Bu yil xitayning dölet bixeterlikige chétishliq jinayetchilerni eng köp qolgha alghan yili
2007.11.29
Xitay hökümet organlirining istatistikisidin ashkarilinishiche, 2006 - yili döletning bixeterlikige dexli yetküzgen dégen jinayet bilen qolgha élin'ghanlar sani 2005 - yilidikidin bir hesse köpeygen.
Merkizi amérikining los anjilis shehiridiki di'alog fondi teshkilati xitayda yéngila neshr qilin'ghan hökümet mejmu'esining doklatini neqil keltürüp " 2006 - yili bir yilda xitayda dölet bixeterlikige dexli yetküzgen dégen jinayet bilen 604 ademning qolgha élin'ghanliqi, bularning ichide 561 ining délosining xitay soti teripidin bir terep qilinish aldida turuwatqanliqi" ni bildürgen.
Di'alog fondi teshkilatining bildürüshiche, mezkür dilolar ichidiki az bir qisim dilolar xitay hökümiti hemde xelq'ara kishilik hoquq teshkilati teripidin ashkara élan qilin'ghan bolup, 90 pirsent déloning jinayetchiliridin tashqi dunya xewersiz iken. Di'alog fondi teshkilatining tekitlishiche, xitayning 2006 - yili dölet bixeterlikige dexli yetküzgen we yaki dölet mexpiyetlikini ashkarilighan dégen'ge oxshash jinayetler bilen qolgha alghan adem sani 2002 - yilidin buyan qolgha alghan adem sanigha sélishturghanda eng köp bir yil hésablinidiken.
Xitay hökümiti siyasiy jinayet artip qolgha alghan Uyghur pa'aliyetchilerning sani eng köp bolup, hökümet bu sanni mexpiy tutup kelmekte . Xitay buningdin 8 yil burun, Uyghur milliy herikitining rehbiri, merkizi gérmaniyidiki dunya Uyghur qurultiyining re'isi rabiye qadir xanimni döletning mexpiyetlikini ashkarilighan dégen jinayet bilen türmige tashlighan idi. Biraq hazir rabiye qadir xanim démokratik ellerning, xelq'aradiki kishilik hoquq teshkilatlirining yüksek bahasigha érishken kishilik hoquq pa'aliyetchisi bolupla qalmastin belki dunya nobil ténchliq mukapatining küchlük namzati shuningdek Uyghurlarning meniwiy anisi dep teriplenmekte. (Eqide)
Munasiwetlik maqalilar
- Rabiye qadir qeshqerdiki ölüm jazasi munasiwiti bilen xelq'ara olimpik komitétini eyiblidi
- Amérika Uyghur birleshmisi bayanat élan qilip, xitay hökümitining Uyghurlarni ölümge höküm qilghanliqini eyiblidi
- Qurban seypidin 13 yildin béri inisini öltürgen qatilni jazalitalmidi
- Uyghur élide bir yer asti chérkawigha saqchilar bésip kirdi
- Xitay jama'et xewipsizlik ministirliqi yéngi bir qattiq zerbe bérish herikiti bashlimaqchi
- Xitay hökümiti ismayil semetni ölümge höküm qildi
- Uyghur ilide ötken yili 18 ming adem siyasiy seweblerdin qolgha élindi
- Xitay ikki Uyghurni partlitish sadir qilmaqchi dep qolgha aldi
- Xitay uchturpanda 10 neper Uyghurni bölgünchilik bilen eyiblep qolgha aldi
- Xitay da'iriliri ürümchide jenupluq 6 Uyghur yashni tutqun qildi
- Xitay da'iriliri ürümchide bir ay ichide minggha yéqin kishini qolgha aldi
- Awistraliye puqrasi Uyghur nurpolat abdulla qazaqistanda 15 yilliq qamaq jazasigha tartilghan
Köp körülgen xewerler
RFA
- Shinjang hökümiti yéqinda tembur chalghan Uyghur qizning widiyosini tartqan xitay sen'etkarni jazalighan
- Xitay hökümiti Uyghur sen'etkarlarni yawropada oyun qoyghuzup Uyghur irqiy qirghinchiliqini yuyushqa urun'ghan dep eyiblenmekte
- Xitayning yuqiri derijilik emeldari Uyghur rayonida xitay tilini kéngeytish we térrorizmgha qarshi turushqa chaqiriq qildi
- Amérika hökümiti ekper es'etning tutqun qilin'ghanliqining 9-yilliqida uning qoyup bérilishini telep qildi
- Xitay hökümiti taylandning yéngi yilini tebriklesh teshwiqat filimida Uyghurdin paydilan'ghan