يىگىرمە تۆتىنچى قىسىم: ئابدۇرەھىم ئەيسانىڭ جەسىتى قېشىدىن تېپىلغان ئىككى پارچە خەتنىڭ سىرى
يىگىرمىنچى قىسىم: ئابدۇرەھىم ئەيسا ئۆلتۈرۈلگەن قورقۇنچلۇق كېچە
ئابدۇرەھىم ئەيساغا تۇنجى بولۇپ ھۇجۇم قىلغان ئىسمائىل ھېۋزۇللايوف زادى كىم؟
ئون يەتتىنچى قىسىم: ئابدۇرەھىم ئەيساغا «ئەشەددىي يەرلىك مىللەتچى» قالپىقىنىڭ كىيدۈرۈلۈشى
ئابدۇرەھىم ئەيسا 1957-يىلى 7-ئاينىڭ ئاخىرىغىچە مەككە ۋە مەدىنەدىكى بىر يۈرۈش ھەج پائالىيەتلىرىنى ئاخىرلاشتۇرۇپ، 8-ئاينىڭ بېشىدا خىتاي دۆلەتلىك ھەج ئۆمىكىنى باشلاپ، ۋەتەنگە قايتىپ كېلىدۇ.
ئابدۇرەھىم ئەيسا ئىنتايىن چىگىش ۋە مۇرەككەپ بىر ھېسسىيات ئىلكىدە مۇسۇلمانلارنىڭ قىبلىگاھى جايلاشقان قۇتسال تۇپراقنى دەسسەيدۇ.
ئون بەشىنچى قىسىم: سوغۇق ئۇرۇش ۋە مەككىدە كۈچ سىنىشىش
ئون تۆتىنچى قىسىم: ئابدۇرەھىم ئەيسانىڭ «ھەج تاۋابىتى» گە ئەۋەتىلىشى
ئون ئۈچىنچى قىسىم: «ئېچىلىپ-سايراش» تا سايرىغان ئابدۇرەھىم ئەيسا
ئون ئىككىنچى قىسىم: ئابدۇرەھىم ئەيسا: «ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونىنىڭ ئاچقۇچى كىمنىڭ قولىدا؟»
ئون بىرىنچى قىسىم: «ئىلى قازاق ئاپتونوم ئوبلاستىدا ئۇيغۇرلارنىڭ ئورنى قانداق بولىدۇ؟»
قارشىلىق تۇيغۇسى كۈچلۈك بولغان ئابدۇرەھىم ئەيسانى ئۈرۈمچى ۋە ئىلىنىڭ مۇھىتىدىن ئايرىپ، بېيجىڭغا يۆتكەيدۇ.
توققۇزىنچى قىسىم: ئابدۇرەھىم ئەيسا «51 چىلەر» مەجلىسىدە
يەتتىنچى قىسىم: ئەخمەتجان قاسىمىدىن ئايرىلغان ئېغىر كۈنلەردە
1946-يىلى 6-ئايدا شىنجاڭ ئۆلكىلىك بىرلەشمە ھۆكۈمەت قۇرۇلۇپ، ئەخمەتجان قاسىمى ئۆلكىنىڭ بىرىنچى مۇئاۋىن رەئىسى بولىدۇ.
ئابدۇرەھىم ئەيسا 1942-يىلىنىڭ ئاخىرى يۈزلىگەن ئۇيغۇر سەرخىللىرى بىلەن بىر قاتاردا قولغا ئېلىنىپ، شېڭ شىسەي تۈرمىسىگە قامىلىدۇ.
ئابدۇرەھىم ئەيسا ھاياتىنىڭ نەۋقىران ياشلىق يىللىرىنى 1930-يىللاردىكى ئىلى ئۇيغۇر مائارىپىنىڭ راۋاجلىنىشى ئۈچۈن سەرپ قىلىدۇ.
تۆتىنچى قىسىم: نەزەرخوجا ئابدۇسەمەت (ئۇيغۇر بالىسى) نىڭ ئابدۇرەھىم ئەيساغا كۆرسەتكەن تەسىرى
ئابدۇرەھىم ئەيسا پۈتكۈل رۇسىيەدە، جۈملىدىن ئوتتۇرا ئاسىيا رايونىدا غايەت زور سىياسىي ۋە ئىجتىمائىي ئۆزگىرىشلەر يۈز بېرىۋاتقان پەۋقۇلئاددە بىر دەۋردە ئالمۇتا ئوبلاستىغا قاراشلىق غالجات يېزىسىدا دۇنياغا كەلگەن ئىدى.
بۇ قاباھەتلىك 70 يىلنى بېشىدىن ئۆتكۈزگەن ئۇيغۇر شاھىتلار خىتاي كومپارتىيەسىنىڭ «بەختلىك شىنجاڭ» سەپسەتەسىنى كەسكىن رەت قىلىدۇ.
بۇ يىل 24-سېنتەبىر 20-ئەسىر ئۇيغۇر ئەدەبىياتىدىكى ئاتاقلىق يازغۇچى ۋە دراماتورگ زۇنۇن قادىرىنىڭ ۋاپاتىغا 30 يىل تولغان خاتىرە كۈندۇر.
ئابدۇرەھىم ئەيسانىڭ سىرلىق ئۆلۈمى خىتاي كوممۇنىستلىرى ئۇيغۇر دىيارىنى ئىدارە قىلىشقا باشلىغان دەسلەپكى 10 يىلدا يۈز بەرگەن ئەڭ پاجىئەلىك سىياسىي دېلولارنىڭ بىرى ھېسابلىنىدۇ.
مەرھۇم نىزامىدىن ھۈسەيىن ئەپەندى 1998-يىلى 3-ئاينىڭ 3-كۈنى داۋالىنىش ئۈچۈن ئۆيىگە قويۇپ بېرىلىپ، بىر ئايدىن كېيىن بۇ دۇنيا بىلەن ۋىدالىشىدۇ.
مەرھۇم نىزامىدىن ھۈسەيىن ئەپەندىنىڭ ئۇيغۇر سەرخىللىرى بىلەن بولغان مۇناسىۋىتى ۋەتەن ۋە مىللەتكە بولغان مەسئۇلىيەت ھەم ۋىجداننى ئالدىنقى شەرت قىلغان ئىدى.
ئابدۇغوپۇر شاپتول داموللا 1930-يىللاردىكى مىللىي ئىنقىلاب دەۋرىدە قەشقەردىكى قوزغىلاڭچىلار رەھبەرلىرىنىڭ ئارىسىغا نىزا-زىددىيەت تېرىغان.
1995-يىلىنىڭ ياز ئايلىرىدا تارىخچى تۇرغۇن ئالماس تۇيۇقسىزلا مەرھۇم نىزامىدىن ھۈسەيىننىڭ ئۆيىگە كىرىپ كېلىدۇ.
1980-يىللارنىڭ ئاخىرلىرىغا كەلگەندە يېڭى ئەۋلاد ئۇيغۇر ياشلىرى ئىچىدە ۋەتەن تارىخىنى قايتا ئۆگىنىش قىزغىنلىقى كۆتۈرۈلىدۇ.
