Điểm báo trong nước trên mạng Internet (ngày 15-1-2005)


2005.01.15

Nam Nguyên, phóng viên RFA

Hai sự kiện được báo chí trong nước đề cập nhiều nhất trong tuần, là dịch cúm gà tái phát trên diện rộng, với các trường hợp bệnh nhân tử vong ngày một tăng.... Công luận cả nước bất bình đối với việc một phóng viên chỉ làm công việc thông tin trung thực mà bị khởi tố… Đó là những đề tài chúng tôi chọn điểm báo trên mạng kỳ này.

Trong những ngày này, dịch cúm gia cầm tái phát đã thực sự là một nguy cơ cho Việt Nam với các sự kiện dồn dập. Trên một chục tờ báo mạng ở trong nước liên tiếp đưa tin từng giờ từng ngày, sau một giai đọan trầm lắng do chính phủ có chủ trương thông tin thận trọng về vấn đề tái dịch.

Đối với hội nghị 25 tỉnh phía bắc do bộ y tế tổ chức tại Hà Nội hôm 13/01, với mục đích triển khai các họat động phòng chống dịch viêm đường hô hấp cấp, Vietnam Net có bài viết với tựa đề đáng chú ý. Đó là, Ngành Y Tế khuyến cáo: “Hãy ngưng bàng quan trứơc cúm gà”.

Thưa quí thính giả lơ là sao được nữa, khi chỉ trong vòng mươi ngày mà đã có 5 người chết vì nhiễm vi rút cúm gà H5N1. Theo VNExpress, ca tử vong thứ 5 là bệnh nhân 35 tuổi ở Càn Long Trà Vinh qua đời ngày 12/1. Bệnh nhân này có ăn thịt gà rù, sau đó bị viêm phổi. Theo tin này viện Pasteur Sài Gòn xác nhận cho đến ngày 13/01, có 6 trường hợp xác định nhiễm cúm H5N1 và 5 người đã qua đời. Các ca tử vong đều là người địa phương vùng đồng bằng sông Cửu Long. Như vậy nếu tính từ đợt dịch đầu năm 2004 đến ngày 13/1 năm 2005, Việt Nam đã xảy ra 25 trường hợp tử vong vì nhiễm cúm gà H5N1. Rất ít trường hợp nhiễm cúm H5N1 mà bảo tòan được tính mạng.

Cho tới nay Việt Nam và các nứơc khác đều chưa thấu hiểu được cơ chế lây truyền của vi rút cúm gà H5N1 đối với người, như nhận định của thứ trưởng y tế Trần Chí Liêm (audio clip)

Trở lại thông tin của VietnamNet, trong hội nghị các tỉnh phía bắc ngày 13/1 ở Hà Nội, ông Hans Troedsson, trưởng đại diện tổ chức y tế thế giới ở Việt Nam đưa ra cảnh báo rằng, nếu không có các biện pháp mạnh, cúm gia cầm sẽ lây lan nghiêm trọng. Chuyên gia vừa nói còn đặt vấn đề nếu vi rút cúm gia cầm biến thể có khả năng lây từ người sang người thì nguy cơ sẽ có từ 2 tới 7 triệu người tử vong và hàng tỷ người bị lây bệnh.

Những điều đơn giản như khuyến cáo của ngành y tế dự phòng chưa được người dân ý thức nên mới xảy ra những trường hợp tử vong vừa qua. Mời quí thính giả nghe trích phát biểu của ông Đỗ Lê Huấn, Giám Đốc Trung Tâm Y Tế Dự Phòng TP. Hà Nội (audio clip)

Cho tới nay Việt Nam vẫn cố gắng một cách không hiệu quả lắm để ngăn chặn cúm gà lây lan. Một trong các nguyên nhân là tiền đền bù quá ít so với giá trị thực tế của gia cầm, nên người chăn nuôi chỉ chấp nhận tiêu hủy gia cầm khi không thể tẩu tán bán chui bán chạy. Phần lớn trong số 8 triệu hộ nông dân đều nuôi gà vịt ở qui mô nhỏ lẻ khó kiểm sóat, vùng đồng bằng sông Cửu Long nhiều sông rạch chằng chịt, gia cầm được vận chuyển đường thủy dễ lây lan dịch bệnh. Lại nữa không thể kiểm sóat được khối lượng gia cầm lưu thông trên thị trường tòan quốc, các chốt kiểm sóat giữa các tỉnh thành phố chỉ đạt được hiệu quả ở một chừng mực nào đó. Nếu tính từ cuối năm 2004 tới nay, thì dịch cúm gà đã tái phát tại 14 tỉnh thành phố, hầu hết ở phía Nam, miền bắc mới chỉ phát hiện một ổ dịch ở Nam Định. Tổng số gia cầm tiêu hủy cũng mới ở trong khỏang hơn 100 ngàn con, tuy vậy khả năng dịch lây lan nhanh như năm ngóai là điều có thể xảy ra.

***

Điểm nóng trong thời sự ở Việt Nam tuần qua là vụ phóng viên Lan Anh của báo Tuổi Trẻ thuộc văn phòng đại diện Hà Nội, bị Cơ Quan An Ninh Điều Tra Bộ Công An ra lệnh khởi tố và cấm rời khỏi nơi cư trú. Lý do là vì theo bộ công an phóng viên Lan Anh tiết lộ thông tin mật của bộ y tế, về việc thanh tra công ty cung cấp dược phẩm độc quyền Zuellig Pharma Vietnam.

Dư luận trong nứơc phản ứng mạnh mẽ và có thể nói chưa bao giờ một nhà báo ở Việt Nam, một công dân sắp bị ra tòa lại được sự ủng hộ nồng nhiệt như vậy. Từ Hội Nhà Báo, cho tới các luật gia và ngay cả cựu bộ trưởng tư pháp Nguyễn Đình Lộc, nay là ủy viên ban pháp luật của quốc hội cũng phải lên tiếng. Các ý kiến đều phản bác luận điểm của bộ công an trong việc khởi tố nhà báo Lan Anh.

Vụ việc này diễn ra từ tháng 5/2004 và thông tin vừa nói không có gì là mật, vì chính các giới chức bộ y tế từng đề cập trong các cuộc họp báo chính thức trứơc đó. Chúng tôi xin trích phát biểu của luật sư Trần Vũ Hải ở Hà Nội về vấn đề này (audio clip)

Trên thực tế, tổng hợp khỏang hơn 10 bài báo mà chúng tôi đọc được trong mấy ngày qua, việc quyết định khởi tố nhà báo Lan Anh có thể bắt nguồn từ những động cơ sai lạc, hoặc là trả thù hoặc là răn đe giới báo chí. Trong thời gian 7, 8 tháng cuối năm 2004, không riêng gì báo Tuổi Trẻ mà hầu hết các báo ở Việt Nam đều có bài viết phanh phui những khuất tất trong hệ thống phân phối tân duợc bắt nguồn từ công ty độc quyền Zuellig Pharma Việt Nam, việc chấm dứt đặc quyền của công ty vừa nói, theo các báo là đụng chạm tới quyền lợi của một số giới chức nào đó.

Xem hình Lan Anh trên báo trông chị còn trẻ, báo không cho biết chị bao nhiêu tuổi nhưng chỉ nói là tốt nghiệp khoa báo chí, từng làm việc cho Tuổi Trẻ từ 1997, và hiện có một cháu gái 4 tuổi.

Sự kiện Lan Anh, có thể nói trở thành tác dụng ngược đối với một số giới chức ở Bộ Y Tế và Bộ Công An. Thể hiện sự thiếu cân nhắc của những người có trách nhiệm, đưa tới việc khởi tố một nhà báo chỉ vì người này thông tin chính xác và trung thực. Quyết định khởi tố đụng chạm vào quyền hành nghề hợp pháp của nhà báo, và đặt một dấu hỏi lớn đối với chính sách thông tin của chính phủ Phan Văn Khải.

Vụ án Lan Anh hiện chưa đăng đường xét xử, nhưng trong lúc này Lan Anh là người tạo thời cuộc, chị có thể trở thành Nhà Báo Việt Nam nổi tiếng nhất năm 2005.

Nhận xét

Bạn có thể đưa ý kiến của mình vào khung phía dưới. Ý kiến của Bạn sẽ được xem xét trước khi đưa lên trang web, phù hợp với Nguyên tắc sử dụng của RFA. Ý kiến của Bạn sẽ không xuất hiện ngay lập tức. RFA không chịu trách nhiệm về nội dung các ý kiến. Hãy vui lòng tôn trọng các quan điểm khác biệt cũng như căn cứ vào các dữ kiện của vấn đề.