Nam Nguyên, phóng viên đài RFA
Trên sân chơi thương mại tòan cầu, vai trò của hiệp hội doanh nghiệp ngành nghề hết sức quan trọng. Thế nhưng họat động của các hiệp hội ở Việt Nam hiện nay rất mờ nhạt, điều này được nguyên phó thủ tứơng Vũ Khoan thừa nhận.
Tìm hiểu thực tế từ người trong cuộc, Nam Nguyên phỏng vấn ông Vũ Ngọc Bảo, Tổng Thư Ký Hiệp Hội Giấy VN trụ sở tại Hà Nội. Mời quí thính giả theo dõi:
Nam Nguyên: Thưa ông tiếng nói của hiệp hội ngành nghề ở VN nói chung có thẩm quyền và đủ uy lực để chính phủ phải tôn trọng hay không?
Ông Vũ Ngọc Bảo: Chưa có được, trước hết là vì nhận thức, bởi vì ở Việt Nam cấp trung gian theo chúng tôi tiến bộ chậm hơn so với cấp cao nhất và cấp thấp nhất. Cấp giữa là cấp chậm tiến bộ.
Như Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nói rằng, tới năm 2010 sẽ cổ phần hóa hết các doanh nghiệp quốc doanh mà Nhà nước không cần nắm giữ cổ phần chi phối. Tới lúc đó Nhà nước sẽ hỏi ai, chỉ còn Hiệp Hội mà thôi. Tuy vậy hiện nhà Nhà nước sẵn có những công ty của mình nên ấn cho họ những công việc mà lẽ ra Hiệp Hội phải làm.
Nam Nguyên: Thưa ông có thể nói rõ hơn về điều này?
Ông Vũ Ngọc Bảo: Tôi lấy thí dụ, việc xác định một chiến lược phát triển, tức là dự báo dài hạn thì lẽ ra phải giao cho Hiệp Hội thì Bộ Công Nghiệp lại ký hợp đồng với các tổng công ty Nhà nước để làm việc này.
Lẽ ra phải ký hợp đồng với Hiệp Hội vì nơi này nhìn nhận vấn đề tòan diện và khách quan hơn. Nhưng mà tới đây không còn tổng công ty nữa thì buộc chính phủ phải làm việc với Hiệp Hội.
Điều thứ hai, là tính minh bạch tính dân chủ trong họat động thương mại. Khi vào WTO gặt hái lớn nhất là buộc nền kinh tế VN phải trở nên minh bạch hơn, và dễ dự báo hơn. Các chính sách phải được công bố rõ ràng rành mạch, để mọi người biết và làm.
Theo tôi những cái đó sẽ tạo ra cho Hiệp Hội có vai trò, còn Hiệp Hội có thực hiện được vai trò đó hay không thì tùy thuộc vào bản thân hiệp hội có mạnh hay không, có đáp ứng được yêu cầu hay không. Người ta cho anh một cơ hội nhưng anh phải làm được vai trò của mình.
Nam Nguyên: Thưa ông nói chung nhược điểm của các hiệp hội ngành nghề ở VN là những thực tế gì?
Ông Vũ Ngọc Bảo: Có nhiều hội họat động theo mô hình hành chính, chưa phải là một hội thực sự do nhu cầu phát triển của thị trường, do đòi hỏi của kinh tế thị trường.
Ở Việt Nam không phải bây giờ mới có hiệp hội, ngày xưa người có phường hội, đó là phạm vi nhỏ trong không gian nhỏ. Còn bây giờ các hiệp hội phát triển lớn hơn ví dụ hiệp hội giấy Việt Nam là họat động tòan quốc.
Trong đại hội hiệp hội giấy vừa rồi chúng tôi cũng xác nhận là chưa làm được nhiều, thực hiện được rất ít những điều hội viên mong muốn. Thế nhưng phải nhìn một mặt khác, hội viên mong muốn hiệp hội có ích cho mình vậy thì hội viên đã làm gì để xây dựng hiệp hội.
Như thế có hai khía cạnh, một là những người làm công tác hiệp hội phải nỗ lực hết sức, thứ hai là hội viên phải ra sức xây dựng hiệp hội cho vững mạnh.
Nam Nguyên: Thưa ông để thay đổi thực tế này, sẽ phải bắt đầu từ đâu?
Ông Vũ Ngọc Bảo: Trước hết về nhận thức và từ sự đấu tranh của các hội viên. Đại hội chúng tôi ngày 16/10 vừa rồi đã thể hiện rất rõ, những nguyện vọng của hội viên thì chúng tôi thảo luận với nhau tìm giải pháp, chúng tôi xây dựng điều lệ mới tiến bộ hơn.
Trong điều lệ mới thì khẳng định vai trò bình đẳng của các hội viên trong hiệp hội, không có ông lớn ông bé, không có phân biệt doanh nghiệp Nhà nứơc hay tư nhân. Chúng tôi tạo ra một không khí sinh họat dân chủ minh bạch trong hiệp hội. Tôi cho đó là đấu tranh vận động để phát triển, quá trình đó sẽ tiếp diễn, càng ngày thì họat động sẽ hòan thiện hơn nếu hiệp hội đó bảo đảm được tính bình đẳng và tính dân chủ.
Ngược lại áp đặt những ý muốn chủ quan của doanh nghiệp lớn, hay doanh nghiệp Nhà nứơc đối với doanh nghiệp tư nhân thì ngừơi ta sẽ không chịu.
Tới đây vào WTO thì Việt Nam sẽ gần như bước vào nền kinh tế thị trường hòan tòan, thì rất nhiều vấn đề sẽ trở nên thực tiễn, súc ép thực tiễn sẽ làm cho họat động được tiến bộ.
Nam Nguyên: Xin cảm ơn ông Vũ Ngọc Bảo, tổng thư ký hiệp hội giấy VN.