Đỗ Hiếu, phóng viên đài RFA
Gần đây, báo chí trong nước mới đưa thêm tin về những vụ lừa đảo xuất khẩu lao động sang Hoa Kỳ. Hàng chục gia đình đã lo chạy vạy kiếm tiền cho con em làm thủ tục với hy vọng là được sang Mỹ làm việc với đồng lương khá giả, nghe nói được lãnh vài ngàn đô la một tháng. Nhiều người đã mất tiền khiến cuộc sống càng khốn khổ hơn.
Giấc mơ lao động Mỹ rộ lên và lan nhanh trong thành phần nghèo, chật vật, kiếm ăn gay go qua ngày, trong khi các cấp chánh quyền xã, quận, huyện nói không hay biết gì và cũng chưa nhận chứng thực hồ sơ lý lịch cho ai muốn xin đi Mỹ lao động.
Trước đây tại Việt Nam đã có nhiều tin chính thức của Nhà nước nói rằng, hai công ty môi giới được phép tuyển dụng nhân công sang Mỹ làm việc tại những nông trại với đồng lương hấp dẫn có thể lên tới trên dưới 5 ngàn đô la một tháng.
Công nhân không cần trình độ chuyên môn hay thông thạo tiếng Anh vì trong cả nhóm chỉ cần một người thông dịch. Tuy nhiên ứng viên cần phải ký quỹ số tiền 15 ngàn đô la và được chánh quyền chứng nhận về hạnh kiểm và hộ tịch.
Lừa bịp
Sau khi tin về xuất khẩu lao động được phổ biến trong và ngoài nước, đã có nhiều phản ứng mạnh mẽ đoan chắc rằng chuyện này là lừa bịp, làm tiền trắng trợn những người nhẹ dạ, thiếu suy xét.
Đầu tháng 2, Tổng lãnh sự quán Mỹ tại thành phố Hồ Chí Minh ra thông báo khẳng định, chánh phủ Hoa Kỳ và Việt Nam chưa ký bất kỳ một thỏa thuận nào về xuất khẩu lao động sang Mỹ.
Mặt khác, phía Hoa Kỳ cũng không hề làm việc với bất cứ tổ chức môi giới hay xuất khẩu lao động nào tại Việt Nnam mà sẽ làm việc trực tiếp với từng người một và giải quyết từng hồ sơ. Ngoài lệ phí làm visa, nhiệm sở ngoại giao Mỹ sẽ không thu bất cứ thứ tiền nào khác.
Hơn nữa quy trình để một người lao động nước ngoái sang Mỹ làm việc khá phức tạp về mặt thủ tục pháp lý. Chủ nhân xí nghiệp cần tuyển người phải chứng minh với bộ Lao Động Mỹ là họ không thể tìm được người có cùng khả năng như vậy trên đất Mỹ, thông cáo tuyển người phải được đăng báo nhiều lần trong cả nước.
Sau đó, chủ nhân công ty hay hãng xưỡng đó mới xin bộ Lao Động cho phép mình xin nhập khẩu lao động từ nước ngoài.
Tổng Lãnh sự quán Mỹ tại thành phố Hồ Chí Minh cũng xác nhận rằng không có chuỵên người đi lao động trở thành thường trú nhân, được cấp “thẻ xanh” vì việc đi lao động với quy chế thường trú nhân không có quan hệ gì với nhau.
Ngoài ra, nếu nói về nhu cầu lao động sơ cấp thì thị trường Hoa Kỳ có sẵn lực luợng nhân công rất dồi dào, hay dư thừa đến từ các quốc gia Trung va Nam Mỹ. Giải quyết công ăn việc làm cho hàng trăm ngàn, hoặc hàng triệu người thuộc thành phần này là một vấn đề nghiêm trọng và phức tạp đối với chánh phủ Hoa Kỳ.
Cần phải cẩn thận
Để tránh những trường hợp bị lường gạt, ông Jack King, một chuyên gia tư pháp của Mỹ khuyến cáo các lao động Việt Nam:
“Tôi nghĩ là bất cứ ai nghe đến chuyện sang Mỹ làm việc cần phải xác minh, nhất là không nên nghe những lời hứa hẹn sẽ được trả lương cao, và quý vị sẽ được định cư tại Hoa Kỳ, hay trở thành công dân Mỹ, bởi vì với dịên visa H2A, thì chuỵên đó rất khó xảy ra”
Ghi nhận ý kiến một số người trong nước về xuất khẩu lao động qua Mỹ, trong câu chuỵên với phóng viên đài chúng tôi, bà Hiền cho biết, những người dễ bị rơi vào bẩy thường là nghèo khó hay sống ở nông thôn, dân thị thành thì không thể moi tiền họ đâu.
Ông Phú thì cho hay, các thương gia người nước ngoài cũng tới Việt Nam lừa đảo những lao động mong muốn đi xứ khác kiếm ăn với đồng lương hấp dẫn. Ông kể là có lắm người được ký hợp đồng, được huấn luyện tay nghề, sẵn sàng xuất cảnh, nhưng cuối cùng tòan là mánh lới xảo trá của kẻ gian ác.
Cũng có người biết sống an phận, kiếm ăn qua ngày và vui với đời sống hiện tại, như chị Thành ở Đồng Nai.
Những ai quan tâm đến việc xin sang Mỹ làm việc thì cần phối kiểm rõ ràng, xác minh kỹ lưỡng trước khi quyết định chi món tiền khổng lồ cho các tay môi giới, lái buôn.
Địa chỉ liên lạc với văn phòng đại diện di trú, tòa tổng lãnh sự Hoa Kỳ tại Saigon là ở đường Lê Duẩn, quận 1, thành phố Hồ Chí Minh. Xin chúc quý vị may mắn.