Washin'gton post géziti ablikim abduréhimning 9 yilliq qamaq jazasigha hokum qilin'ghanliqi munasiwiti bilen bash maqale ilan qildi
2007.04.26
Ablikim abduréhimning 9 yilliq qamaq jazasigha hokum qilinighanliqi munasiwiti bilen amérikining paytexti washin'gtonda chiqidighan washin'gton post gézitide bash maqale ilan qilindi.
17 - April xitay hökümiti, dunya Uyghur qurultiyi re'isi, meshhur kishilik hoquq pa'aliyetchisi rabiye qadir xanimning oghli ablikim abduréhimgha, "torda bölgünchilikni terghip qilidighan maqalilerni tarqatqan, ammini xitay hökümitige qarshi heriket qilishqa qutratqan we xitayning azsanliq millet siyasitini burmilaydighan maqalilerni yazghan"dégen gunahlarni artip 9 yilliq qamaq jazasigha hokum qilghan idi.
Xitayning bu qilmishigha qarita xelq'ara miqyasidiki metbu'atlar oxshimaydighan her türluk inkaslarni qayturushti.
Washin'gton post gézitining 26 - aprildiki sanida ablikim abduréhimning jaza hökümi heqqide élan qilin'ghan bashmaqalide körsitilishiche, ablikim abduréhimning 9 yilliq qamaq jazasigha hokum qilinishidiki birdin - bir gunahi, uning kishilik hoquq terghibati bilen shughullinidighan bir anining balisi bolup qalghanliqi iken.
Maqalide mundaq déyilgen : "xitay ablikim abduréhimni 9 yilliq qamaq jazasigha hokum qildi. Uning gunahi néme? uning gunahi, anisining kishilik hoquq pa'aliyetchisi bolghanliqi."
Mezkur maqalide, ablikim abduréhimgha artilghan "torda bölgünchilikni terghip qilidighan maqalilerni tarqatqan" gunah heqqidimu toxtalghan bolup, xitayning shinxu'a agéntliqining qeyt qilishiche, ablikim yaxu torining Uyghurche tor békitini bashqurghuchigha üzüldürmey xet yézip mezkur témilardiki maqalilerni toda élan qilip bérishini telep qilghan, buning ghelite ikenlikini tekitligen maqalide, yaxo torining ne Uyghurche tor bétining, ne Uyghur tor bashqurghuchisining bolup baqmighanliqi otturigha qoyulghan.
Xitay terep ablikim abduréhim üstide échilghan sotning ochuq- ashkara we adil yosunda élip bérilghanliqini tekitlep kelgen bolsimu, uning a'ile tawabi'atlirining bildürüshiche, ablikimning adwokat yallishigha yol qoyulmighan iken. Mezkur bash maqalide mundaq déyilgen: "pakitlardin köre, xitaylar ablikim ependining ustidin "ochuq sot" achtuq dep keldi. Eger undaq bolsa xitay hökümiti, ablikimge ochuq we adil yosunda naraziliq erzi sunushqa yol qoyup buni ispatlisun " déyilgen. (Jüme)
Munasiwetlik maqalilar
- Ablikim abduréhimning qolgha élin'ghanlighi - dunyaning közide
- Rabiye qadir xanim birleshken döletler teshkilati kishilik hoquq kéngishning yilliq yighinigha qatnashti
- Xelq'ara teshkilatlar xitay hökümitining rabiye xanim we dunya Uyghur qurultiyi toghrisidiki sözlirige jawab qayturdi
- Rabiye qadir xanim yawropa parlamintigha xet yézip nirj déwa ependining Uyghurlar heqqidiki bayanlirigha reddiye berdi
- Rabiye xanim kanada bash minstiri stipan xarpér bilen körüshti
- Uyghur milliy herikitining rehbiri rabiye qadir xanim bügün kanadagha ketti
- Jahan'gir pocha: rabiye qadir Uyghurlarning dalay lamasi
- Uyghur milliy herikitining rehbiri rabiye qadir indiyanna shtatida
Köp körülgen xewerler
RFA
- Rézhissor ikram nurmemet térrorluq bilen eyiblinip 6 yérim yilliq késiwétilgen
- Mehmud qeshqeri we hüseyin tejelli heykilining chéqiwétilgenliki delillendi
- Shinjang uniwérsitétning yüz yilliqida néme üchün mektepni “Qizil izbasarlarni terbiyelesh merkizi” ge aylandurush tekitlendi?
- Uyghurlar duch kelgen irqiy qirghinchiliqqa a'it yéngi kitab türkiyede tarqitilishqa bashlidi
- “Xitay gulagidin hayat qélish” namliq kitab “Aldinqi front edebiyati mukapati” gha érishti