On tötinchi qisim: abdurehim eysaning "Hej tawabiti" ge ewetilishi
Qarshiliq tuyghusi küchlük bolghan abdurehim eysani ürümchi we ilining muhitidin ayrip, béyjinggha yötkeydu.
Toqquzinchi qisim: abdurehim eysa "51 Chiler" mejliside
Yettinchi qisim: exmetjan qasimidin ayrilghan éghir künlerde
1946-Yili 6-ayda shinjang ölkilik birleshme hökümet qurulup, exmetjan qasimi ölkining birinchi mu'awin re'isi bolidu.
Abdurehim eysa 1942-yilining axiri yüzligen Uyghur serxilliri bilen bir qatarda qolgha élinip, shéng shisey türmisige qamilidu.
Abdurehim eysa hayatining newqiran yashliq yillirini 1930-yillardiki ili Uyghur ma'aripining rawajlinishi üchün serp qilidu.
Tötinchi qisim: nezerxoja abdusemet (Uyghur balisi) ning abdurehim eysagha körsetken tesiri
Abdurehim eysa pütkül rusiyede, jümlidin ottura asiya rayonida ghayet zor siyasiy we ijtima'iy özgirishler yüz bériwatqan pewqul'adde bir dewrde almuta oblastigha qarashliq ghaljat yézisida dunyagha kelgen idi.
Bu qabahetlik 70 yilni béshidin ötküzgen Uyghur shahitlar xitay kompartiyesining "Bextlik shinjang" sepsetesini keskin ret qilidu.
Bu yil 24-séntebir 20-esir Uyghur edebiyatidiki ataqliq yazghuchi we dramatorg zunun qadirining wapatigha 30 yil tolghan xatire kündur.
Abdurehim eysaning sirliq ölümi xitay kommunistliri Uyghur diyarini idare qilishqa bashlighan deslepki 10 yilda yüz bergen eng paji'elik siyasiy délolarning biri hésablinidu.
Merhum nizamidin hüseyin ependi 1998-yili 3-ayning 3-küni dawalinish üchün öyige qoyup bérilip, bir aydin kéyin bu dunya bilen widalishidu.
Merhum nizamidin hüseyin ependining Uyghur serxilliri bilen bolghan munasiwiti weten we milletke bolghan mes'uliyet hem wijdanni aldinqi shert qilghan idi.
Abdughopur shaptol damolla 1930-yillardiki milliy inqilab dewride qeshqerdiki qozghilangchilar rehberlirining arisigha niza-ziddiyet térighan.
1995-Yilining yaz aylirida tarixchi turghun almas tuyuqsizla merhum nizamidin hüseyinning öyige kirip kélidu.
1980-Yillarning axirlirigha kelgende yéngi ewlad Uyghur yashliri ichide weten tarixini qayta öginish qizghinliqi kötürülidu.
1997-Yili 3-ayda 70 yashtin ashqan merhum nizamidin hüseyin ependi qolgha élinip ürümchide yépiq sot échilghan.
Se'idiye döliti yiqilghandin kéyinki birqanche esirlik jeryan kéyinki ottura esirler Uyghur tarixining eng qarangghu sehipilirini teshkil qilidu.
1980-Yillar merhum nizamidin hüseyinning hayatidiki pütkül zéhniy küchini qelem kürishige béghishlighan, Uyghur tarixi boyiche yazghan bir yürüsh yirik eserliri bilen yéngi bir ewlad Uyghurlarni öz tarixi heqqide qayta oylinishqa seperwer qilghan yillar boldi.
Merhum nizamidin hüseyin ependi Uyghur diyarida kem uchraydighan "Yer asti kutupxanisi" ni berpa qilghan idi.
1979-Yili 4-ayda "Shinjang géziti" idarisige qaytip kelgende chach-saqallirini qiro basqan 60 yashliq péshqedemge aylan'ghan idi.
1980-Yili 8-ayning 2-küni qaghiliq-tibet tashyolining sériq dawan dégen jayida yüz bergen qanliq weqe qaghiliqtin taki qeshqergiche bolghan rayonlarning weziyitini birdinla jiddiyleshtürüwétidu.
20 Yilliq türme we qachqunluq hayati nizamidin hüseyin ependining ana tupraqqa we xelqige bolghan muqeddes söygüsini suslashturalmighan.
1970-Yillarning axirqi mezgilige kelgende xitayda maw zédong dewri axirliship, yéngi bir dewrning perdisi échilidu.
1970-Yillardiki 10 yil merhum nizamidin hüseyin ependining hayatida öz salahiyitini yoshurup yashashqa mejbur bolghan turghun yillar idi.
Nizamidin hüseyin 1970-yillardin kéyin ürümchige anche yiraq bolmighan sanjining taghliq yézilirida öz salahiyitini yoshurup yashashqa mejbur bolidu.
