyghur siyasiy teshkilatlirining qarshiliq bildürüshige duch kelmekte.
Gerche, xitay hökümitining aptonomiye qanunida, yerlik milletler rayonda ana til ma'aripi buyiche mektep bashqurush éniq békitilgen bolsimu, biraq Uyghur élide mezkür qanun bir chetke qayrip qoyulup, xitay tilida oqutush élip bérish omumlashmaqta. Uyghur siyasiy pa'aliyetchiliri," bu, xitay hökümitining Uyghur millitini assimiliyatsiye qilip, shekli Uyghur, emeliyiti xitay qilip özgertish siyasiti," déyishmekte. (Eqide)
Munasiwetlik maqalilar
- Xitay bu yil xitay ölkiliridiki "shinjang sinip " lirigha 5 ming oqughuchi qobul qilmaqchi
- Uyghur élide qosh til ma'aripida oquwatqan az sanliq millet oqughuchilar sani köpeytilmekchi
- Wang léchüen : Uyghur élida qosh til ma'aripini qilche tewrenmey yolgha qoyush kérek
- Xitay hökümiti"qosh til" ma'aripini yeslilergiche kéngeytmekte
- Xitay hökümiti qeshqer, xoten, aqsu rayonlirida xitayche oquydighan Uyghur balilirining sanini yildin - yilgha köpeytmekte
- Xitayning Uyghur élidiki "qosh til ma'aripi" qedimini we "qosh til oqutquchilar qoshunini ilgiri sürüsh" istratégiyisi
- Xitay, Uyghur aptonom rayonidiki oqush yéshigha toshmighan ösmürlerge xitayche ögitish üchün meblegh ajratti
- Xitay da'iriliri az sanliq milletler edebiyatining rawajlinishigha tosqunluq qilmaqta
- Ürümchide oqughuchilarning ottura - bashlan'ghuch mekteplerge kirishi qiyin bolmaqta
- Xitay, Uyghur élining yéza kentlirigiche " qosh tilliq " ma'arip siyasitini kéngeytmekte
- Uyghur élidiki sekkiz sheherde " shinjang toluq ottura sinipliri" tesis qilindi