Arxé'ologlar jungghariyidin deslepki dinizawurlarning tashqa aylan'ghan söngikini bayqidi
2006.02.20
Junggo penler akadimiyisining qedimqi janliqlar tetqiqat ornidiki arxé'ologlar yéqinda Uyghur aptonom rayonining jungghar oymanliqidin tayranasorus dinizawurining eng qedimqi ejdatlirining tashqa aylan'ghan söngikini bayqidi.
Tayranasorus dinozawuri hazirghiche yer sharida bayqalghan boy turqi eng chong wehshi dinozawurlar türi bolup hésablinidu. Ular jurasik érasining axirliri mezgilliri yer sharida 90 milyon yil yashighan. Jurasik érasi buningdin 210 milyon yildin 70 milyon yil ilgiriki dewrlerni öz ichige alidu. Jungghariyide bayqalghan dinizawurning tashqa aylan'ghan söngiki mezkur dewrde yashighan tayranasorus dinozawurlirining ejdadi iken.
Tekshürüsh ömikidiki mutexessisler, deslepki dewrlerde yashighan tayranasorusning bedini ewlatlirigha qarighanda wijikrek kélidighanliqini bildürmekte. Tekshürüsh ömikining mes'uli shüy shingning eskertishiche, ular tashqa aylan'ghan dinuzawur söngeklirini béyjinggha élip bérip bir mezgil tetqiq qilghandin kéyin, buning tayranasorus dinizawurining söngiki ikenlikini bayqighan. U, tashqa aylan'ghan deslepki tayranasorus dinuzawurining uzunluqi 3 métir kélidighanliqini bildürdi. Emma jurasik érasida yashighan tayranasorus dinuzawurlirining uzunluqi 10 métir etrapida iken.
Jungghariyidin tépilghan dinuzawur söngiki buningdin 160 milyon yil ilgiriki dewrge tewe bolup, mezkur dinuzawurning bash qisimida nahayiti körkem pey tajisi bar. Mutexessislerning eskertishiche, bu bayqash arqiliq deslepki dinuzawurlarning 100 milyon yilliq özgirish jeryanida qandaq qilip tayranasorus, dep atlidighan wehshi dinozawurlargha aylan'ghanliqini chüshendürüsh mümkin. (Erkin)