Xitay bilen türkmenistan Uyghurlargha qarshi kélishim tüzdi


2006.04.04

Türkmenistan prézidénti seper murat niyazof béyjingni ziyaret qiliwatqan bir chaghda, xitay hökümiti bilen türkmenistan Uyghur musteqilliqini telep qilidighan sherqiy türkistan küchlirige qarshi kélishim imzalidi. Xitay metbu'atliri bu kélishimni türkmenistan bilen junggo térrorluqqa qarshi birlikte küresh qilishke qoshuldi, dep xewer qilghan.

Shinxu'a axbarat agéntliqining eskertishiche, niyazof bilen xu jintaw arisida imzalan'ghan kélishimde " ikki dölet sherqiy türkistan bölgünchi küchlirige qarshi küreshni térrorluqqa qarshi dunyawiy küreshning bir qisimi, dep qaraydu," diyilgen we " térrorluq, bölgünchilik we diniy esebiylikni rayonning bixeterliki we muqimliqigha kéliwatqan zor tehdit amili hésablaydu," dep tekitligen.

Xelq'ara kishilik hoquq teshkilatliri xitay da'irilirini xelq'ara térrorluqqa qarshi küreshni bahane qilip, Uyghurlarning kishilik hoquqini depsende qilish we öz köz qarishini tinch yollar bilen ipade qilghan Uyghur öktichi zatlirini basturush bilen eyiblimekte idi.

Roytérs axbarat agéntliqining tekitlishiche, béyjing hökümiti xitay énérgiye éhtiyajining 30 % ni teminleydighan Uyghur aptonom rayonidamuqimliqning kapaletke ige bolushini ümid qilmaqta.

Niyazof bilen xu jintaw döshenbe küni xitaygha türkmen teb'iy gazini sétish we xitay - türkmenistan arisida tebi'y gaz turubisi yatquzush kélishimi imzalighan. " Terepsiz türkmenistan" géziti, teb'iy gaz turubisining 2009 - yili yasilidighanliqini xewer qildi. Xitay tashqiy ishlar ministirliqi bayanatchisi jyenchaw, gaz turubisi kélishimi imzalan'ghanliqini toghrilighan bolsimu, lékin kélishimning mezmuni toghrisida uchur bermigen. Niyazofning xitayda élip bériwatqan ziyariti yekshenbe bashlandi. U, kéyinki qedemde xitayning shangxey we jéjyang qatarliq sheher we ölkilirini ziyaret qilidu. (Erkin)

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.