Lê Dân, phóng viên đài RFA
Hồi cuối tuần qua, Liên đoàn Luật sư Quốc tế UIA đã tổ chức hội nghị lần 51 tại thủ đô Paris của Pháp. Trong dịp này, liên đoàn đã chính thức mời bà Trần Thị Lệ, là thân mẫu của Luật sư Lê Thị Công Nhân, sang trình bày về trường hợp luật sư này bị giam cầm vì chính kiến của mình. Lê Dân trao đổi cùng luật sư Pascal Maurer của Liên đoàn Luật sư Quốc tế về việc này.

Lê Dân: Thưa luật sư, chúng tôi được biết là tại hội nghị kỷ niệm 80 năm thành lập Liên đoàn Luật sư Quốc tế, một trong hai chủ đề thảo luận chính là "Quyền phụ nữ: Luật pháp là phương thức bày tỏ văn hóa và quyền lực". Có phải do chủ đề này mà liên đoàn mời luật sư Lê thị Công Nhân hay không, và do đâu mà liên đoàn chuyển sang mời thân mẫu của cô sang dự hội nghị tại Paris hồi cuối tuần qua?
LS Pascal Maurer: Đúng như vậy. Chúng tôi có được báo tin về sự việc của bà Lê thị Công Nhân và những phương thức tiếp xúc với gia đình bà ấy. Chúng tôi muốn mời mẫu thân bà sang Pháp nhân hội nghị của liên đoàn để bà có thể giải thích cặn kẽ về tình thế hiện nay cho Ủy ban Bênh vực cho quyền Bảo vệ (Committée de Défense pour la Défense) có trách vụ lo lắng cho những luật sư đang bị rắc rối hay bị truy bức.
Lê Dân: Thế nhưng bà thân mẫu của luật sư Lê thị Công Nhân không được phép đi?
LS Pascal Maurer: Íít hay nhiều thì đây là một việc đáng tiếc do người ta không cho phép một người được du hành và bày tỏ quan điểm của mình. Việc này cũng cho thấy quyền tự do đi lại, quyền tự do bày tỏ....đã không được tôn trọng đúng mức.
Lê Dân: Trước sự việc chứng minh rõ ràng như vậy, thì Liên đoàn Luật sư Quốc tế sẽ có hành động gì, thưa luật sư Pascal Maurer?
LS Pascal Maurer: Đã thảo xong bản thông cáo báo chí ngay cuối tuần này rồi và tôi nghĩ sẽ được công bố nhằm bày tỏ sự bất bình của chúng tôi. Hơn nữa, trong bản thông cáo báo chí này là thân mẫu bà Lê thị Công Nhân đã được mời tham dự hội nghị của chúng tôi, là giấy thông hành của bà bị thu giữ.

Liên đoàn Luật sư Quốc tế khẳng định việc thu giữ thông hành đã xâm phạm quyền tự do đi lại, quyền tự do bày tỏ của bà Trần thị Lệ. Chúng tôi yêu cầu nhà cầm quyền Việt Nam hòan trả giấy thông hành và cho phép bà được tự do đi lại.
Muốn gửi người tham dự phiên tòa phúc thẩm
Lê Dân: Thưa luật sư Pascal Maurer, vậy Liên đoàn Luật sư Quốc tế có biết là hai luật sư Lê thị Công Nhân và Nguyễn văn Đài sẽ bị đem ra xét xử trước tòa án hay không ? và Liên đoàn sẽ có hành động gì?
LS Pascal Maurer: Vâng, chúng tôi đang nghĩ tới việc cử một quan sát viên sang Việt Nam dự phiên tòa xử luật sư Lê thị Công Nhân bời vì chúng tôi muốn biết những gì đang xảy ra.
Chúng tôi cũng đã viết thư cho Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng hồi tháng Năm khi ông sang Pháp, nhưng không may là chưa nhận được hồi âm, do đó mà người ta chưa giải thích tình hình ra sao.
Bà Lê thị Công Nhân là một thành viên thuộc hiệp hội của chúng tôi và do đó chúng tôi muốn hiểu lý do vì sao mà bà ấy không được hưởng những quyền lợi pháp định chính đáng mà người luật sư được hưởng.
Lê Dân: Thưa luật sư Pascal Maurer, câu hỏi cuối là Liên đoàn Luật sư Quốc tế có nhận xét gì về việc một số luật sư Việt Nam bị trù dập, giam cầm khi họ bày tỏ quan điểm chính trị một cách ôn hòa?
LS Pascal Maurer: Thuộc cộng đồng các hiệp hội thường bảo vệ các quyền con người và những nguyên tắc cơ bản về quyền tự do, chúng tôi nghĩ rằng các công dân phải được hoàn tòan tự do trong việc bày tỏ quan điểm, trong đó có quan điểm chính trị.
Một luật sư đồng thời cũng là một công dân. Công ước về ngành luật sư đã được Liên Hiệp Quốc phê chuẩn hồi năm 1990 đã quy định rằng luật sư, cũng như mọi công dân khác phải được bảo vệ và phải bảo vệ quyền tự do bày tỏ chính kiến, tự do tín ngưỡng, tự do lập hội, cũng như mọi nguyên tắc nhân quyền khác do Liên Hiệp Quốc công nhận.
Trong lá thư viết cho chính phủ Việt Nam, chúng tôi yêu cầu nên cho các luật sư Lê thị Công Nhân và Nguyễn văn Đài được hưởng các quyền của nghề luật, và những quyền như mọi công dân khác theo khuôn khổ pháp luật.
Lê Dân: Ban Việt ngữ đài Á châu Tự do xin cảm ơn luật sư Pascal Maurer của Liên đoàn Luật sư Quốc tế về cuộc trao đổi ngày hôm nay.