Uyghur élidiki 13 milyon kishi yod yétishmeslik xewpige duch kelmekte
2005.05.18
Xitay xewer agéntliqining melum qilishiche, nöwette Uyghur élide 13 milyon kishi yod yétishmeslik xewpige duch kéliwatqan bolup, Uyghur élining jenub we sherqidiki kembeghel rayonlarda 8 yashtin 12 yashqiche bolghan balilarning 20٪ idin köpide qalqan tipliq bézi yoghinap kétish ehwali mewjut iken.
Mezkur doklat 15 -may xitayning 12 -nöwetlik "yod yétishmeslik késelliklirining aldini élish küni" munasiwiti bilen chiqirilghan bolup, uningda yene, yoqarqi rayonlardiki 35 nahiye hazirghiche yod yétishmesliktin kélip chiqqan késellerni yoqutush nishanighimu yetmigenliki otturigha qoyulghan.
Xewerde melum bolushiche, Uyghur éli, déngiz-okyandin yiraq bolush we taghlar bilen qorshilip turush qatarliq jughrapiyilik alahidilikliri sewebidin, yod éliminti bolghan déngiz okyan nem éqimining bu jaygha kélish imkaniyiti bolmaydiken . Uning üstige yene bu yerdiki déhqanlar yod terkibi mol bolghan rak we déngiz yosuni qatarliq déngiz mehsulatlirini köp istimal qilmighachqa, ularning yodni qobul qilishi téximu teske chüshidiken.
Xitayning Uyghur élide élip bériwatqan yod yétishmeslik késelliklirining aldini xizmiti 1960 - yillardin bashlan'ghan bolsimu, emma Uyghur élining jenubiy rayonliridiki kishilerde köriliwatqan yod yétishmeslik ehwali xitay belgiligen eng töwen ölchemgimu yetmeydiken. (Peride)
Munasiwetlik maqalilar
- Uyghur aptonom rayonida mininggit késelliki bayqaldi
- Xitay hökümiti haywanlargha éghiz - tuyaq yallughi tarqalghanliqi heqqidiki xewerlerni chekligen
- Ili wilayitining charwa- mallirida jiddiy xaraktérlik gheyri tiptiki késel taralmaqta
- Uyghur élide ayallarning baliyatqu rakigha giriptar bolush nisbiti téz örlimekte