Nguyễn Bình, thông tín viên RFA tại Phnom Penh
Phát ngôn viên chính phủ Cambodia nói vào hôm thứ năm vừa qua rằng có tổ chức người Khmer ở hải ngoại đòi tự trị cho người Khmer ở miền Nam Việt Nam. 5 vị sư ở Sóc Trăng bị đưa ra tòa xét xử vừa qua có liên hệ với tổ chức đòi tự trị này. Thông tín viên Nguyễn Bình từ Cambodia có bài tường trình về vụ việc này như sau.
Ông Khieu Kanharith, phát ngôn viên chính phủ Cambodia tuyên bố vào ngày 17 tháng 5 vừa qua rằng 5 vị sư Khmer bị đưa ra tòa xét xử ở Sóc Trăng vừa qua có quan hệ với một tổ chức ở Mỹ với âm mưu đòi tự trị.
Ông nói rằng phía Việt Nam đã cung cấp tài liệu cho Cambodia về trường hợp 5 vị sư Khmer ở Sóc Trăng. Theo đó, âm mưu lật đổ chính quyền Việt Nam để thành lập khu tự trị của họ đã rõ ràng. Họ bị xét xử không có gì oan uổn, do đó chính phủ Cambodia không có gì để phản đối.
Lời tuyên bố của ông Khieu Kanharith nhằm đáp lại bứt thư của dân biểu đảng đối lập Sam Rainsy, ông Son Chhay, đề ngày 17 tháng 5, gởi đến chính phủ Cambodia và Tổng bí thư Nông Đức Mạnh.
Nội dung bức thư yêu cầu chính phủ Cambodia hãy lưu tâm đến người Khmer ở miền Nam Việt Nam, và yêu cầu ông Nông Đức Mạnh trả tự do cho 5 vị sư Khmer ở Sóc Trăng.
Được biết 5 vị sư này bị chính quyền Sóc Trăng buột phải hoàn tục vào tháng 2 vừa qua, và đưa ra tòa xét xử vào ngày 10 tháng 5, sau khi tham gia biểu tình ôn hòa đòi tự do tín ngưỡng ở một trường Pali thuộc thị xã Sóc Trăng.
Một vị sư từng tham gia biểu tình ở Sóc Trăng vừa qua, cũng bị chính quyền buột hoàn tục, nhưng trốn thoát sang Cambodia nói rằng trong cuộc biểu tình ấy, các vị sư không đòi tự trị.
Sư cho rằng nguyên nhân trước tiên, chính quyền cấm không cho các vị sư truy cập internet, vì sợ thấy được tài liệu của Liên minh Khmer Kampuchea Krom ở Mỹ, sau đó cấm không cho đi khuất thực và làm lễ dâng y theo tập quán phật giáo. Đó chính là nguyên nhân khiến cuộc biểu tình nổ ra.
Ông Khieu Kanharith không nêu tên tổ chức ở Mỹ mà ông cho rằng đang đòa tự trị cho người Khmer ở miền Nam Việt Nam, nhưng các vị sư Khmer Nam bộ lánh nạn ở Cambodia kể rằng chính quyền Việt Nam thường nêu tên tổ chức Liên minh Khmer Kampuchea Krom, gọi tắt là KKF.
Chính quyền cho rằng tổ chức KKF này đòi độc lập cho người Khmer ở Việt Nam và khuyến cáo các vị sư không nên tiếp xúc với tổ chức này.
Sư Thạch Bình, trợ lý kế hoạch của KKF phản ứng rằng tổ chức của sư không có tham vọng đòi độc lập, chỉ đòi chính quyền Việt Nam tôn trọng quyền bản của công dân họ mà thôi.
Vào ngày 8 tháng 5 vừa qua, có 3 người Chăm ở Cambodia bị bắt với cáo buột thành lập lực lượng vũ trang đánh Việt Nam để phục hồi Vương quốc Champa ở miền Trung.