Quốc vương Ả rập Xê-út từ trần, Hoàng đệ Abdullah lên kế vị

Quốc vương Fahd, người trị vì vương quốc dầu hỏa lớn nhất thế giới đã từ trần hồi sáng sớm hôm nay, hưởng thọ 84 tuổi. Tin buồn này đã được Hoàng Gia Ả Rập Xê Út thông báo trên đài truyền hình: "Với tất cả sự đau buồn, hoàng gia Ả Rập Xê Út thông báo cùng nhân dân rằng Quốc Vương Fahd Bin Adel Aziz đã băng hà."

0:00 / 0:00

Cùng với lời thông báo vừa kể, hoàng gia cũng cho hay em trai của Quốc Vương là Hoàng Tử Abdullah đã được chỉ định để trị vì vương quốc.

SaudiFahd200.jpg
Quốc Vương Arab Saudi Fahd (trái) và Hoàng đệ Abdullah ibn Abdel Aziz. AFP PHOTO/FILES

Cũng theo truyền thống, vị tân vương ngay sau đó đã loan báo quyết định chọn Hoàng Tử Sultan, một ngừơi em khác của quốc vương, hiện đang nắm chức bộ trưởng quốc phòng làm người kế vị và các giới chức Ả Rập Xê Út cũng thông báo tất cả mọi chính sách đều không thay đổi, kể cả chính sách về ngoại giao lẫn chính sách về dầu hỏa.

Sinh năm 1923, Quốc Vương Fahd là một trong 42 người con trai của Ðức Vua Abdul Aziz, người đã dựng nên Ả Rập Xê Út ngay nay. Thủa nhỏ, Ngài được học ở các trường chú trọng về tôn giáo và năm 1953, trở thành vị Bộ trưởng giáo dục đầu tiên của quốc gia.

Thành quả được mọi người ca ngợi là trong thời gian là bộ trưởng giáo dục, Ngài chỉ thị phải lập hệ thống trường công để mọi người dân theo học miễn phí và cũng Ngài là người khuyến khích các bé gái và phụ nữ đi học. Mười năm sau đó, Ngài được đưa lên làm bộ trưởng bộ nội vụ.

Vị vua thứ 5 của Árập Xê-út

Năm 1975, Ngài được chọn là người kế vị và đến năm 1982, chính thức lên ngôi sau khi người anh trai là Ðức Vua Khaled qua đời, trở thành vị vua thứ 5 của vương quốc.

Ngay sau ngày lên ngôi, nhà vua được chú ý đến vì những liên hệ chặt chẽ với thành phần Hồi Giáo bảo thủ, nhưng đồng thời chính Ngài cũng là người đồng ý hợp tác chung với Hoa Kỳ và Pakistan để yễm trợ cho các lực lượng dân quân đánh đuổi quân đội Sô Viết ra khỏi lãnh thổ Afghanistan.

Ngài còn tạo ngạc nhiên cho cả thế giới khi quyết định cho quân đội Hoa Kỳ trú đóng ngay trên lãnh thổ Ả Rập Xê Út hồi 1990, sau khi Iraq đưa quân sang xâm lăng Kuwait.

Chính các quyết định của Ngài đã đưa vương quốc dầu hỏa này đến gần với Hoa Kỳ và thân với Tây Phương hơn, song song với nhưng quyết định biến quốc gia trở thành một trong nước hiện đại nhất của vùng Trung Ðông.

Năm 1995, tin tức phát xuất từ Riyad cho hay Ngài bị tai biến mạch máu não, và tất cả mọi quyền điều khiển quốc gia được trao cho người em trai là Hoàng Tử Abdullah.

Những người được gặp Ngài sau đó đều nói hầu như Ngài không nhận biết chuyện gì xảy ra, và ngay các lãnh đạo thế giới muốn ghé thăm Ngài cũng được yêu cầu thực hiện cuộc thăm viếng càng ngắn càng tốt, thông thường chỉ đủ để cho phóng viên quay phim chiếu trên truyền hình. Các hình ảnh được chiếu cho thấy Ngài ngồi yên, tay cầm tách cà phê, và không nói gì cả.

Thế giới chia buồn

Ngay sau khi tin Ngài từ trần được thông báo, lãnh đạo nhiều nước đã lên tiếng chia buồn. Thủ Tướng Tony Blair của Anh gọi Ngài là ngươi có tầm nhìn xa và là một nhà lãnh đạo tài ba của thế giới. Tổng Thống Pháp, ông Jacques Chirac nói rằng nước Pháp mất đi một người bạn chân tình.

Thủ Tướng Sabah al-Ahmad al-Sabah của nước láng giềng Kuwait ca ngợi Ngài là người đã dành tất cả cuộc đời cho đất nước, cho đạo Hồi và cho vùng Trung Ðông. Tại Washington, Tổng Thống Hoa Kỳ George W. Bush gọi Ngài là người đã xây dựng quan hệ giữa hai nước.

Tại Pakistan, Tổng Thống Pervez Musharaf loan báo Chính Phủ và nhân dân nước ông sẽ dành một tuần lễ để tang cho vị vua mới từ trần, và nói thêm rằng đây là một mất mát quá lớn cho cộng đồng Hồi Giáo cũng như cho thế giới.

Lễ tang của Cố Quốc Vương Fahd sẽ được cử hành vào ngày thứ Ba.