Yaponiyediki bir qisim mutexessisler nöwettiki Uyghur mesilisi heqqide toxtaldi

Ixtiyariy muxbirimiz haji qutluq qadiri
2016.01.25
turmuhemmet-hashim-yaponiye-tokyo-tayland-uyghur.jpg Doktor turmuhemmet hashim tayland bash elchixanisida aldida
RFA/Haji Qutluq Qadiri

Yaponiyediki intérnét téléwiziye qanalliridin biri bolghan “Ajér” qanili 22 - yanwar küni, yéqinda yaponiye téléwiziye qanallirining bir qisim Uyghurlar toghriliq ishligen téléwizor programmiliri we metbu'atlarining élan qilghan ziyaret xatirisi maqalliride Uyghurlarni térrorluqqa munasiwetlik qilip körstish xahishining mewjutluqini tenqid qilghan.

Yaponiye “Ajér” intérnét téléwiziyesining Uyghurlar heqqidiki söhbet programmisigha riyasetchilik qilghan yaponiye takushoku uniwéristétining proféssori fuji ependi ziyaritimizni qobul qilip mundaq dédi:“Nöwette yaponiyediki bir qisim taratqular we metbu'atlar xitay kompartiyesining Uyghurlargha yürgüzüwatqan basturush siyasitige nisbeten Uyghur xelqining türlük usullar arqiliq qarshiliq bildürüsh heriketlirige adil bolmighan bahalarni bermekte. Bu xildiki teshwiqatlarda Uyghurlarni térrorchi qilip köristish xahishi ipadilen'gen bolup, bu xil ehwal yaponiye jem'iyitidiki Uyghur mesilisige köngül bölüwatqan bir qisim kishilerni endishige sélip qoydi. Shunga biz bu xil ehwalning aldini élish üchün bu qétim mexsus Uyghurlarning nöwettiki qarshiliq heriketlirining xelq'ara térrorluq teshkilatliri bilen qilche munasiwetsiz ikenlikini otturigha qoyduq.”

Proféssor fuji sözide:“Biz Uyghur weziyiti heqqide etrapliq uchurlargha ige bolushni xalaydighan keng dostlarning yaponiyediki xitay kompartiyesining mahiyitini ashkarilawatqan metbu'at we taratqulardin paydilinishini otturgha qoyduq. Metbu'at we taratqular elwette Uyghurlar heqqide adil pikir bayan qilishi, bir tereplimilik qarashtin saqlinishi kérek. Bolmisa xitay kompartiyesining teshwiqatidin néme perqiy?” dédi.

Yaponiyediki bir qisim taratqu we metbu'atlarning Uyghurlar heqqidiki bezi söhbet we ziyaret programmilirigha yéqindin diqqet qilip kéliwatqan kagoshima xelqara uniwérsitétining proféssori sé'iji nishixara ependi bu heqte toxtilip :“Sherqiy jenubi asiya elliridiki tayland, malayshiya qatarliq döletlerge xitay zulumidin qéchip chiqip panahlan'ghan Uyghur musapirlarni xitay hökümiti xelq'ara jem'iyetke türlük yollar arqiliq "térrorchilar" dep teshwiq qilip, ularning türkiye qatarliq doletlerge kitishi we shundaqla bashqa ellerde panahlinishining aldini tosighan bolsimu, biraq buningda xitay belgilik ünümge érishelmey aqiwette Uyghurlarni tayland bangkoktiki térrorgha baghlap Uyghurlarni térrorchi qilip körsetmekchi boluwatidu dep oylaymen. Shunga xelq'ara jem'iyet delillimigen bu xil teshwiqatlarni yaponiye taratqu we metbu'atliri tarqitishtin saqlinishi kérek” dédi.

“Ajér” intérnét téléwiziyesining mezkur söhbet programmisigha ishtirak qilghan yaponiye Uyghur birliki jem'iyitining re'isi doktor turmuhemmet hashim mezkur programmining ehmiyiti heqqide toxtaldi.

Mezkur intérnét téléwiziyesining söhbet programmisigha qatnashqan mutexessisler söhbet programmisida Uyghurlar heqqide bir tereplimilik qarashta programma ishligen téléwiziye qanalliri we bu heqte maqale élan qilghan metbu'atlar namini éniq tilgha almighan.

Yuqiriqi awaz ulinishidin tepsilatini anglang.


Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.