Lời giới thiệu: Sau khi các trận bão lụt tàn phá miền Trung nặng nề hồi năm ngoái khiến giao thông Nam-Bắc bị tắc nghẽn, nhà cầm quyền Việt Nam quyết định đẩy mạnh việc xây dựng đường xá lộ huyết mạch thứ nhì ở vùng cao hơn. Tuy nhiên dự định đó đang vướng phải trở ngại lớn là số bom đạn chưa nổ còn sót lại từ thời chiến tranh. Phái viên Huw Watkin của tờ The South China Morning Post tường trình vấn đề đó như sau. Lê Dân lược thuật...Tuần qua, nhà cầm quyền Việt Nam cho biết khi chuẩn bị mặt bằng cho dự án xây một chiếc cầu ở tỉnh Quảng Bình, các đơn vị công binh đã phát hiện hơn 601 quả bom chưa nổ và hàng ngàn lựu đạn, mìn bẫy khác.Số lượng bom mìn lớn đó đòi hỏi nhiều thời gian mới gỡ hết được, chưa kể đến những rủi ro, bất trắc do chúng gây ra. Ông Chuck Searcy, điều hợp viên ở Việt Nam của tổ chức quốc tế mang tên Chiến dịch Tháo gỡ Mìn, cho biết có nhiều công nhân bị thiệt mạng hồi năm ngoái khi xây dựng đoạn đường từ Đông Hà qua Lào. Có đoạn chỉ dài 1 cây số mà công nhân phải tháo gỡ khoảng 300 bom mìn đủ loại. Ông nhấn mạnh rằng điều đó cho thấy việc xây dựng, phát triển ở Việt Nam vô cùng khó khăn, nhất là ở miền Trung.Theo sự ước lượng của một số tổ chức quốc tế khác nhau thì tổng số bom đạn sử dụng trong cuộc chiến tranh Việt Nam từ thập niên 50 đến thập niên 70 cao gấp 3 lần toàn bộ bom đạn sử dụng trong thời Đệ Nhị Thế chiến. Các giới chức quân sự Mỹ còn cho rằng khoảng 1/10 số bom thả xuống Việt Nam đã không phát nổ vì trục trặc kỹ thuật.Các khu vực chịu nhiều bom đạn nhất là vùng phi quân sự phân chia hai miền Nam-Bắc, các tỉnh ở miền Trung Việt Nam, và toàn bộ đường mòn Hồ Chí Minh uốn khúc quanh co theo dải Trường Sơn, sang tận bên Lào và Cambodia. Hệ thống đường mòn chiến lược này bao gồm nhiều nhánh đường tỏa ra khắp hướng, từng được Hà Nội sử dụng để tiếp tế và vận chuyển đưa các đơn vị cộng sản vào chiến đấu ở trong Nam. Nhờ vị trí sẵn có đó, một phần lớn hệ thống đường mòn Hồ Chí Minh sẽ được cải tạo và nâng cấp để trở thành một đường giao thông huyết mạch khác, nối liền hai miền Nam-Bắc Việt Nam.Dự án đó được đề xướng từ vài năm trước, nhưng chỉ mới được đẩy mạnh sau khi các trận lũ lụt ở miền Trung năm ngoái cắt đứt trục giao thông chính của Việt Nam trên quốc lộ số 1.Tuy nhiên, dù cần giải quyết cấp bách vấn đề tháo gỡ bom mìn và chất nổ còn sót lại, khi chuẩn bị mặt bằng để xây dựng đường xá, cầu cống, thì nhà cầm quyền Hà Nội vì một lý do nào đó, đã ngần ngại không nhận sự trợ giúp của các tổ chức quốc tế, mà lại hoàn toàn giao cho quân đội thực hiện.Bài báo của phái viên Huw Watkin trên tờ The South China Morning Post cho rằng theo ông Chuck Searcy của tổ chức quốc tế mang tên Chiến dịch Tháo gỡ Mìn, thì với tầm cỡ lớn của dự án xa lộ Nam-Bắc, xét qua khả năng cùng phương tiện hạn hẹp của quân đội Việt Nam, thì dự án lớn đó khó có thể được hoàn thành đúng thời hạn là năm 2003 như Nhà Nước đề ra.
