Bấm vào đây để nghe bản tin này
Rightclick to save target as this audio
Lê DânMột số diễn biến liên quan đến Việt Nam trong thời gian gần đây được giới quan sát quốc tế cho rằng Washington đang ra sức ve vãn Hà Nội để củng cố cho chiến lược toàn cầu mới của ông Donald Rumsfeld. Lê Dân lược thuật các nhận định đó như sau. Mời quý vị theo dõi.
Khi bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ ngỏ lời mời người tương tác Việt Nam là tướng Phạm văn Trà viếng thăm Washington trong thời gian tới.
Nhiều nhà quan sát cho đó là bước mới nhất trong cuộc ve vãn dài lâu mà Lầu Năm Góc hy vọng lôi cuốn đuợc Hà Nội vào chiến sách mới của họ trong khu vực, với mục tiêu là kiềm chế Trung Quốc, cùng tránh để cho vùng Đông Nam Á trở thành sân sau của Bắc Kinh.
Tiến sĩ Nayan Chanda chuyên về Đông Dương học thuộc Trung tâm Nghiên cứu Toàn cầu hóa của viện đại học Yale cho rằng đó là nơi mà Hoa Kỳ và Việt Nam có cùng quan tâm. Mỹ thì muốn vùng biển Đông được tự do, trong khi Việt Nam cần tranh thủ lại chủ quyền trên quần đảo Hoàng Sa.
Tin tức mà ban Việt ngữ chúng tôi thu thập được cho biết Hà Nội đang phân vân chưa quyết định rằng chuyến đi Washington của tướng Phạm văn Trà sẽ diễn ra trước, hay phó Thủ Tướng Vũ Khoan sẽ đi trước. Vì ít nhất Việt Nam cũng cần cân nhắc kỹ lưỡng về phản ứng của Trung Quốc đối với bất kỳ diễn biến nào giữa Washington với Hà Nội.
Các nhà quan sát và phân tích quốc tế đều nhận định rằng sau thời chiến tranh lạnh, Trung Quốc ngày càng lớn mạnh để trở thành đối lực với Hoa Kỳ tại Á châu. Do đó, cả Bắc Kinh lẫn Washington đều nhận thấy là chỉ có Việt Nam mới đảm nhiệm nổi vai trò kìm hãm ảnh hưởng của Trung Quốc phát triển về phía Nam.
Trong thực tế, từ năm 1990 khi điện Kremli ngỏ ý rút lực lượng của Nga ra khỏi vịnh Cam Ranh , thì các chiến lược gia Hoa Kỳ đã nghĩ tới khả năng trở lại vùng căn cứ cũ của họ thời chiến tranh Việt Nam.
Thế nhưng để tránh làm phật lòng Trung Quốc, Hà Nội tìm cách biến khu quân cảng Cam Ranh thành một thương cảng với đầy đủ phương tiện chế xuất, chủ yếu về ngành may mặc và linh kiện điện tử do đầu tư nước ngoài tài trợ.
Theo chiều hướng đó thì một sự liên kết chiến lược chặt chẽ hơn với Hoa Kỳ cũng tạo lợi ích cho Việt Nam về kinh tế. Giáo sư Rajan Menon thuộc viện đại học Lehigh cho rằng thông thường thì đồng đôla gắn liền với chiến lược quân sự. Ông nói Việt Nam hiện nay đã có quân bài để mà cả với Trung Quốc, đó là liên kết với Hoa Kỳ. Đồng thời, Hà Nội còn có thế để khuyến khích đầu tư nước ngoài đổ vào vùng Cam Ranh thêm.
Vẫn theo giáo sư Rajan Menon thì có rất nhiều quan chức Hoa Kỳ hiện nay tìn rằng Trung Quốc là mối đe dọa lớn nhất, vì thế Washington liên tục tìm thế liên kết với những nước như Ấn Độ và Việt Nam. Trước hết vì các nước đó cũng chia xẻ sự lo lắng về thế lực Trung Quốc, và thứ đến là vì họ có vị trí địa dư thích hợp.
Các nhà phân tích quân sự cho là bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Donald Rumsfeld muốn dùng Việt Nam làm nền tảng, làm vật cản Trung Quốc. Tuy nhiên Hà Nội vẫn phải hết sức thận trọng trong việc siết chặt thêm quan hệ quân sự với Washington, cần cân nhắc lợi và hại cho vị thế của Việt Nam trong vùng Đông Nam Á và cả Á châu nữa.