Дунядики язғучилар хитайни түрмидики язғучиларни қоюветишкә чақирди
2007.12.10
Хитай вә дуняниң һәр қайси җайлиридики нурғун язғучилар хитай рәһбәрлиригә очуқ хәт йезип, хитай түрмисидә йетиватқан 40 кәсипдашлирини олимпиктин бурун қоюп беришни тәләп қилған болуп, очуқ хәттә қезилған түрмидики язғучилар ичидә уйғур илидин төт киши бар.
Хитай рәһбәрлиригә йолланған хәтниң баш темиси "биз сөз- пикир әркинлики үчүн тәйяр" болуп, мәзкур хәтни хитай вә дуняға даңлиқ язғучилардин, маргерит атвуд, франкине просә, салман рәшиди, хитай язғучи лю шявбо, вә җең йи қатарлиқлар язған.
Хәвәр хитай рәиси ху җинтав, хитай алий тәптиш мәһкимисиниң башлиқи җия чүнваң вә хитай алий сот мәһкимисиниң башлиқи шав яң әпәндиләргә йолланди.
Бу йил авғустта хитай һөкүмити "биз тәйяр болдуқ" дегән шоар астида олимпик тәшвиқат һәрикитини башлиған һәмдә мушу мәзмунда "биз тәйяр болдуқ " темилиқ олимпик нахшисини елан қилған иди.
Мәзкур очуқ хәттә, хитайниң "дуня кишилик һоқуқ күни" дә, хитайниң һәқиқий тәйяр болғанлиқини испатлап түрмидики язғучиларни қоюветиши тәләп қилинип: " бүгүн "дуня кишилик һоқуқ хитабнамиси елан қилинғанлиқиниң 59 йиллиқ хатирә күни. Биз силәрдин, җуңгониң пәқәт олимпик үчүнла әмәс бәлки, пүтүн җуңго пуқралириниң барлиқ һоқуқлирини етирап қилиш, капаләтлик қилиш һәмдә тәбрикләшкиму тәйяр болушқа чақиримиз" дәп оттуриға қоюлған.
Хәттә уйғур елидә қолға илинған язғучилардин, тохти тунияз ( музат), нурмуһәммәт ясин, абдулҗан мәмтимин вә күрәш һөсәйин қатарлиқлар бар.
Бошүн ахбарат торида көрситишичә, мәзкур хәтни тәйярлиғучиларниң бирси болған хитай обзорчи, доктур лю шявбо, әгәр хитайниң хитай вә дунядики әхлақи өлчәмләрниң принсиплири буйичә кишилик һоқуқни тәрғип қилмиғанда, "бир дуня- бир ғайә" вә яки "биз тәйяр болдуқ" дегән баянатлириниң қиммәтсиз нәрсигә айлинип қалидиғанлиқини тәкитлигән. (Җүмә)
Мунасивәтлик мақалилар
- Америкиниң алий сот мәһкимиси гуәнтанамо дилосидики талаш - тартишни аңлиди
- Хитайниң хотән вилайити даирилири бир уйғурға 'чәтәлликләргә ярдәмләшти' дәп җаза һөкүм қилди
- Албанийидики бәш уйғурниң бири - адил һаким шиветсийигә келип қериндашлири билән көрүшти
- Әнгилийә язғучиси дорис лиссиң нобил әдәбият мукапатиға еришти
- Хитайда йәр - мүлүк һоқуқини қоғдиғучи түрмидә қийин - қистаққа елинған
- Һөсәйин җелил қолға елинғандин буян тунҗи қетим аниси билән көрүшүшкә муйәссәр болди
- Нюйорк шәһиридики хитайда кишилик һоқуқ тәшкилати уйғур язғучиси нурмуһәммәтниң тәқдирини сүрүштүрди
- яң җйәнли хитайниң демократийилишиш вә әркинликни тосушиниң мумкин әмәсликини көрсәтти
- Йеңи зелландийә һөкүмити гуәнтаномо һәрбий лагиридики уйғурларни қобул қилишни рәт қилди
- Хитай һөкүмити тйәнәнмин вәқәсидики намайишчини 18 йилдин кейин қоюп бәрди