Aqsuda déhqanlarda yod kemchillikidin peyda bolidighan késellikler ewj aldi
2007.01.30
Uyghur élining yerlik xewerliridin ashkarilinishigha qarighanda, yéqinda aqsu wilayetlik sehiye idarisining statistika qilishiche, nöwette aqsudiki sekkiz nahiyide jem'iy bir milyon bir yüz mingdin artuq déhqan yod kemchil bolushning tesirige uchrimaqta iken.
Ilgiri xitay hökümiti Uyghur rayonida xelqning pakiz, ölchemlik su ichish mesilisini pütünley hel qilip, yod yétishmeslik mesilisige xatime berduq, yerlik késellikler körinerlik kontrol qilindi dep xewer bergen idi. Emma, Uyghur aptonom rayonluq sehiye da'irilirining yéqinda élip barghan tekshürüshige qarighanda, Uyghur élining aqsu we xotenni asas qilghan namrat yézilirida yashawatqan xelq uzun yillardin buyan ölchemsiz, pakiz bolmighan hemde yod maddisi kemchil sularni istimal qilishqa mejbur bolghanliqtin, yod yétishmeslik tüpeyli kélip chiqidighan poqaq, nérwa ajizliqqa oxshash késellerge giriptar bolghan. Bolupmu aqsuning bay we üchturpan nahiyiliride poqaq késili qaytidin ewj alghan bolup, hetta üch yashliq balilardimu körülüshke bashlighan.
Xitay döletlik sehiye ministirliqining yod yétishmigen ammini yod bilen teminlesh pilani boyiche her yili her bir insanning yod méyi qobul qilishini ishqa ashurush otturigha qoyulghan bolsimu, bu Uyghur élida omumyüzlük omumlashmighan.
Yod kemchilliki törelmining gheyri bolup qélishi, balilarning chong ménge tereqqiyatining tosalghugha uchrishi, méyip bolup qélishi qatarliq éghir aqiwetlerni keltürüp chiqiridu. (Gülchéhre)