Uyghur élidiki yawa tögilerning yashash muhiti buzulmaqta
2004.12.13
Nöwette Uyghur élidiki qimmetlik haywan- yawa tögining yashash muhiti barghanséri buzulup, sani müshük éyiqtinmu az bolghan bu qimmetlik yawa haywan nesli qurush xewpige duch kelmekte.
"Tengritagh tor béti" ning bergen melumatigha qarighanda, Uyghur élidiki lopnor yawa töge tebi'iy qoghdash rayoni bu munasiwet bilen yawa tögilerni su menbeliri bilen teminlesh qurulushini bashlighan.
Mezkur xewer tori ilgiriki xewerliride, 78 ming kwadirat kilométir kélidighan lopnur döletlik tebi'iy qoghdash rayonida mol kömür, tömür we mis bayliqliri bolghachqa, shu sewebtin kélip chiqqan kan bayliqlirini qalaymiqan qézish ishlirining barghanséri köpiyishi, yawa tögilerning yashash muhitini buziwatqan muhim amil ikenlikini melum qilghan idi.
Shundaqla lopnur yawa tögilerni qoghdash rayonining bashqurush merkizining mes'uli jang yongshen, bu yerdiki kan qézish qurulushlirining yawa tögiler yashaydighan birdin-bir su menbesini kontrol qiliwalghanlighini, shundaqla kéreksiz exletlerni bir terep qilishtimu, muhitni qoghdash ölchimige ri'aye qilinmighanlighini étirap qilghan idi.
Tarim oymanlighining sherqiy qirghiqigha jaylashqan lopnur rayonida hazir 500 ge yéqin qosh lokiliq yawa tögiler yashaydighan bolup, uning pütün dunyadiki sani 1000 ghimu yetmeydu. Shundaqla u pütün dunyadiki tuzluq su we shorluq ösümlüklerni istimal qilip yashiyalaydighan birdin-bir haywan hésablinidu.(Peride)
Munasiwetlik maqalilar
- Tétima kölini qum bésip ketken
- 18 Ming adem 5 yildin béri Uyghur élida qanunsiz haywan owlash jinayiti élip barghan
- Uyghur élidiki yawayi haywanlarni qoghdash rayoni buzghunchiliqqa uchrimaqta
- Ürümchining shimalidiki zeylik qurup kétish xewpige uchrimaqta
- Uyghur élide ayallarning baliyatqu rakigha giriptar bolush nisbiti téz örlimekte
- Rudilashqan tarim süyi etraptiki ösümlük we haywanlargha tehdit bolmaqta
- Uyghur élidiki yéza igilik yer- meydanlirining muhiti éghir buzghunchiliqqa uchrimaqta