Việt Long, phóng viên đài RFA
May quá kỳ này lại có thư chê. Có bạn ngạc nhiên chăng? Vì trước thì nói may quá có thư khen, bây giờ lại may có thư chê! Xin thưa lý do như sau:
Thực ra lần này vẫn có nhiều thư khen, khen nức nở luôn, nhưng xin tạm gác lại và xin cám ơn đồng thời cáo lỗi cùng bạn Bảo Thương và các bạn khác, vì cứ đọc những thư khen mình hoài thì cũng thấy kỳ kỳ quá đi! Và thể nào cũng bị cự nự.
Quả nhiên là bị thiệt! Cho nên trước hết phải trưng ra lá thư chê, dấu hết thư khen đi, cho cân bằng với mấy kỳ thư tín trước.
Thư góp ý
Bạn Trần Bằng nói là thay mặt một nhóm bạn ở nhiều tiểu bang Hoa Kỳ, phàn nàn rằng có thư khen hai giọng nữ miền Nam quá đáng, trong khi có một giọng nữ miền Bắc có cái tên khả ái, duyên dáng, ngọt ngào, mới cộng tác với đài không lâu, thì lại không nói đến. Bạn không nói tên ai, nên chúng tôi cũng không tiện đoán, tuy là bạn ngụ ý rất rõ.
Bạn cũng viết rằng nói như vậy không phải là phân biệt Nam Bắc, chia rẽ đố kỵ các miền, và bạn kể ra một số giọng khác cả Nam lẫn Bắc mà bạn cũng ưa thích, rồi bạn khen ngợi diễn đàn bạn trẻ và mục sáng kiến đời sống, cho là hai chương trình đó giúp cho dân cho nước. Sau cùng bạn Trần Bằng nói là không đồng ý việc đài phỏng vấn các quan chức Việt Nam, gọi đó là chuyện thừa, khiến phải đặt câu hỏi về chủ trương đường lối của đài Á Châu Tự Do.
Xin ghi nhận ý kiến của bạn, nhưng cũng xin ngay thật mà thưa rằng không hoàn toàn đồng ý với bạn. Sự mến chuộng người này hay người khác của quý thính giả luôn luôn được coi là hoàn toàn vô tư, không có gì quá đáng, thiên lệch.
Bieu tinh la mot hanh dong da co rat tu lau. Luc do, dan chu chi moi phoi thai, non tre. Cho toi nay, moi nuoc deu co hinh thuc Repesentative democracy, co nghia la, dan chu qua chinh phu dai dien. Bieu tinh chi la mot hinh thuc de bay to quan diem chu khong phai la hinh thuc bao dong de lat do toan bo chinh quyen hien co.
Mục thư tín phải nêu lên mọi ý kiến của thính giả, dù khen hay chê, thương hay ghét. Việc bạn khen tặng một số trong các anh chị em chúng tôi cũng vậy, cũng được coi là hoàn toàn vô tư, và chúng tôi rất cám ơn, trước hết là vì bạn đã là một thính giả từ khá lâu, và đã theo dõi đài khá kỹ lưỡng. Không dám nói hai chữ trung thành.
Về chuyện phỏng vấn quan chức trong nước, thì xin thưa là chúng tôi đang thể hiện quyền tự do báo chí, tự do ngôn luận, cho mọi phía thính giả cùng xem cùng nghe, và cố gắng dựng một mô hình truyền thông tự do, trung thực, không bưng bít thông tin, không tuyên truyền cũng như không bợ đỡ, nên vẫn chủ trương nêu ý kiến và quan điểm từ mọi phía, và chỉ có thính giả mới là người phán xét và kết luận. Và chúng tôi xin phép được tiếp tục đường lối đó, không thay đổị Mong bạn thông hiểu dùm nhé. Cám ơn nhóm của bạn đã quan tâm.
Dân oan biểu tình
Úi dà... Không khí có vẻ hơi nặng nề rồi đó, các bạn ơị Nhưng mà cũng không tránh được. Chỉ mong các bạn “take it easy”, cứ coi nhẹ cái sự nặng nề đó đi thôi! để tiếp tục đừng cảm thấy căng thẳng vì những thư tiếp sau đây nè. Bữa nay không khen nhau nữa mà. Cẩn thận thôị Nhé. Thư của bạn ký tên Phan Lạc Đông Quân, có lẽ viết về Diễn Đàn bạn trẻ hôm 13 tháng chín, trong đó thảo luận đề tài dân oan biểu tình:
“Bieu tinh la mot hanh dong da co rat tu lau. Luc do, dan chu chi moi phoi thai, non tre. Cho toi nay, moi nuoc deu co hinh thuc Repesentative democracy, co nghia la, dan chu qua chinh phu dai dien. Bieu tinh chi la mot hinh thuc de bay to quan diem chu khong phai la hinh thuc bao dong de lat do toan bo chinh quyen hien co.
Ngay o My, nguoi dan cung bieu tinh phan doi chinh phu Bush, nhung khong duoc bao dong, co am muu lat do toan bo he thong chinh quyen. Neu ai pham luat thi rat de vao tu... v...v va v...v
Moi nuoc co hinh thuc dan chu khac nhau. Chung ta dang o mot nuoc ma dang tren duong phat trien. Viet Nam da va dang duoc the gioi ung ho, khen ngoi ve nhung tien bo sau hon hai thap nien thuc hien Doi Moi. Bieu tinh khong mang lai loi ich thiet thuc, trai lai, bieu tinh o Viet Nam chi la mot hinh thuc ma bon xau xui giuc nhung nguoi nhe da, thieu hieu biet ve thoi su, chinh tri.
Ho mang ao tuong rang : Lam nhu vay la the gioi se ung ho ho, giup ho lat do lap tuc mot chinh phu chang? Hoan toan sai lam, ao tuong, hoang tuong den cuc dọ Chinh phu Viet Nam hien nay la mot chinh phu: Do dan, vi dan, va cua dan. Moi y kien dong gop cho chinh phu can duoc lua chon, de bat len chinh phu, chu khong phai dung ngoai duong la loi om som, miet thi mot cach hon don thi moi goi la " Bieu tinh doi Dan Chu".”
Ý dạ Tôi nghi có người đang nổi giận đùng đùng, râu tóc đựng đứng như Trương Phị Đúng không? Bình tĩnh đã bạn ơi, nói chuyện chính trị là phải bình tĩnh thì mới có cơ hội thắng... Chửi mắng trên diễn đàn này bị coi như bạo động, bạo động là bị coi như thua, ít ra trên sân chơi này trước sự chứng kiến của các bạn thính giả tham dự.
Nhớ dùm em là có thảo luận thì xin chỉ ngắn gọn trong vòng một hai phút là tối đa, nói đúng vào trọng điểm, không kể lể dài giòng một hồi có khi lạc đề mất, thành ra một bài tuyên truyền thì coi như thua trước. Nói ngắn mà đủ sức thuyết phục mới là hay, các bạn ạ.
Cần nhất là phải nói về quan điểm mà thôi, đừng nhục mạ cá nhân, không vì quan điểm khác mình mà gọi người kia là thế này thế nọ, bọn nọ bọn kia, tên này tên khác... Đó là luật chơi mình đã đồng ý rồi đó nghẹ Coi chừng thẻ vàng... Tôi không tham gia tranh luận, để xin phép được làm trọng tài.
Yêu dân tộc Việt Nam
Lại một thư khác, tương tự, của bạn Phạm Đình Khoa, nói là đại diện cho những người yêu dân tộc Việt Nam. Trọng tài đăng nguyên văn email, cả lỗi chính tả luôn, cho được trung thực, tuy nhiên có đề nghị, trong dấu ngoặc, để làm rõ nghĩa vài từ ngữ mà tác giả làm sai lạc ý của chính mình, và bỏ bớt đôi câu dài giòng quá:
“Tôi nhân danh đại diện cho những người Việt Nam biết yêu cội nguồn của mình, xin gửi đến những tác giả của bài báo nói nên, phản ánh một số mặt trái của xã hội Việt Nam thời hiện nay. Thưa các quý tác giả, tôi muốn hỏi tác giả một chút nhé: Tác giả hãy cho biết mục đích của tác giả mong muốn ở chúng tôi điều gì?. tác giả có phải là người Việt Nam không.
Người có biết dân tộc Việt Nam chúng ta đã trải qua 4000 năm lịch sử chống giặc ngoại xâm? mục đích để dành độc lập dân tộc, dành lấy tự dọ độc lập chủ quyền cho nước nhà. Chúng tôi là người Việt Nam yêu nước, chúng tôi luôn tự hào về chuyền (truyền) thống dân tộc, về niềm tự hào của người Việt Nam. Theo Tôi Việt Nam tiến lên CNXH là một tất yếu lịch sử, đó là con đường mà đảng và nhà nước chúng tôi đã lựa chọn. Bác Hồ đã hy sinh cả cuộc đời chủ (của) mình cho sự nghiệp giải phóng dân tộc, dựng độc lập chủ nguyền (quyền) cho nước Việt Nam. cho người Việt Nam có tiếng nói trên trường quốc tế
Xã Hội Việt Nam đang trong thời kỳ quá độ lên CNXH nên sẽ có rất nhiều khó khăn thử thách đòi hỏi thế hệ trẻ chúng tôi phải tiếp tục xây dựng lý tưởng mà Hồ chủ tịch đã xây dựng. Tất cả những gì mà Tác giả đã nêu nên nó đang là mặt trái của xã hội, tôi thừa nhận.
Nhưng tác giả hãy nhận thức rằng bất cứ một xã hội nào cũng có mặt trái của nó. cũng như trong triết học cũng đã nói vậy trong bất kỳ sự vật và hiện tượng.”
Trọng tài bỏ hai câu bạn Khoa lên án mục tiêu đối thoại, sau khi đã phát biểu rất hoà nhã, đáng khen. Xin nhớ, nhục mạ là vi phạm luật chơi, tuy nhiên lần này bạn Khoa chưa vi phạm tới mức bị thẻ vàng.
Tôi nhân danh đại diện cho những người Việt Nam biết yêu cội nguồn của mình, xin gửi đến những tác giả của bài báo nói nên, phản ánh một số mặt trái của xã hội Việt Nam thời hiện nay. Thưa các quý tác giả, tôi muốn hỏi tác giả một chút nhé: Tác giả hãy cho biết mục đích của tác giả mong muốn ở chúng tôi điều gì?. tác giả có phải là người Việt Nam không.
Xin nhắc lại, mong thư phản hồi của các bạn, từ mọi phía quan điểm lập trường, để chúng ta thảo luận. Như vậy mới hấp dẫn, chứ cứ một phía nói một chiều thì chán lắm, các bạn lên internet coi thử mục chính trị của mấy ờ báo Nhà nước như Nhân dân, Quân đội Nhân dân, An Ninh thế giới hay là Công An Nhân dân thì thấy rõ ngaỵ Cứ cái gì mang hai chữ nhân dân thì là của Đảng và Nhà nước thôi, dễ hiểu thôi.
Bây giờ tới quan điểm ở chiều ngược lạị Thư của bạn Thi: "Tôi thường xuyên nghe RFA và rất thích thú qua mục "Diễn đàn Bạn Trẻ" trong và ngoài nước do cô Trà Mi phụ trách. Cũng qua diễn đàn này tôi thấy có điều gì không ổn ở một số bạn trẻ có học thức. Vì mỗi khi đề cập đến vấn đề chính trị thì hầu như họ muốn né tránh hoặc sợ sệt.
Vậy thế nào là chính trị ? Chính trị có phải là vùng cấm đối với người dân hay không ? Rất mong Đài RFA đưa vấn đề này lên " Diễn Đàn Bạn Trẻ " hay trong mục thời sự do những vị thức gỉả am tường chuyên đề nàỵ
Bởi vì đối với chế độ độc tài như Việt Nam hiện nay, theo tôi, người dân cần phải hiểu rõ khái niệm này, cần phải hóa giải nỗi sợ "chính trị" trước khi nói đến dân chủ, nhân quyền, tự do v.v...
Tôi tin rằng nếu đề tài này được đưa lên và lập lại nhiều lần, sẽ gây thích thú cho nhiều người và nhất là tạo cho người dân trong nước hiểu rõ vai trò của mình trong xã hội, nhằm tiến đến xây dựng một quốc gia Việt Nam Tự Do,Dân Chủ trong tương laị
Trân trọng.”
Thư của bạn Năm
Thư của bạn ở Sài Gòn, ký tên là Năm, vì tên ba chữ nhưng tôi tự ý bỏ hai chữ sau có ý khôi hài, nhưng nghe ra biết liền, kỳ lắm:
“Tôi là một độc giả “ghiền” RFA” như dân bợm nghiền rượụ Nhưng ở Việt Nam, RFA bị hai anh chàng Cộng sản TQ và Việt Nam kè sát như hậu vệ kè tiền đạo đối phương mà chúng ta thường gặp trên sân bóng vậy.
Vì thế mà khi mở đài RFA thính giả Việt Nam thường hay nghe đủ thứ các tạp âm chen vào. Tuy thế tôi vẫn tìm trúng sóng và hầu như rất ít khi tôi phải bỏ cuộc vì những tạp âm chết tiệt kia.
Không biết tuần này anh Việt Long có hầu chuyện thính giả của đài hay không. Tôi xin đưa tin như vầy cho anh Việt Long biết nhé”
Tới đây bạn Năm kể chuyện Sài Gòn đội mũ bảo hiểm, xong viết tiếp:
“Còn về việc nhà nước Việt Nam đàn áp những tiếng nói bất đồng chính kiến thì Năm tôi xin hiến quí đài một câu chuyện “thần thoại” thời nay nhé. Chuyện như thế vầy:
Lại nói về nàng Bạch Tuyết. Mụ Hoàng hậu vì lo sợ mất ngôi vị mà mình đang có nên không muốn ai hơn mình về sắc đẹp, Một hôm Hoàng hậu “lấy ý kiến” chiếc gương thần để kiểm tra xem sắc đẹp của mụ ta có “vấn đề” gì không?
Gương Thần vốn trung trực và không hề biết xu nịnh, thấy sao nói vậy, nên thưa rằng: “Tâu Hoàng hậu! Xưa kia thì Hoàng hậu “number one”, nay thì Hoàng hậu... “number two” thôi ạ!
Nghe thế mụ Hoàng hậu như bị ai đó chọc tiết, cho rằng Gương Thần bị “các thế lực thù địch trong và ngoài Hoàng cung sách động”, bèn tiện tay ném chiếc gương thần vỡ toang, sau đó “lệnh” cho thuộc cấp gởi “giấy mời” đến đối thủ và tổ chức những cuộc đấu tố nhằm “bôi tro, vẽ trấu” lên gương mặt đối thủ, cốt cho bộ mặt của đối thủ càng xấu hơn mình càng tốt!
Kết cục câu chuyện thế nào, chắc hẳn quí vị đều rõ. Nghe chuyện xưa mà không khỏi ngậm ngùi bởi chuyện nay, chuyện Đảng Ta í mà!
Xin chào quí đài và chúc quí đài luôn giữ phong độ để phục vụ cho bà con.”
Cám ơn bạn Năm Sài Gòn, và phải ca ngợi bạn một cái, về câu chuyện ngụ ngôn hay quá. Thư của bạn ký tên giống như Ngạc thì phải, có vẻ viết từ Việt Nam:
Tôi cam thây su nhuc nha và hô then cua môt nguoi Viêt Nam trên dât Phap qua viêc Thông tin viên Vân Anh bi phai doàn Công San Việt Nam mà dân dâu là TT Nguyen-tân Dung noi voi Ba lan truc-xuât ra khoi buôi lê. Quyên tu do hành nghê thông tin da bi bop chêt ngay trên xu nguoi thi con noi gi toi ngành truyên thông tai Viêt Nam.
“Toi xin gui loi cam on cac nghi sy My da bo phieu tan thanh nghi quyet nhan quyen cho Việt Nam. Toi cam on BsNgai da het long theo doi cổ vũ cho cuoc bo phieụ
Nhă‘n họ la cuon sach May mu the ky cua ong Bui Tin da duoc don doc o Việt Nam nong nhiet. O Việt Nam sau khi co nghi quyet cua Ha vien Hoa ky ve nhan quyen o Việt Nam, thi cac phuong tien thong tin nha nuoc dong loat da kich Nha su Thich quang Do, Nguyen khac Toan... coi ho nhu la tac gia cua cong trinh naỵ Cam on Dai RFA.”
Về vụ thông tín viên Vân Anh
Đến lượt các thư viết về vụ thông tín viên Vân Anh bị mời ra khỏi dinh Thủ tướng Ba Lan. Bạn Khoan ở Pháp víêt:
“Tôi cam thây su nhuc nha và hô then cua môt nguoi Viêt Nam trên dât Phap qua viêc Thông tin viên Vân Anh bi phai doàn Công San Việt Nam mà dân dâu là TT Nguyen-tân Dung noi voi Ba lan truc-xuât ra khoi buôi lê. Quyên tuđo hành nghê thông tin da bi bop chêt ngay trên xu nguoi thi con noi gi toi ngành truyên thông tai Viêt Nam.
Tai sao môt ông Thu Tuong Việt Nam, dung dâu môt chinh phu mà tôi duoc biêt ông Thu-Tuong này co bang câp Tiên Si lai co thê so hai không dam tiêp xuc voi môt thông-tin viên, mà tôi nghi là trinh dô dâu co thê ngang voi ông TT tiên si Nguyên tân Dung duoc.
Ông Thu Tuong Việt Nam chua du trinh dô chinh tri và van-hoa dê nhân co hôi này mà noi ra voi quôc tê vê môt nuoc Viêt Nam Dân Chu Phap quyên sao ? Tôi nho không lâm thi cuu Tông Thông Phap Jacques Chirac trong môt chuyên tham viêng Do Thai nam vua qua da co môt phan ung chông dôi rât manh me voi môt nhân viên an-ninh Do Thai khi nhân viên nay xô duôi không cho Thông Tin viên Palestine toi gân Tông Thông Phap dê thi hành nghiêp vu cua minh. Nêu chuyên viêng tham Ba Lan vua qua cua TT Nguyên Tân Dung mà ông Thu tuong này co môt phan ung nhu vây, doi voi môt Thông Tin Viên Viêt Nam hop phap hành nghê thi thât dep de cho Viêt Nam minh biêt bao nhiêu.
Tôi hy vong trong 10 hay 15 nam nua, lop Thanh-niên tre cua Viet Nam se làm thay dôi duoc cucđiên Dân Chu và Nhân quyên cho Viêt Nam. Kinh chuc Thông Tin Viên Vân Anh se con vung manh và nhiêu canđam trong nghê nghiêp cua minh. Môt thinh gia trung thành.”
Bạn ký tên Nhân quyền-Tự do viết: "Tôi hết sức bất bình về việc phóng viên Vân Anh của RFA bị mời ra khỏi phủ thủ tướng tại Ba Lan theo như tin tức của qúi đàị Tôi nghĩ rằng cộng sản Việt Nam đang cố tình "bịt miệng" báo chí Việt Nam ở hải ngoại bằnh hình thức vu khống cho một phóng viên nào đó để không có cơ hội đưa tin tức không lợi cho cộng sản.
Mời các bạn tham gia mục Trao đổi thư tín. Mọi email xin gửi về Vietweb@rfa.org
Xin hỏi điều này có hợp với qui tắc của báo chí hay không? Nếu không thì cá nhân nào hay cơ quan nào sẽ chịu trách nhiệm bồi thường danh dự cá nhân cho phóng viên Vân Anh và danh dự cho qúi đài RFA.”
Cám ơn bạn Nhân quyền Tự do đã bênh vực báo chí. Công luận Ba lan đã phản ứng mạnh, nghĩa là hành động này không theo nguyên tắc tôn trọng hoạt động của báo chí. Tuy nhiên RFA sẽ tỏ sự thông cảm và không phàn nàn gì với chính phủ Ba Lan, để gìn giữ và tăng thiện cảm với cả thế giới thì vẫn tốt hơn, bạn đồng ý không? Các đồng nghiệp Ba Lan đã phản ứng mạnh, Thủ tướng Ba Lan cũng biết là nhân viên an ninh đã làm sai, và từ nay Ba Lan sẽ biết tôn trọng báo chí. Thế là có lợi chung hết, ngon lành rồi, phải không các bạn?
Bạn Lâm Văn Bách, hay Bạch ở Úc, hỏi tại sao không thấy truyền thông Tây phương tường thuật vụ Vân Anh bị mời ra, cả truyền thông Ba Lan, và website của Amnesty International ở Ba lan. Mời bạn nghe bài của Vân Anh kể lại về những gì bạn nói là không thấỵ Cám ơn và xin khuyến khích bạn hãy cứ thế mà làm, cứ hỏi mọi việc cho ra lẽ.
Còn hai thư viết về chuyện điều 4 hiến pháp. Bạn Phan Đình Sa viết: "Chuong trinh cua Dai hom nay co bàn ve dieu 4 Hien Phap voi loi tuyen bo bất hủ cuả Ông Nguyen Minh Triet hien la nguoi dứng dầu nuoc Việt Nam.
Bai phong van Ong Tran Binh Nam đã soi sang mot phan tuy nhien chung toi van con thac mac là phai chang Ong Triet noi khong lua loi va dai truyen hinh thuoc thế lực khac chơi xấu Ong Triet? Neu nhu Dai A Chau Tu Do va ky giaViet Hung tim cach phong van mot vai nhan vat hien dang sinh song trong nuoc, co le ho se co mot cai nhin khac hon chang.”
Bạn Lâm Nguyễn: "Hủy bỏ điều 4 trong bản Hiến Pháp CSVN hiện nay là một tiến trình bất khả đảo ngược (như điều 6 Hiến Pháp Liên Bang Sô Viết). Tuy nhiên tiến trình này, nhanh hay chậm còn tùy thuộc rất nhiều vào sự nhận thức của người dân trong và ngoài nước để áp lực đảng CSVN phải nhượng bộ như lời của Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết đã xác nhận: "Bỏ điều 4 là chúng ta tự sát".
Đề nghị đài ACTD đưa vào mục “diễn đàn bạn trẻ” thường do chị Trà Mi phụ trách để tìm hiểu tâm tư của những người trẻ trong nước và hải ngoại nghĩ gì về lời phát biểu này của người đứng đầu nhà nước.”
Đã mở diễn đàn RFA
Tiện đây xin nhắc quý vị là mục Diễn Đàn trên website rfa.org đã mở, trong đó có hai đề mục vừa nói tới, mong các bạn theo dõi tiếp trên đó.
Còn lại nhiều lời nhắn trong hộp thư thoại thì chúng tôi đã gọi trả lời trực tiếp một số, chuyển đến người liên quan một số, có gọi thính giả tên mang vần Đê ở Hà Nội nhưng tổng đài nói là số đó không có. Bốn lời nhắn của nhóm bạn mang số cuối 955 nói quá nhiều đề tài và dài quá, không thể nào trả lời, cũng không thể phát lên hết được. Ghi nhận lời nhận xét của một nữ thính giả ở Californiạ Thư gửi qua bưu điện của bà Thu ở Kiên Giang sẽ được chuyển tới nơị
Xin gửi lời chào may mắn và hẹn tái ngộ với các bạn trong mục trao đổi thư tín thứ năm tuần sau, mùng 4 tháng 10. Mục này cũng vi phạm luật lệ về giờ giấc quá rồị Việt-Long coi chừng lần sau bị thẻ vàng.