Shiwétsiyede zulhayat ötkürning “Seyyahlar izidin” namliq kitabini imzaliq tarqitish pa'aliyiti ötküzülgen

Zulhayat ötkür xanim we uning uzun mezgillik izdinish we ilmiy emgeklirining méwisi bolghan “Seyyahlar izidin” namliq kitabining muqawisi. 2021-Yili 30-öktebir, sitokholm, shiwétsiye.

2003-Yilidin buyan shiwétsiyede yashap kéliwatqan zulhayat ötkür xanim bir tereptin Uyghur medeniyiti we folklori heqqide nurghun maqalilerni yazghan bolsa, yene bir tereptin shwétsiyediki Uyghur balilirining ana til ma'aripini kücheytishte belgilik xizmet qilip kelmekte. Yéqinda uning uzun mezgillik izdinish we ilmiy emgeklirining méwisi bolghan “Seyyahlar izidin” namliq kitabi türkiyede neshir qilin'ghan.

Mezkur kitabta shwétsiye bilen Uyghur diyari otturisida 19-esirning axirqi charikidin bashlap élip bérilghan az kem yérim esirlik medeniyet alaqiliri we bu jeryanda otturigha chiqqan tekshürüsh-tetqiqat netijiliri tonushturulghan.

2021-Yili 10-ayning 30-küni shiwétsiye paytexti stokholmda shiwétsiye Uyghur ma'arip uyushmisining teshkillishi, shiwétsiyediki Uyghur jama'itining qizghinliq bilen qollishi arqisida, zulhayat ötkürning “Seyyahlar izidin” namliq chong hejimdiki kitabining imzaliq tarqitish murasimini ötküzülgen.

Murasimgha stokholmda yashawatqan Uyghurlardin bashqa yene shiwit tetqiqatchilarmu qatnashqan.

Murasimgha shiwétsiye Uyghur ma'arip uyushmisining re'isi nijat turghun ependi riyasetchilik qilghan. U aldi bilen zulhayat ötkür xanimning qisqiche terjimhalini köpchilikke tonushturghan u sözide zulhayat xanimning ilgiri “Shiwétche-Uyghur loghet” tüzgenlikini, bu qétim neshirdin chiqqan kitabining uning ikkinchi chong ilmy emgiki ikenlikini bayan qilghan.

Murasimda qatnashqan Uyghurshunash patrék xelzon bilen pénsiyonér margarétta xanim özlirining mezkur kitabning neshir qilinishigha bolghan tebriki we köngül sözlirini Uyghur tilida izhar qilghan.

Stokholmdiki jama'et chongliridin feruq ependi, zulhayat ötkür xanimning “Seyyahlar izidin” namliq chong hejimdiki kitabi heqqide öz tesiratlirini bayan qilip ötken we yoqiri baha bergen.

Zulhayatning dostliridin sha'ire rahile kamal xanim, zulhayat xanimning bu kitabqa singdürgen ejri we bu eserning qimmitige yuquri baha bérip, öz tesiratlirini shé'ir arqiliq ipade qilghan.

Imzaliq kitap tarqitish pa'aliyitidin tesirlen'gen we zor ilham alghan alghan zulhayat ötkür xanim, insanning hayatida qilghan xizmetliri ichide öz xelqi üchün qilghan xizmitidinmu iptixarliq, sawabliq xizmet ning yoqliqini tekitligen. U özining bu kitabni yézishtiki meqsiti heqiqde toxtilip ötken.

Ziyaritimizni qobul qilghan zulhayat xanim “Bu kitabining mustemlike ichide öz tarixini yézip qaldurushqimu qadir bolalmaywatqan Uyghurlarning ötkenki 100 yilliq tarixida bosh qalghan sehipilerni tetqiq qilip toldurushta belgilik rol oynishini ümid qilimen. Bu kitap Uyghurlar bilen gherb dunyasi otturisidiki yéqinqi zaman medeniyet alaqe tarixini tetqiq qilishta muhim matériyal bolghusidur,” dédi.

Zulhayat ötkür xanim meshhur yazghuchi we sha'ir merhum abduréhim ötkür ependining terbiyeside chong bolghan newre qizidur.

Shiwétsiyediki Uyghur ziyaliliridin bextinur xanim, zulhayatqa chongqur rehmitini bildürüsh bilen birlikte sözini ötkür ependining “Iz” namliq sh'iérini déklamatsiye qilish bilen bashlap, pa'aliyet ishtrakchilirini yenimu tesrlik hés-tuyghulargha chömdürgen.

U sözide dosti zulhayat ötkür xanimning Uyghur xelqige teqdim etken bu chong hejimlik ilmiy emgikini peqet “Seyyahlar izidin” méngip yighqan japaliq emgikining netijisila bolup qalmastin, belki yene abduréhim ötkür ependidek el süygen büyüklerning qaldurghan qimmetlik miraslirigha ige chiqish üchün tökken teri, singdürgen ejrining shérin méwisi ikenlikini tekitlep ötken.

Yillardin buyan wetinide alimliri, her sahening serxilliri, uruq-tughqanliri xitay hökümiti teripidin tutqun qilinip, lagér we türmilerge solinip, Uyghur til-yéziqini öz ichige alghan Uyghur medeniyiti keng kölemlik qirghinchiliqni bashtin kechürüwatqan bir mezgilde, “Seyyahlar izidin” namliq yene bir chong hejimlik ilmiy eserning neshrdin chiqqanliqi, shiwétsiyediki Uyghur jama'itige umidler béghishlighan. Ular zulhayat xanimni tebriklep deste-deste güller sowgha qilishqan. Murasim axirida zulhayat xanim pa'aliyet ishtrakchilirigha öz qoli bilen imzaliq kitabini tarqatqan.