Merhum nizamidin hüseyin ependi Uyghur diyarida kem uchraydighan "Yer asti kutupxanisi" ni berpa qilghan idi.
1970-Yillarning axirqi mezgilige kelgende xitayda maw zédong dewri axirliship, yéngi bir dewrning perdisi échilidu.
1970-Yillardiki 10 yil merhum nizamidin hüseyin ependining hayatida öz salahiyitini yoshurup yashashqa mejbur bolghan turghun yillar idi.
Nizamidin hüseyin 1970-yillardin kéyin ürümchige anche yiraq bolmighan sanjining taghliq yézilirida öz salahiyitini yoshurup yashashqa mejbur bolidu.
1970-Yilining yaz aylirida qeshqerdin qara mashina bilen ürümchige qéchip kelgen nizamidin hüseyin siyasiy atmosférasini jiddiychilik qaplighan bu sheherning shawqunluq qoynigha yene kirip kélidu.
Qaraqilchin türmisidiki tuzaqtin aman qalghan nizamidin ependi bu dehshetlik jehennemdin choqum qéchip qutulush iradisige kélidu.
1960-Yillarning axirlirida mehbus nizamidin hüseyin maralbéshidiki qaraqilchin türmiside hayatidiki eng qabahetlik yillarni ötküzidu.
Nizamidin hüseyin ependi 1966-yili 4-ayda bala-chaqiliri bilen birlikte béyjing etrapidiki lugochyaw türmisidin chiqirilidu.
Nizamidin ependi 1960-yillarda béyjingdiki meshhur lugochyaw türmige a'ilisi bilen birlikte qamalghan birdin-bir Uyghur mehbus idi.
1964-Yilining axirliri jenubta yoshurunup turush mumkinchiliki qalmighan nizamidin hüseyin bala-chaqilirini élip ürümchige tewekkül qilip kélidu.
Manga ikkinchi qétim sot échilghandin kéyin toluq bir ay ötüp ketken bolsimu, héch bir höküm chiqmidi.
Merhum nizamidin hüseyin ependi 1960-yillardiki türme hayati we xitay türmisidin tekrar-tekrar qéchish weqeliri heqqide tepsiliy melumat béridu.
Nizamidin hüseyin ependi qachqunluq qismetliri we hayatini dogha tikip alghan tewekkülchilik qedemliri heqqide toxtilidu.
Bezide bir qanche ayda bir qilinidighan qan, shölgey we teret tekshürüsh manga peqet ghelite bilinmeptiken.
Nizamidin hüseyin "Shinjang géziti" idariside "Esheddiy ongchi we yerlik milletchi" dégen qalpaq bilen uda birqanche ay küreshke tartilghandin kéyin, resmiy qolgha élinidu.
1958-Yili 11-ayning 29-künidiki "Shinjang géziti" de merhum nizamidin hüseyinning "Jinayet" liri 8 mawzu boyiche körsitip ötülgen idi.
1958-Yili 11-ayning 29-künidiki "Shinjang géziti" de merhum nizamidin hüseyinning "Jinayet" liri 8 mawzu boyiche körsitip ötülgen idi.
1958-Yilining kéyinki yérimida hayatining newqiran mezgilide turuwatqan yash nizamidin hüseyin "Shinjang géziti" idariside 50 kündin 80 kün'giche küreshke tartilidu.
Merhum inqilabchi we ot yürek edib nizamidin hüseyin "Yerlik milletchilerge qarshi küresh" dolqunida eng éghir bedel töligen Uyghur serxillirining biri idi.
Xitay miqyasida bolup otken "Istil tüzitish" we "Échilip sayrash" dolquni Uyghur diyarida tamamen bashqiche bir tüste élip bérilidu.
1950-Yilidin 1958-yilighiche bolghan jeryan yash nizamidin hüseyinning hayatida idé'ologiye we pikir jehette keskin dawalghushlargha duch kelgen yillar idi.
Nizamidin hüseyin bitimdin kéyin, yeni 1946-yilining 10-ay künliride yekende tutqun qilinip gomindang türmiside insan tesewwur qilghusiz qiyin-qistaqlargha uchraydu.
"11 Maddiliq bétim" gha imza qoyulghan künlerde shimaldiki milliy armiye manas deryasi boyida toxtap qalghili 8 ayche bolghan idi.
Merhum nizamidin hüseyin ependi qaraqurum taghliridiki "Sheytan ghari" da düshmen qolidin pem bilen qéchip qutulghan.
Jenubtiki "Tagh inqilabchiliri" ning aldin yürer zerbidar qisimliri qaghiliq nahiye bazirigha hujum qozghap 12-ayning 1-küni azad qilidu.
1945-Yili 10-ayda milliy armiye ghelibeséri algha ilgirilep manas deryasining gherbiy qirghiqigha yétip kélidu.
70 Yashtin halqighan nizamidin hüseyin ependi ürümchi 3-türmidiki qarangghu kamérda öz hayatidin eslime yézip qalduridu.
