12-Nöwetlik xelq'araliq türk dunyasi yéza igilik yermenkiside Uyghurlar tonutulmaqta

Muxbirimiz erkin tarim
2017.03.10
turkiye-turk-dunyasi-yeza-igilik-yermenkisi-2017.jpg 12-Nöwetlik xelq'araliq türk dunyasi yéza igilik yermenkisige qatnashqan Uyghurlar
RFA/Erkin Tarim


Türkiyening ottura rayonigha jaylashqan Uyghurlar eng köp olturaqlashqan qeyseri shehiride ötküzülgen 12-nöwetlik xelq'araliq türk dunyasi yéza igilik mehsulatliri yermenkiside Uyghur medeniyiti we Uyghurlarning bügünki weziyiti tonutulmaqta.

Qeyseri wilayetlik yéza igilik idarisi bilen etles yermenke shirkiti ortaq uyushturghan bu yermenkige qazaqistan, qirghizistan, özbékistan, ezerbeyjan we türkiye qatarliq 14 dölettin 1900 yéza igilik we charwichiliq shirkiti bölüm échip yéza igilik mehsulatlirini tonutmaqta. Uyghurlargha wakaliten qeyseride pa'aliyet élip bériwatqan sherqiy türkistan medeniyet we hemkarliq jem'iyiti mexsus bölüm échip, Uyghur medeniyitini tonutqandin sirt, xitay hökümitining Uyghurlargha élip bériwatqan bésim siyasiti eks ettürülgen resim we lozunkilarni ésip türkiyede Uyghurlar toghrisida neshr qilin'ghan kitab-zhurnallarni qoyup, Uyghurlarning hazirqi échinishliq weziyitini tonutmaqta. Bulardin bashqa, yermenke meydanigha tonur sélip, Uyghur nanlirini sétip Uyghur medeniyiti tonutulmaqta. Qeyseri wilayetlik yéza igilik we charwichiliq idarisi mudiri özkan ependi bergen melumatqa asaslan'ghanda, 3-ayning 9-künidin 12-künigiche ötküzülidighan türk dunyasi yéza igilik yermenkisini 12 yildin béri ötküzüwatqan bolup, kéyinki üch yilda peqetla türkiy jumhuriyetliri we türkiy milletlerning shirket we jem'iyetliri qatnishiwatmaqta. Yermenkining échilish murasimi Uyghur bölümide échiliwétiptu. Biz yermenke toghrisida melumat igilesh üchün bu yermenkini uyushturghan qeyseri wilayetlik yéza igilik idarisi mesuli özqan qayajan ependi, etles yermenkichilik shirkiti mes'uli we bu yermenkige qatnishiwatqan Uyghurlar bilen téléfon söhbiti élip barduq.
12-Nöwetlik xelq'araliq türk dunyasi yéza igilik yermenkisi
Özqan qayajan ependi türk dunyasi yéza igilik yermenkisi toghrisida melumat bérip mundaq dédi: “Biz 12-qétimliq yéza igilik yermenkisini ötküziwatimiz. Kéyinki 3 yildin béri türk dunyasi qérindash milletler yéza igilik yermenkisi dep ismini özgerttuq. Pütün türkiy milletlerdin qérindashlirimiz keldi, qeyseride méhman qiliwatimiz. Bu yermenkini échishtiki meqsitimiz barliq qérindash milletlerning yéza igiliktiki yéngiliqlirini pütün dunyagha körsitish. Türkiy milletlerning yéza-igilik we medeniyetlirini türk xelqige körsitish, öz-ara hemkarliqni kücheytishtin ibaret.”

Özqan qayajan ependi türk dunyasi yéza igilik yermenkiside Uyghurlargha mexsus bölüm échip orun bériwatqanliqini, échilish murasimida rehberlerning birinchi bolup Uyghur bölümini ékiskursiye qiliwatqanliqini bayan qilip mundaq dédi: “Biz her yili Uyghur bölümi échiwatimiz. Échilish murasimigha kelgenlerge Uyghur bölümini ékiskursiye qilduruwatimiz. Yermenkide Uyghur tamaqlirining hemmini qilip, kelgenlerge temini tatquziwatimiz. Mushu arqiliq Uyghur medeniyiti we bügünki weziyitini tonutiwatimiz. Muxbirlarning Uyghurlargha qiziqishimu bekla yuqiri, tünügün gérmaniyede tarqitiliwatqan bir téléwiziye neq meydandin Uyghur bölümini tonushturdi.

Bu pa'aliyetke qatnashqan sherqiy türkistan medeniyet we hemkarliq teshkilatining bayanatchisi abdulqadir tümtürk ependi 12-nöwetlik türk dunyasi yéza igilik yermenkisining échilish sözini qeyseri walisi sulayman qamcha ependining qilghanliqini, Uyghurlarni tonutidighan chong bir zal yeni bölüm bergenlikini bayan qildi.
12-Nöwetlik xelq'araliq türk dunyasi yéza igilik yermenkisi
Yermenkide Uyghur nénini yéqip sétiwatqan éli naway yermenkige kelgen kishilerning Uyghur nénini yaxshi körüp éliwatqanliqini, türk néni bilen Uyghur nénining perqini bayan qildi.

Abdulqadir tümtürk ependi bu pa'aliyette yüz minglighan kishige Uyghur medeniyitini tonushturush pursiti barliqini, nahayiti pa'aliyet ünümlük boluwatqanliqini tekitlidi.

Xelq'araliq yéza igilik mehsulatliri yermenkisi 12 yildin béri ötküzülüp kelmekte bolup, Uyghurlar 10 qétim mexsus bölüm échip qatniship, Uyghurlarning medeniyitini we bügünki échinishliq weziyitini tonushturghan.


Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.