ASEAN kêu gọi kiềm chế ở Biển Đông nhưng không nhắc đến TQ

Than trách việc Bắc Kinh tiếp tục có những hành động gây thêm căng thẳng ở Biển Đông nhưng lại không trực tiếp nêu đích danh Trung Quốc trong bản tuyên bố chung mới được phổ biến sau Hội Nghị Cấp Bộ Trưởng Ngoại Giao ASEAN vừa kết thúc ngày hôm qua ở Naypyidaw, Miến Điện, là tin đáng chú nhất có liên quan đến Việt Nam trong 24 giờ qua.

Một viên chức ngoại giao Hoa Kỳ cho hay các nước Đông Nam Á bày tỏ quan ngại về chuyện căng thẳng đang gia tăng ở Biển Đông ở mức cao nhất, đề nghị nên tăng cường thảo luận với Trung Quốc để thúc đẩy Bắc Kinh ngưng ngay những hành động tạo căng thẳng, thảo luận cùng ASEAN để đạt được bộ quy tắc ứng xử COC trong thời hạn sớm nhất.

Viên chức này nói với báo chí rằng những quan ngại và ý kiến đó được các nước ASEAN nêu lên trong những cuộc thảo luận riêng, kể cả những cuộc thảo luận với Hoa Kỳ, gọi đó là điều chứng tỏ các quốc gia ASEAN không hài lòng với những việc Bắc Kinh làm.

Tuy nhiên, bản thông cáo chung được phổ biến sau Hội Nghị Bộ Trưởng Ngoại Giao ASEAN ở Naypyidaw, Miến Điện, đã không nhắc đến Trung Quốc, mà chỉ kêu gọi các bên trong tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông phải kiềm chế, không nên có những hành động khiến tình hình trở nên phức tạp hơn, tạo thành bất ổn, ảnh hưởng tới ổn định, hòa bình ở Đông Nam Á.

Bản thông cáo chung này cũng chỉ viết rằng các vị bộ trưởng ngoại giao ASEAN ghi nhận kế hoạch 3 bước mà Philippines đề xuất, cho dù tin tức nói rằng trong vòng thảo luận đề nghị đóng băng toàn bộ các hoạt động nhằm thay đổi hiện trạng và tạo thêm căng thẳng mà Manila đưa ra được nhiều nước ủng hộ.

Ý kiến đóng băng mọi hoạt động cũng được Ngoại Trưởng Hoa Kỳ John Kerry nói đến ở Diễn Đàn Cấp Vùng ASEAN, quy tụ 10 nước Đông Nam Á và 17 quốc gia khác, trong đó ngoài Hoa Kỳ còn có Trung Quốc, Nga, Nhật Bản, Nam Hàn, Ấn Độ và Australia.

Ngoại Trưởng Hoa Kỳ cũng nói là chuyện xảy ra ở Biển Đông không chỉ là vấn đề của Đông Nam Á và Hoa Kỳ, mà là vấn đề mang tính toàn cầu, nhấn mạnh vào điểm thế giới muốn thấy Đông Nam Á tiếp tục phát triển, tất cả những trở ngại phải được giải quyết dựa trên luật pháp quốc tế.

Ngoại Trưởng Vương Nghị của Trung Quốc thì cho rằng tình hình Biển Đông là ổn định, bảo thêm trong vai trò một cường quốc có trách nhiệm Bắc Kinh sẵn sàng duy trì sự kiềm chế, nhưng khẳng định Trung Quốc sẽ có phản ứng rõ ràng và cứng rắn với mọi hành động khiêu khích.

Ông Vương Nghị cũng lên tiếng yêu cầu Hoa Kỳ đừng can dự vào tranh chấp ở Biển Đông, là điều Bắc Kinh từng nhiều lần nói tới cũng như đổ lỗi cho chính sách xoay trục sang Châu Á-Thái Bình Dương của Mỹ đã tạo cơ hội cho những quốc gia như Philippines và Việt Nam đối đầu, khiêu khích Trung Quốc.