Chính phủ trung ương can thiệp vào vụ tranh chấp giữa Dòng Thánh Giuse với chính quyền Nha Trang

Nguyễn Khanh, phóng viên đài RFA

Chính phủ trung ương đã nhảy vào can thiệp và hứa trả lại tất cả các khu đất của Địa Phận Nha Trang và của Dòng Thánh Giuse. Đó là điểm đáng chú ý mà Linh mục Lưu Minh Hoàng, đại diện của Tòa Giám Mục và Nhà Dòng vừa nói với Ban Việt Ngữ chúng tôi cách đây không đầy 2 giờ đồng hồ.

• Bấm vào đây để nghe cuộc phỏng vấn này
• Download story audio

Giáo dân biểu tình trước toà nhà số 16 đường Phước Long, Nha Trang, để phản đối việc xây dựng công trình trên đất của Dòng Thánh Giuse. Photo courtesy of Joac syhung

Mời quý thính giả theo dõi nguyên văn cuộc nói chuyện giữa biên tập viên Nguyễn Khanh và Linh Mục Lưu Minh Hoàng. Cuộc phỏng vấn được thực hiện qua điện thoại từ Bangkok.

Nguyễn Khanh: Thưa Linh mục, bây giờ cũng đã là khuya ngày 31-10-2005 rồi, và đó là thời hạn chót mà Linh mục đã đưa ra, yêu cầu trả lại đất cho Tòa Giám Mục và cho Nhà Dòng. Thế Tòa Giám Mục địa phận Nha Trang và Dòng Thánh Giuse có lấy lại được đất hay chưa?

LM Lưu Minh Hoàng: Trước hết, ngày 31-10-2005 là cái hạn chót để cho phía Xí Nghiệp Khai Thác Dịch Vụ Thủy Sản rút lui khỏi cơ sở họ đã chiếmcủa Dòng Thánh. Tuy nhiên bây giờ có nhiều sự kiện xảy ra, do đó mình chưa tiếp thu được, họ chưa ra được; nhưng mà có một cái xu hướng mới trong việc giải quyết toàn bộ 3 cơ sở của Dòng Thánh Giuse.

Nguyễn Khanh: Những giải pháp mới mà Linh mục vừa đề cập tới là cái gì ạ?

LM Lưu Minh Hoàng: Ba giải pháp mới là: Trứơc đây Tỉnh họ cứ tìm cách giữ lại tại đia phương để mà tự giải quyết, nhưng mà bây giờ vấn đề đã trở thành to ra va gây nhiều ảnh hưởng cả trong và ngoài nước, cho nên Chính phủ Việt Nam đã đứng ra thụ lý để giải quyết chớ không để cho chính quyền tỉnh Khánh Hòa tự quyết định. Do đó mà những giải quyết sắp tới đây là do Chính phủ Việt Nam giải quyết và chỉ thị cho tỉnh Khánh Hoà thực hiện, chứ không phải do tỉnh Khánh Hoà tự giải quyết như trước đây.

Nguyễn Khanh: Linh mục có thể nói rõ hơn cho chúng tôi được biết, được không ạ?

LM Lưu Minh Hoàng: Những việc đó theo tôi được biết là do ông Phó chủ tịch Lê Xuân Thăng - ông vừa là Phó chủ tịch phụ trách về nhà đất của tỉnh Khánh Hoà đồng thời ông cũng là trưởng đoàn Quốc hội của tỉnh Khánh Hoà - thì ông đã cho thấy rằng quyết định của chính phủ và chỉ thị cho tỉnh Khánh Hoà giải quyết đó là: tất cả mọi việc đều ngưng lại, ngưng hẵn lại những chương trình mà trước đây tỉnh đã định làm, đã làm một cách dang dở thì đình lại.

Trước hết là không cho phép xây trường mới bằng cách đập cơ sở tu viện ở đường 10 Võ Thị Sáu để mà lập trường cơ sở mới. Và phải di dời trường đó và xây dựng ở phường Vĩnh Trường chứ không phải tại nhà Dòng.

Cái điều họ lo nhất là vấn đề phái đoàn tiếp quản, phản ứng bức xúc và thái độ phẫn nộ của dân. Do đó nếu chính quyền đưa cho chúng tôi cái quyết định bằng văn bản thì chúng ta sẽ có cái cách để mà 2 bên giải quyết cho nó êm đẹp.

Thứ hai là cái 16 Phước Long mà tỉnh giao đất cho Công ty cổ phần Đông Dương xây cao ốc, siêu thị, và có tính cách khai thác địa ốc thì cũng ngừng, không có xây cất tiếp nữa. Và cụ thể là hôm nay, Công ty cổ phần Đông Dương họ đã kiện, họ đã thanh lý hợp đồng và họ bắt buộc tỉnh phải bồi thường thiệt hại của họ; Bởi vì tỉnh đã lừa giao đất không phải là đất của tỉnh mà là đất của Giáo hội, đất của Dòng Thánh Giuse cho họ mà bây giờ họ mới biết, và họ đã tốn phí rất nhiều, và tỉnh cho biết là họ đòi bồi thường trên cả bạc tỷ.

Do đó mà 16 Phước Long không có xây chung cư, siêu thị, cao ốc nữa. Rồi cái 16 Phước Long đó mình xin làm Bệnh viện từ thiện, xoá đói giảm nghèo, và nhà nước rất hoan nghênh từ trung ương tới địa phương và họ tạo điều kiện để có thể thực hiện được Bệnh viện từ thiện.

Cái thứ ba, cái chúng ta đang nói là cái đáo hạn 31 tháng 10/2005 cho Xí Nghiệp Khai Thác Dịch Vụ Thuỷ Sản thì nhà nước cũng chặn đứng, không có quyền cổ phần hoá mà chính ông giám đốc Xí Nghiệp đã xác định rằng tỉnh không cho phép họ cổ phần hoá, cho nên cái đất của nhà Dòng mà họ chiếm để cổ phần hoá để làm 1 công ty khác thì không có nữa.

Bây giờ họ sẽ thông báo, mà tôi đang chờ cái thông báo phát xuất từ tỉnh cho biết những tường trình đó bằng giấy tờ chứ không phải bằng lời nói của ông Phó chủ tịch Lê Xuân Thăng, và nếu như họ có cái bản thông báo rõ ràng minh bạch và tốt nhất là có thời hạn để trao trả lại nhà đất của Dòng Thánh Giuse tại 10 Võ Thị Sáu thì chúng tôi sẽ không đặt vấn đề đưa phái đoàn đi tiếp quản, cũng như dân chúng họ sẽ không bức xúc, phẫn nộ để mà làm những cái chuyện mạnh mẽ hơn. Thì đó là kết quả mà tôi thấy rằng rất là tích cực.

Trong khi đó thì các cơ quan như là Ban Tôn Giáo, Mặt Trận Tổ Quốc, Ban Dân Vận thì họ đang ráo riết đi gặp các nơi, trước hết là gặp Toà Giám Mục Nha Trang, các ông chủ tịch, ông Phi -chủ tịch của tỉnh, ông Thành - trưởng ban của Ban Tôn Giáo vừa đến gặp đức Cha chiều nay. Sau đó Đức Cha mời chúng tôi lên để mà bàn bạc. Còn ở phía nhà Dòng thì Mặt Trận Thành Phố cũng đi xe hơi xuống nhiều người và cũng bàn bạc với chúng tôi.

Cái điều họ lo nhất là vấn đề phái đoàn tiếp quản, mà họ lo nhất là phản, ứng bức xúc và thái độ phẫn nộ của dân, do đó mà chúng tôi cũng đang ở trong tình trạng đó. Nếu mà chính quyền đưa cho chúng tôi rõ ràng cái thông báo quyết định như tôi đã nói như trước thì chúng ta sẽ có cái cách để mà 2 bên giải quyết cho nó êm đẹp

Nguyễn Khanh: Phía nhà nước có vẻ muốn hứa hẹn nhưng chưa có cái văn kiện chính thức nào cả?

LM Lưu Minh Hoàng: Đúng rồi, họ chỉ nói, nhưng nói cũng có vẻ chính thức như ông Phó chủ tịch Lê Xuân Thăng nói hôm qua thì tôi nghĩ lời nói giữa cuộc họp thì nó phải có giá trị. Nhưng bây giờ chúng tôi cần có văn bản để chúng tôi có thể nói với dân chúng bởi vì dân chúng bây giờ đang nô nức chờ đợi sau ngày 31/10/2005 để xem thế nào, mà nếu như có văn bản chính thức của nhà nước như tôi trình bày thì mình cũng sẽ nói với giáo dân rằng nhà nước cũng đang tìm cách để giải quyết, trước mắt thì mình cũng thấy có sự tích cực đó.

Nhưng sự thật nó như thế nào thì chúng ta sẽ xem trong việc làm chứ không phải chỉ lời nói mà việc làm trước hết không phải là lời nói của ông Phó chủ tịch Lê Xuân Thăng vào ngày 28/10/2005 mà phải có văn bản, và tôi đang chờ văn bản từ đây cho đến hết ngày 1/11/2005. Nếu không có thì khi đó chúng tôi sẽ áp dụng chương trình tiếp quản ngày thứ Tư 2/11/2005.

Nguyễn Khanh: Lúc nãy linh mục có nói rằng trước hết nhà nước quyết định là không xây trường học mới ở trên đất của nhà Dòng, nhà nước cũng quyết định rằng không cho công ty Cổ phần Đông Dương tiếp tục xây chung cư cũng như xây siêu thị và nhà nước cũng lại phải bồi thường cả tỷ bạc cho công ty này, linh mục cũng nói rằng là trường hợp của công ty khai khác thủy sản... Thưa linh mục còn trường hợp của xí nghiệp khai thác thủy sản thì sao?

LM Lưu Minh Hoàng: Thì tôi đang chờ đợi, nếu như bên xí nghiệp họ trình được cho mình các dự định của nhà nước đã định đó thì mình sẽ có cách giải quyết trên vấn đề tiếp thu sớm hay muộn, nhưng vẫn phải có văn bản, họ phải trao cho mình trước ngày 2/11/2005, tức là bản thông báo của tỉnh về vấn đề giải quyết xí nghiệp khai thác dịch vụ thủy sản tại 10 Võ Thị Sáu.

Nguyễn Khanh: Thưa linh mục từ bây giờ cho đến ngày 2/11/2005, như vậy là chúng ta còn khoảng 48 tiếng đồng hồ... Linh mục ở ngay tại chỗ, linh mục có thấy xí nghiệp khai thác thủy sản họ có sửa soạn dọn đi hay không, thưa linh mục?

LM Lưu Minh Hoàng: Trước mắt thì họ chưa dọn gì bao nhiêu ngoài cách thay đổi một vài cửa gỗ thay bằng cửa sắt, còn tất cả những cái khác thì họ cũng chưa làm gì. Nhưng ông Phó chủ tịch Lê Xuân Thăng nói với chúng tôi rằng họ đã chặn đứng, không có quyền cổ phần hóa rồi, cho nên họ làm gì có tính cách như thay đổi để cổ phần hóa thì hãy báo cáo gấp cho tỉnh xuống làm biên bản, bởi vì đó là cái lỗi nếu như họ tìm cách này cách kia để tẩu tán tài sản hay phá phách nhà cửa của mình.

Ông Phó chủ tịch Lê Xuân Thăng bảo hãy thông báo gấp cho chúng tôi để chúng tôi cho người xuống làm biên bản phạt xí nghiệp khai thác dịch vụ thủy sản.

Nguyễn Khanh: Và như vậy chúng ta lại phải chờ đợi thêm ít nhất là 48 giờ đồng hồ nữa thì mới biết được kết quả?

Việc làm bệnh viện là cho toàn dân, bên lương bên giáo, bất cứ tôn giáo nào, chúng tôi làm bệnh viện đó để phục vụ họ cho tất cả mọi người, tất cả mọi tôn giáo, ai cần thì chúng tôi phục vụ.

LM Lưu Minh Hoàng: Vâng, nếu ngày mai họ có được thông báo chính thức của tỉnh là sẽ trao trả đất của tu viện đó lại tu viện sớm hay muộn thì mình sẽ bàn bạc lại với họ.

Nguyễn Khanh: Trước khi chia tay thì xin được hỏi linh mục câu hỏi nhỏ nữa là phản ứng của giáo dân, tinh thần của giáo dân hiện tại bây giờ như thế nào ạ?

LM Lưu Minh Hoàng: Họ hết sức là nô nức, giáo dân đã đành, cả dân ngoại ở đây họ cũng hết sức là nô nức chờ đợi ngày mình nói là mình qua tiếp quản. Họ rất hồ hởi, nô nức bởi vì ở đây tôi nói là toàn dân hay tối thiểu là dân ở Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa đây về vấn đề đất đai nó nổi cộm mà nó tạo nên một sự bất bình, một sự phẩn nộ rất lớn, và hôm nay thì tại tỉnh Khánh Hòa này 37 quan chức, trong đó có cả Phó chủ tịch, cả Bí thư đều đang bị nhà nước khất để thẩm vấn về vấn đề tham nhũng đất đai ở tại Nha Trang này, cho nên ngay cả ông Bí thư, ông Phó bí thư, tỉnh thì có ông Phó chủ tịch tỉnh và bà Phó chủ tịch tỉnh đều nằm trong cái Bộ nội vụ họ đòi ra trung ương để mà thẩm vấn.

Cho nên báo chí bây giờ nó nói công khai, báo Thanh Niên nói công khai các vị quan chức mà người ta gọi là "ăn đất" hay là người ta gọi là "địa tặc". Bây giờ nó công khai, ngay cả những ông lớn nhất từ đảng ủy cho đến hành chánh đều đang bị. Cho nên dân họ đang nô nức và họ cầu mong cho mình tiếp thu được những đất đai của mình, tổ chức lại tu viện tốt đẹp, mình tổ chức lại những công trình từ thiện bác ái tốt đẹp thì cả lương, cả giáo họ hết sức nô nức.

Chính tỉnh cũng nói với tôi, Lê Xuân Thăng nói với tôi là làm bệnh viện lên không phải là cho giáo dân mà thôi mà cho dân ngoại nữa không? Tôi nói "Ối Trời ơi, tôi làm đây là làm cho toàn dân chứ mắc gì mà cho giáo dân mà thôi!", toàn dân, bên lương bên giáo, bất cứ tôn giáo nào, chúng tôi làm bệnh viện đó để phục vụ họ, dĩ nhiên là trong đó có giáo dân, chứ không phải chỉ có giáo dân không đâu. Toàn dân, tất cả mọi người, tất cả mọi tôn giáo, ai cần thì chúng tôi phục vụ cho nên là tôi xác quyết với họ như vậy.

Nguyễn Khanh: Thay mặt quý thính giả, một lần nữa xin cám ơn linh mục rất nhiều và chúng tôi cũng hy vọng 2 ngày nữa sẽ nhận được tin vui từ Linh mục.

LM Lưu Minh Hoàng: Cám ơn. Cám ơn rất nhiều.

Theo bạn, liệu chính phủ Việt Nam có đưa ra được một giải pháp hợp tình hợp lý cho vụ tranh chấp này? Xin email về Vietnamese@www.rfa.org

Đài Á Châu Tự Do chúng tôi sẽ tiếp tục theo dõi diễn tiến sự việc để thông tin đến quí thính giả. Mời quí vị nhớ đón nghe trong những chương trình phát thanh tới.

Theo dòng sự kiện:

- Dòng Thánh Giuse kêu gọi giúp đỡ để lấy lại đất của Giáo Hội (II)

- Thông tin mới về tranh chấp giữa Dòng Thánh Giuse và chính quyền Nha Trang

- Tranh chấp giữa dòng tu công giáo với chính quyền địa phương Nha Trang

- Phỏng vấn Linh Mục Lưu Minh Hoàng phụ trách giáo xứ Dòng Thánh Giuse