Đôi điều về vi trùng gây ra viêm dạ dày


2006.05.12

Bác sĩ Nguyễn Trần Hoàng - Trà Mi

Tại sao lại nói về vi trùng gây viêm dạ dày ? Vì theo thống kê của Bộ Y Tế Việt Nam, viêm dạ dày do vi trùng là một trong những bệnh thường gặp nhất ở Việt Nam.

Dạ dày nằm ở đâu? Có nhiệm vụ gì ?

Dạ dày, còn gọi là bao tử, nằm ở phần trên của bụng, ngay dưới chấn thuỷ. Đường tiêu hoá bắt đầu miệng, sau được nhai và bắt đầu quá trình tiêu hoá bằng các men trong nước miếng, sẽ được nuốt qua thực quản rồi xuống dạ dày.

Dạ dày là túi chứa thức ăn, ở đó thức ăn sẽ tiếp tục quá trình tiêu hoá bằng a xít và sự co bóp, nhào trộn của dạ dày, sau đó mức được đưa từ từ xuống ruột để được hấp thu, sau đó xuống ruột già để tạo thành các chất bả, đi dần dần xuống và được thải ra ở hậu môn.

Viêm dạ dày là gì?

Viêm dạ dày là một loại tổn thương của lớp lót bên trong dạ dày. Khi bị viêm, lớp lót này sẽ bị sưng đỏ lên gây cảm giác đau, nóng rát ở vùng thượng vị, tức là phần trên của bụng ngay dưới chấn thuỷ. Những phần bị viêm này có thể bị chảy máu.

Các nguyên nhân thường gặp của viêm dạ dày ?

Nhiều yếu tố khác nhau có thể gây ra viêm dạ dày, các yếu tố này có thể kết hợp với nhau hoặc hoạt động đơn lẻ. Một số trong các nguyên nhân thường gặp là: Bị nhiễm vi trùng, là nguyên nhân thường gặp nhất - Bị nhiễm vi rút: thường chỉ gây ra các cơn viêm ngắn trong khi cơ thể bị các triệu chứng thường là ngắn hạn khác của nhiễm siêu vi - Các chất kích thích, thường gặp nhất là rượu, thuốc lá, các thuốc corticosteroid, aspirin và các thuốc chống viêm không có steroid như ibuprofen, naproxen...

Những ai thường bị viêm dạ dày?

Bất cứ ai, ở bất cứ lứa tuổi nào, cũng đều có thể bị viêm dạ dày. Tuy nhiên, bệnh này thường gặp hơn ở: - Người trên 60 tuổi - Những người dùng quá nhiều rượu bia - Những người hút thuốc - Những người dùng các thuốc có thể gây ra viêm dạ dày, mà một số vừa được kể trên

Vi trùng nào gây ra viêm dạ dày ? Vi trùng này có thường gặp không?

Đó là vi trùng Helicobacter, thường được gọi tắt là H. pylori. Đây là nguyên nhân thường gây ra viêm dạ dày nhất.

Theo một số nghiên cứu, ngay cả đánh giá một cách dè dặt, người ta cho rằng vi trùng này hiện diện trong khoảng phân nửa dân số thế giới. Đây cũng là nguyên nhân thường gặp nhất gây ra nhiễm trùng mạn tính ở loài người.

Tuy nhiên, mức độ bị nhiễm vi trùng tương đối khác nhau khá nhiều ở các nước với mức phát triển khác nhau:

Ở các nước đã phát triển như Hoa Kỳ, vi trùng hiếm khi tìm thấy ở trẻ dưới mười tuổi, sau đó tăng lên 10 phần trăm ở tuổi 18 đến 30, và đến 50 phần trăm ở người trên 60. - Ở các nước đang phát triển, hầu hết trẻ em bị nhiễm H. pylori trước 10 tuổi, và hơn 80 phần trăm người lớn bị nhiễm trước tuổi 50.

Ngoài việc gây ra viêm dạ dày, vi trùng này còn có thể gây ra những bệnh gì?

Ngoài việc gây ra viêm dạ dày, H. pylori còn có thể gây ra loét dạ dày cũng như phần đầu của ruột non, gọi là tá tràng, và ung thư dạ dày.

Vi trùng này lan truyền bằng cách nào?

H. pylori thường được lan truyền từ người này qua người khác qua đường miệng qua miệng hoặc phân qua miệng, vì vi trùng này có thể nằm trong nước bọt và phân. Một vài ví dụ về các cách có thể làm lan truyền vi trùng này:

- Ăn uống các thức bị nhiễm phân, ví dụ như nước giếng, ao, sông, hồ..., bị nhiễm mà chưa được nấu sôi trên năm phút - Trẻ em nuốt phải nước dơ khi bơi ở hồ, ao, sông, suối, ăn phải những rau quả bị nhiễm bị nhiễm nước dơ, ví dụ như được rữa bằng nước không sạch - Sống chung ở những nơi đông đúc, chật chội, cũng làm tăng nguy cơ lây nhiễm, ví dụ, nhà đông người, có nhiều anh chị em, ngủ chung giường, vùng không có nước máy.

Vi trùng H. pylori thường gặp như vậy và lại còn có thể gây ra ung thư, vậy thì những ai cần được xét nghiệm để tìm vi trùng này?

Một cách thật ngắn gọn: - Những người cần được xét nghiệm tìm vi trùng này nhất là những người đang bị hoặc có tiền sử đã từng bị loét dạ dày hoặc tá tràng (tức là phần đầu của ruột non, ngay sát với dạ dày). - Cần chú ý là ngay cả những người bị loét dạ dày, tá tràng do thuốc cũng nên được xét nghiệm tìm vi trùng này - Những người mà trong gia đình có người bị ung thư dạ dày - Những người bị đau dạ dày, khó tiêu, mà không biết có bị loét dạ dày không, cũng nên thử tìm vi trùng H. pylori - Nếu không có triệu chứng mà cũng không có tiền sử bị bệnh, thì không cần thử

Làm cách nào để tìm vi trùng này trong cơ thể ?

Có nhiều cách khác nhau để xác định việc cơ thể bị nhiễm vi trùng. Nói một cách rất vắn tắt, điều này có thể được thực hiện bằng cách thử máu, thử hơi thở, thử phân, hoặc đưa ống soi vào bao tử và lấy một số mô bao tử để tìm sự hiện diện của vi trùng H. pylori bằng nhiều phương cách khác nhau.

Kỳ sau ta sẽ nói về những gì ?

Triệu chứng, cách điều trị và cách phòng các loại viêm dạ dày, đặc biệt là viêm dạ dày do vi trùng.

Trà Mi chào thính giả và nhắc lại. Chương trình này chỉ nhằm cung cấp kiến thức tổng quát về sức khoẻ. Cho các vấn đề cụ thể, chi tiết của từng bệnh nhân, xin liên lạc trực tiếp với bác sĩ cuả quí vị để được thăm khám trực tiếp.

Nhận xét

Bạn có thể đưa ý kiến của mình vào khung phía dưới. Ý kiến của Bạn sẽ được xem xét trước khi đưa lên trang web, phù hợp với Nguyên tắc sử dụng của RFA. Ý kiến của Bạn sẽ không xuất hiện ngay lập tức. RFA không chịu trách nhiệm về nội dung các ý kiến. Hãy vui lòng tôn trọng các quan điểm khác biệt cũng như căn cứ vào các dữ kiện của vấn đề.