Thế giới lên án vụ thử nghiệm hạch nhân của Bắc Hàn

• Nghe bản tin lúc 9:30 tối 9-10
• Download story audio

Tổng thống Nam Hàn gọi hành động của Bắc Hàn là sự phản bội, khiến chính sách Ánh Dương có thể bị đe doạ đổ vỡ. Seoul tuyên bố sẽ vẫn giữ mối liên lạc và đối thoại với miền Bắc, nhưng tình hình đã thay đổi.

Tổng thống Roh Moo-hyun cho biết quân đội Nam Hàn luôn luôn sẵn sàng trong mọi tình hưống, và đã tăng cao cảnh giác sau vụ thử hạt nhân của Bắc Hàn.

Truyền hình Nam Hàn chiếu cảnh Chủ tịch Bắc Hàn Kim Jong Il tuyên bố thử nghiệm hạch nhân thành công hôm 9-10-2006. AFP PHOTO

Thủ tướng Nhật Bản kêu gọi quốc tế hãy có hành động cứng rắn với Bắc Hàn, và cảnh cáo về một thời đại hạt nhân nguy hiểm vừa ló dạng ở Châu Á.

Ông Shinzo Abe tuyên bố, Nhật Bản đang cân nhắc những biện pháp cứng rắn để đối phó. Và Nhật đang nghiên cứu những hành động phản ứng riêng, phối hợp với hành động của quốc tế.

Bước nhảy vọt vĩ đại

Nhà cầm quyền cộng sản Bắc Hàn hôm nay tuyên bố đã thử nghiệm thành công một vụ nổ hạt nhân ngầm dưới mặt đất lần đầu tiên.

Hãng thông tấn Nhà nước Bắc Hàn loan báo, đây là một bước nhảy vọt vĩ đại, với kỹ thuật riêng, và thành công 100%, không gây phóng xạ.

Nam Hàn cho biết đã ghi nhận một vụ nổ duới lòng đất tương đương 550 tấn chất nổ TNT. Cơ quan tình báo Nam Hàn còn nói thêm, Bắc Hàn có thể sẽ thử nghiệm một lần nữa trong thời gian không lâu, tuy nhiên đến nay quân đội Bắc Hàn không có hành động gì khác lạ.

Australia cũng cho rằng vụ nổ ở Bắc Hàn là vụ thử bom hạt nhân. Chuyên viên thuộc Cơ quan thăm dò địa chấn của Mỹ cho biết: “Có ghi nhận sự kiện từ Bắc Hàn vào lúc hơn 10 giờ 35 sáng giờ địa phương, tức hơn 8 giờ 35 sáng nay giờ Việt Nam. Biên độ sơ khởi ghi nhận được là 4,2 độ richter.”

Tuy nhiên Hoa Kỳ và Nhật Bản đều tuyên bố chưa thể xác định đây có phải là một vụ nổ hạt nhân hay không.

Trong khi đó từ Moscow, một tướng lãnh cao cấp thuộc bộ quốc phòng của Nga xác nhận chắc chắn 100% đó là vụ nổ hạt nhân. Bộ truởng quốc phòng Nga Sergei Ivanov tuyên bố vụ nổ này mạnh tương đương từ 5 ngàn đến 15 ngàn tấn TNT.

Quả bom nguyên tử do Mỹ thả ở Hiroshima kết thúc chiến tranh thế giới lần thứ hai có sức nổ tương đương 15 ngàn tấn TNT.

Thế giới đồng loạt lên án

Hoa Kỳ tuyên bố nếu đây là vụ nổ hạt nhân thực sự, thì Mỹ dự kiến Hội đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc sẽ có phản ứng lập tức đối với hành động vô cớ này. Phát ngôn viên toà Bạch ốc Tony Snow cho biết Hoa Kỳ chưa dự định có phản ứng ra sao, vì còn cần xác định rõ sự kiện.

Tổng thống Nga Vladimir Putin lên án vụ thử nghiệm này, đã gây thiệt hại to lớn cho tiến trình chống phổ biến vũ khí tàn sát quy mô trên thế giới. Bộ ngoại giao Nga tuyên bố Bắc Hàn đã làm ngơ trước sự nhất trí của quốc tế, ngang nhiên thử nghiệm hạt nhân.

Nga yêu cầu Bắc Hàn lập tức trở lại với Hiệp ước không phổ biến vũ khí, ngồi lại vào bàn hoà đàm sáu nước tại Bắc Kinh, và Nga sẽ bày tỏ quan điểm tương tự tại Hội đồng Bảo An.

Bộ ngoại giao Trung Quốc tuyên bố cương quyết phản đối hành động của Bắc Hàn, đã thách đố sự nhất trí chống đối của cả cộng đồng thế giới. Bắc Kinh đòi hỏi Bình Nhưỡng lập tức trở lại bàn hoà đàm sáu nước. Bộ ngoại giao Trung Quốc cũng kêu gọi các quốc gia liên quan hãy bình tĩnh và theo đuổi giải pháp ngoại giao.

Hôm 9-10-2006, Tổng thống Bush phát biểu tại Tòa Bạch Ốc sau khi Bắc Hàn tuyên bố thử nghiệm thành công hạch nhân. AFP PHOTO

Nhân vật lãnh đạo chính sách đối ngoại của Liên hiệp châu Âu, ông Javier Solana tuyên bố: “Châu Âu không những chỉ lên án Bắc Hàn đã vi phạm những thoả ước đã cam kết, mà còn lên án Bình Nhưỡng gây tổn hại cho nền an ninh và ổn định của cả thế giới.”

Bộ ngoại giao Đan mạch cho hay Hội đồng Bảo An họp trong ngày thứ hai, khoảng giờ này tại Việt Nam, để bàn về sự kiện mà Bắc Hàn nhận là vụ thử nghiệm nổ hạt nhân.

Ngoại trưởng Đan mạch cho hay chắc chắn biện pháp trừng phạt kinh tế Bắc Hàn sẽ được nêu ra, và cần phải kéo được Trung Quốc vào giải pháp đó.

Thủ tướng Anh Tony Blair tuyên bố Anh lên án hành động vô trách nhiệm của chính phủ Bắc Hàn, và thế giới sẽ có phản ứng thích đáng.

Ngoại trưởng Đức Frank-Walter Steinmeier kêu gọi Hội đồng Bảo An hãy có phản ứng cương quyết với Bắc Hàn, và thúc giục Bình Nhưỡng lập tức ngưng kế hoạch thử nghiệm hạt nhân.

Ngoại trưởng Pháp Philippe Douste-Blazy cũng lên án hành động của Bắc Hàn là đã gây vấn đề nghiêm trọng cho an ninh thế giới.

Tuy nhiên Liên hiệp châu Âu cho biết hiện chưa có kế hoạch cắt giảm thêm những khoản viện trợ nhân đạo cho Bắc Hàn.

Úc đề nghị LHQ hành động khẩn cấp

Thủ tướng Úc John Howard tuyên bố trước Quốc hộ rằng Australia sẽ đề nghị với Hội đồng Bảo An nhiều biện pháp trừng phạt Bắc Hàn, về tài chính, du hành, và vận chuyển hàng không.

Thủ tướng Helen Clark của New Zealand lên án hành động của Bình Nhưỡng là một sự khiêu khích gây mất ổn định cho cả thế giới.

Bà tuyên bố, Bắc Hàn không nên mang ảo tưởng về ảnh hưởng của hành động thử nghiệm hạt nhân đối với quốc tế; vụ thử nghiệm này đi ngược lại mọi đồng thuận của thế giới từ 8 năm nay về vấn đề ngưng thử nghiệm vũ khí hạt nhân.

Thủ tướng Helen Clark nói thêm, New Zealand đang cân nhắc những biện pháp phản ứng với hành động của Bắc Hàn, và mối quan ngại của New Zealand là một vùng bán đảo Triều Tiên sẽ bị hạt nhân hoá.

Bộ ngoại giao Pakistan hôm nay cũng lên tiếng chỉ trích Bắc Hàn, gọi hành động thử nghiệm bom hạt nhân là làm mất ổn định cho sự phát triển của khu vực Đông Á.

Phát ngôn viên bộ ngoại giao Pakistan không quên xác định rằng giữa vụ nổ thử nghịêm của Bình Nhưỡng với hoạt động về hạt nhân của nhà khoa học A.Q. Khan của Pakistan không có sự liên quan nào. Người phát ngôn này nói rõ, hoạt động về hạt nhân của Pakistan dựa trên nguyên liệu plutonium, trong khi Bắc Hàn khai thác uranium.

Nam Hàn, Nhật Bản tìm biện pháp đối phó

Thủ tướng Nhật và Tổng thống Nam Hàn họp thượng đỉnh tại thủ đô Seoul của Nam Hàn trong một giờ đồng hồ vào ngày hôm nay.

Họp báo chung sau thượng đỉnh, Thủ tướng Shinzo Abe kêu gọi quốc tế hãy có hành động cứng rắn với Bắc Hàn, và cảnh cáo về một thời đại hạt nhân nguy hiểm vừa ló dạng ở châu Á.

Ông Abe nói thêm, xứ Bắc Hàn với vũ khí hạt nhân và hoả tiễn đạn đạo là một mối đe doạ nặng nề, Nhật Bản đang cân nhắc những biện pháp cứng rắn để đối phó. Thủ tướng Nhật cho biết, Nhật Bản nghiên cứu những hành động phản ứng riêng, phối hợp với hành động của quốc tế.

Tổng thống Nam Hàn Roh Moo-hyun gọi hành động của Bắc Hàn là sự phản bội, khiến chính sách Ánh Dương có thể bị đe doạ đổ vỡ. Với nét mặt đăm chiêu, Tổng thống Nam Hàn tuyên bố sẽ vẫn giữ mối liên lạc và đối thoại, nhưng tình hình đã thay đổi.

Nam Hàn lập tức ngưng kế hoạch chở sang Bắc Hàn 4 ngàn tấn xi măng để tái thiết sau nạm lụt ở miền bắc. Ông cho biết quân đội Nam Hàn luôn luôn sẵn sàng trong mọi tình hưống, và đã tăng cao cảnh giác sau vụ thử hạt nhân của Bắc Hàn.

Thị trường chứng khoán Seoul rớt giá mạnh sau tin Bắc Hàn thử nghiệm vũ khí hạt nhân.