Dolqun eysa ependi: “Yawropa parlaméntidin ürümchidiki ot kétish weqesini sürüshte qilishini telep qilduq”

Xitay hökümiti yuqumlinishni nölge chüshürüshni bahane qilip, Uyghurlar we bashqilarni öylirige qamal qiliwatqan, ot kétish weqeside köp sanda Uyghur jénidin ayrilip naraziliq inkasliri küchiyiwatqan bu künlerde d u q re'isi dolqun eysa bashchiliqidiki hey'et yawropa parlaménti bilen bélgiye tashqi ishlar ministirliqida  bir yürüsh uchrishishlarni élip bardi.

Mezkur  hey'et 1-2-dékabir  künliri  köp sandiki yawropa ittipaqi parlamént ezaliri we bélgiye tashqi ishlar ministirliqi xadimliri bilen ayrim ayrim uchrashqan. D u q re'isi dolqun eysa ependi bu qétimqi  ziyaritining eng muhim küntertipining yawropa parlaméntida   Uyghurlar toghrisida qarar maqullitish we ürümchidiki ot kétish weqesining jawabkarliqini sürüshte qildurush   ikenlikini bayan qildi.

Dolqun eysa ependi ziyaritimizni qobul qilip  bu heqte  melumat berdi. U, mundaq dédi:  “Biz awstraliyediki ziyaritimizni yérim yolda axirlashturup, udul bélgiyege kélip, üch künlük muhim pa'aliyet élip barduq.  Bu yerde yawropa parlaméntidiki parlamént ezaliri, Uyghur dostluq guruppisi we yawropa kéngishining mes'ulliri bilen ayrim ayrim uchrishish élip barduq.  Bulardin sirt bélgiye tashqi ishlar ministirliqining xadimliri bilenmu uchrashtuq”.

Dolqun eysa ependi bu qétimqi uchrishishlarni élip bérishning meqsiti toghrisida melumat bérip mundaq dédi: “Bu qétimqi bu uchrishishlirimizning asasiy meqsiti,  hemmimizge melum bolghinidek xitay  wetinimiz sherqiy türkistanda yuqumlinishni nölge chüshürüshni bahane qilip turup, Uyghurlarni ach qoyup öltürüshke urunuwatidu. Uning üstige 24-noyabirda ot kétish weqeside köp sanda Uyghurning jénidin ayrilip qélishi,  xitayning  Uyghurlargha qarita yürgüzüwatqan irqiy qirghinchiliq siyasitining  bir qismi. Bu addiy bir ot kétish weqesi emes.  Biz bularni  yawropa parlaméntidiki munasiwetlik parlamént ezaliri we rehberlerge anglitish,  yawropa parlaméntidin  xitayning bu qilmishliri üchün,  xitayni  soraqqa tartishini, buning jawabkarliqni xitaydin sürüshte qilishini telep qilish  meqsiti bilen bu ziyaretni élip barduq”.

Dolqun eysa ependi ikki kün jeryanida élip barghan uchrishishning muweppeqiyetlik ötkenlikini , ijabiy jawablarni alghanliqini bildürdi. U, mundaq dédi:“Uchrishishlirimiz nahayiti yaxshi ötti. Uchrishish jeryanida aldimizdiki künlerde Uyghur mesilisi we xitayning nöl kowit siyasitini bahane qilip turup, Uyghurlargha apet élip kéliwatqanliqigha qarita bezi qararlarning maqullinishini telep qilduq, ularmu bu heqte ijabiy jawab berdi. Aldimizdiki künlerde bu heqte konkrét qararlarning maqullinidighanliqining signalini alduq. Bulardin sirt  biz yawropada turuwatqan 15 ming etrapida Uyghurning wetendiki uruq-tughqanliri bilen körüshelishi, ular bilen bolghan alaqisining normallishishi üchün xitaygha bésim ishlitishinimu telep qilduq. Bu teleplirimizgimu ijabiy jawab berdi”.

Dolqun eysa bashchiliqidiki hey'et 12-ayning 2-küni bélgiye tashqi ishlar ministirliqining munasiwetlik xadimliri bilenmu uchrashqan. U, bu heqte radiyomizgha melumat bérip mundaq dédi: “Biz eng axirida bélgiye tashqi ishlar ministirliqining xadimliri bilenmu uchrashtuq. Yawropa  parlaméntige qoyghan telepler bilen oxshash teleplerni otturigha qoyghandin sirt, bélgiye kéler yili1 -ayda birleshken döletler teshkilat kishilik hoquq kéngishige eza bolidighan bolghachqa 3-ayda échilidighan kishilik hoquq omumiy yighinida bu yil 9-ayda ret qilin'ghan Uyghurlar toghrisidiki qarar layihesini qayta kün tertipke élip kélip, maqulluqtin ötüshige  küch chiqirishini telep qilduq. Bélgiye tashqi ishlar ministirliqi rehberlirimu bu  telipimizge  ijabiy jawab berdi”.

Dolqun eysa ependi bashchiliqidiki  hey'et  yawropa parlamént ezasi, Uyghur dostluq guruppisi re'isi  déywid lega (Déywid Lega) ependi, parlamént ezasi isma'il ertughrul ependi we fil benni'on (Fil Benni'on)  qatarliq köp sanda parlamént ezasi bilen uchrashqan.