Gia Minh, phóng viên đài RFA
Trong một chương trình trước chúng tôi giới thiệu cùng quí thính giả và các bạn sáng kiến chuyển đổi xe chạy bằng xăng sang bằng khí hóa lỏng LPG, hay còn gọi là gas. Đây là công trình của giáo sư Bùi Văn Ga, thuộc trường Đại học Báck Khoa Đà Nẵng.
Sau khi thực hiện thành công dự án đó, nay giáo sư Bùi Văn Ga đang áp dụng dự án vào một lĩnh vực phục vụ cuộc sống khác nữa là đưa vào thị trường lọai xe thu gom rác cở nhỏ chạy bằng gas.
Lọai xe này được đưa vào họat động trong điều kiện địa hình nhiều thành phố Việt Nam với những ngỏ hẻm nhỏ, chằng chịt mà những xe thu gom rác lớn không thể vào lọt. Đây là đề tài của chuyên mục Sáng kiến & Đời sống tuần này.
Điểm mới và lợi
Lâu nay, để phục vụ việc thu gom rác, các công ty môi trường hay vệ sinh công cộng của nhiều thành phố tại Việt Nam sử dụng một số ít lọai xe chuyên dụng, còn lại chủ yếu là những phương tiện thô sơ do công nhân vận hành.
Vậy lọai xe thu gom rác nhỏ chạy bằng gas có những điểm nào mới và những lợi điểm gì? Giáo sư Bùi Văn Ga trình bày:
“Đây là đề tài của Sở Khoa học Công nghệ Đà Nẵng. Hiện chúng tôi đang làm thủ tục đăng kiểm. Thiết kế thì đảm bảo, chúng tôi cải tạo từ xe 2 bánh 100cc, chuyển thành xe ba bánh, xe thấp để dễ đưa rác lên. Đăc biệt là xe chạy bằng LPG để giảm ô nhiễm môi trường.
Bên này cũng phải đặt hàng nhưng kinh phí hạn hẹp. Do xe chưa chính thức nên vẫn chưa đặt hàng; khi đăng kiểm xong thì mới xin kinh phí thành phố được. Rồi khi ra đời thì chi phí sửa chữa cũng phải lớn, còn giá thành thì chừng 25- 35 triệu.
Xe thiết kế có thể chở một thùng rác lớn 600 lít hoặc hai thùng nhỏ. Tải trọng maximum chừng 300 kg. Công ty Môi trường Đô thị có lên lái thử, dân thì hài lòng vì hệ thống dù tốt nhưng là do dùng xe đạp nên hình ảnh lao động cực nhọc không phù hợp lắm.
Xe này có thể sử dụng đại trà chứ không phải chỉ riêng Đà Nẵng; nhiều địa phương cũng đạt vấn đề đưa về sử dụng ở địa phương họ.”
Tuy nhiên theo ông hiện nay dự án vẫn chưa thể đưa vào áp dụng ngay bởi một số lý do và khó khăn sau: "Đăng ký bản quyền phải mất ba tháng, đăng kiểm phải mất bốn năm tháng."
Những trở ngại
Đơn vị tiêu thụ đầu tiên của lọai xe thu gom rác cỡ nhỏ chạy bằng gas do giáo sư Bùi Văn Ga thực hiện là Công ty Môi trường Đô thị thành phố Đà Nẵng.
Ông Nguyễn Đắc Linh, trưởng phòng Kế họach của công ty này đưa ra một số đánh giá về dự án:
“Xe ra thì giảm sức lao động của công nhân, giúp thành phố đẹp lên. Tuy nhiên cần phải đồng bộ và phải có trạm nạp gas.
Bên này cũng phải đặt hàng nhưng kinh phí hạn hẹp. Do xe chưa chính thức nên vẫn chưa đặt hàng; khi đăng kiểm xong thì mới xin kinh phí thành phố được. Rồi khi ra đời thì chi phí sửa chữa cũng phải lớn, còn giá thành thì chừng 25- 35 triệu.”
Giáo sư Bùi Văn Ga đưa ra trở ngại lớn mà các dự án của ông gặp phải: "Số trạm cấp ga còn ít, nay phải kêu gọi đầu tư. Đà Nẵng mới có một trạm nạp gas thôi. Các phương tiện dùng gas cũng chưa nhiều."
Một người dân tại Đà Nẵng cũng cho biết: "Ủy ban có hổ trợ để chuyển từ xăng sang gas; nhưng công tác quảng bá chưa tốt; khách hàng còn ngại ngần khi chuyển. Dân biết nhưng những con số tính tóan vẫn là lý thuyết.
Đây là vấn đề của những người lãnh đạo và của công ty; ông Ga làm ra thì đi xe gas còn các lãnh đạo khác vẫn đi xăng, đó là thực tế.”
Theo tiết lộ của giáo sư Bùi Văn Ga thì dù dự án đang trong quá trình kiểm nghiệm của các cơ quan chức năng, thế nhưng có một số tỉnh thành khác cũng ngỏ ý muốn đặt hàng vì tính tiện dụng của lọai xe gom rác nhỏ chạy bằng gas do ông đưa ra.
Mục Sáng kiến và Đời sống tuần này tạm dừng tại đây. Hẹn gặp lại quí thính giả và các bạn trong chương trình kỳ tới cũng vào giờ này trên làn sóng phát thanh của Đài Á Châu Tự Do. Gia Minh chào tạm biệt.