Xitay dölet re'isi xu jintaw moskwagha énérgiye sodisi qilish üchün yétip keldi

Xitay dölet re'isi xu jintaw 26 -mart düshenbe küni moskwagha yétip keldi. U bu jeryanda rosiye prézidénti wladimir potin bilen xitay- rosiye soda munasiwitini rawajlandurush we siyasiy we herbiy munasiwetlerni ilgiri sürüsh üchün söhbet élip baridu.

Ruslar teminligen sanliq melumatlargha qarighanda, xitay bilen rosiye arisidiki soda alaqisi ötken yili 43 pirsent örligen bolsimu, lékin bu örlesh yenila xitaylarning paydisigha toxtighan. Xitayning rusiyige chiqarghan éksport miqdari 79 pirsent, ruslarning xitaygha chiqarghan éksport miqdari 21 pirsent bolghan.

Xitay- rusiye munasiwetliridiki yene bir yoshurun murekkeplik bolsa: rusiyide nopusning shiddet bilen töwenlishi, rusiyining sherqi rayonlirida olturaq ahalining shalanglishishini keltürüp chiqarghan. Shuning bilen bu rayonlar xitay köchmenlirining üzlüksiz yamrap kirish tehditige duch kelgen.

Rus tehlilchiliri xitay ruslarning herbiy reqibige aylinishi mumkin dégen gumaniy qarashlarni otturigha qoyghan bolsimu, lékin bularning hemmisini nezerdin saqit qilghan rus hökümiti xitaygha nechche milyard dollarliq ré'aktip ayropilanlar we bashqurulidighan bomba, su asti paraxotliri we kichik tipliq qoghdighuchi paraxotlarni sétip bérip xitayni rus herbiy sana'itining eng chong istimalchisigha aylandurghan idi.

Xitayning rus énérgiye bayliqilirigha bolghan éhtiyaji künsayin örligen bolsimu, bashqa sodiliri peqet kiyim-kéchem, oyunchuqlar we erzan bahaliq éléktronluq mehsulatlar bilen cheklen'gen.

Ötken yilliq bu ikki dölet arisidiki soda sommisi 34 milyard amérika dolliri bolghan bolup, bu xitayning ötken yilidiki omumiy soda miqdarining ikki pirsentini igileydiken. Xu jintawning rus metbu'atlirigha bergen melumatigha qarighanda, bu ikki dölet arisidiki soda sommisi 2010 ‏- yilgha barghiche 60-80 milyard dollargha yétidiken. (Jüme)