Sự cô đơn của những người tự ứng củ vào Quốc hội Việt Nam


2007.04.18

Lê Dân, phóng viên đài Á Châu Tự Do

Việc chuẩn bị bầu Quốc hội khóa 12 đã khiến rất nhiều người phấn khởi, do số người mạnh dạn tự ứng cử vượt xa những kỳ trước. Tuy nhiên sự phấn khởi đó không kéo dài được lâu, sau khi việc rà soát của các hội nghị Hiệp thương chỉ để lại trên 10 người tự ứng củ tại hai trung tâm kinh tế chính trị lớn là Sàigòn và Hà Nội. Lê Dân tìm hiểu sự việc và trình bày như sau.

NguyenQuangA150.jpg
Tiến sĩ Nguyễn Quang A.

Cách nay hơn hai tháng, nhiều nhân vật tên tuổi tại Việt Nam đã nêu lên sự cần thiết tham gia của thật nhiều giới trong xã hội, để cùng góp tay xây dựng một nước Việt Nam trong vận hội mới, góp mặt cùng quốc tế trong tất cả các lãnh vực.

Người can đảm

Điển hình như phó chủ tịch Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, là ông Lê Truyền từng tuyên bố hoan nghênh, bênh vực cho những người dám ra tự ứng cử. Ông khuyến cáo mọi người nên bỏ định kiến lỗi thời một chiều, từng bị loan truyền một cách không chính thức, đó là "những người tự ứng cử một là bị tâm thần, hai là loại bất mãn".

Phó chủ tịch Mặt trận Tổ quốc Việt Nam nhấn mạnh rằng những người can đảm đó là tự thấy " mình tâm huyết, đủ điều kiện" để đóng góp cho đất nước.

Thật ra, hầu hết những người mạnh dạn tự ứng cử cũng đã tự nhận thấy khả năng và có tâm huyết đóng góp vào những lãnh vực đất nước đang cần. Cụ thể như luật sư Võ Hữu Thiên Ân làm việc ở Thành phố Hồ Chí Minh. Ông cho biết:

“Tôi nghĩ, nếu tôi vào được Quốc hội thì tôi cũng cùng với Quốc hội hòan chỉnh pháp luật và đặt cơ chế giám sát để thực hiện tốt vấn đề này.....”

Tôi nghĩ, nếu tôi vào được Quốc hội thì tôi cũng cùng với Quốc hội hòan chỉnh pháp luật và đặt cơ chế giám sát để thực hiện tốt vấn đề này...

Ngay cả Việt kiều, là những người sinh sống, học tập và làm việc ở nước ngoài, cũng mong muốn đem sở tài, sở học về giúp nước. Theo họ nghĩ, không đâu mà có thể đóng góp hữu hiệu nhất là ở ngay cơ quan lập pháp cao nhất là Quốc hội. Tiến sĩ Nguyễn Đăng Hưng, người vận động chính phủ các nước và mang về cho Việt Nam những dự án nâng cao giáo dục là một trong những người như thế.

Ông nói: “Tôi mong mỏi là với tư cách đại biểu Quốc hội thì chỗ đứng của tôi sẽ khác hơn. Như vậy tôi có thể ảnh hưởng hơn nữa cho việc cải tiến nền giáo dục Việt Nam.”

Được sự khuyến khích, ủng hộ của rất nhiều người, nhiều phía, việc ra tự ứng cử vào Quốc hội khóa tới xem chừng như đã là một bước tiến vượt bực của Việt Nam về hướng một nền dân chủ đích thực.

Thủ tục ra ứng cử

Thủ tục ra ứng cử xem chừng cũng không là một trở ngại lớn như trước nay người ta vẫn e ngại. Thạc sĩ Lê Hải Trà, một người tự ứng cử, cho biết:

“Thực ra mà nói thì việc này rất là đơn giản, rất là rõ ràng. Thí dụ những cái liên quan đến vấn đề luật pháp, tiêu chuẩn của người tự ứng cử là thế nào, rồi quy trình đó như thế nào...đều đã được công bố trên các phương tiện thông tin đại chúng.”

Có lẽ nhờ đó mà số người tự ứng cử vào Quốc hội năm nay cao chưa từng có là 238 ứng viên ở trên khắp nước. Nhiều người quan tâm cho rằng đó là hiện tượng đáng mừng, thổi luồng gió mới vào sinh hoạt dân chủ trì đọng từ bao năm qua.

Tuy nhiên các quy định khá thông thoáng đó thậm chí còn bị một số người cho là quá dễ dãi với người tự ứng cử, thủ tục đơn giản khiến không ít người nộp đơn tự ứng cử không cân nhắc kỹ lưỡng. Có báo còn cho là vì thế mà đã có trường hợp thiếu nghiêm túc nữa.

Nhân đó, phát biểu trong phiên họp cuối của Quốc hội khóa 11, tổng bí thư Nông Đức Mạnh khuyến cáo là đừng để trò chơi dân chủ lọt vào Quốc hội.

Thực ra mà nói thì việc này rất là đơn giản, rất là rõ ràng. Thí dụ những cái liên quan đến vấn đề luật pháp, tiêu chuẩn của người tự ứng cử là thế nào, rồi quy trình đó như thế nào...đều đã được công bố trên các phương tiện thông tin đại chúng.

Vậy là hội nghị hiệp thương lần 3 của Mặt trận Tổ quốc ra tay. Ngoài những kẻ bất xứng thật sự như quan chức nhũng lạm bị khiếu tố, thì nhiều người tự ứng cử khác bị gạt ra không thương tiếc, không lý do chính đáng. Trong số đó có những người từng được Nhà nước vinh danh như giáo sư Việt kiều Nguyễn Đăng Hưng, nhà giáo tố cáo tiêu cực Đỗ Việt Khoa....

Tiến sĩ Nguyễn Quang A tại Hà Nội đưa ra lời lý giải hiện tượng ra tranh cử thì đông, mà lọt khỏi vòng rà soát của Mặt trận Tổ quốc thì ít, như sau.

“Cơ cấu là một việc rất là cần bàn. Nhiều ý kiến của các vị lãnh đạo Quốc hội hay Nhà nước nói là "sẽ còn lại người này, người này được tái cử. Dự kiến như thế này, như thế này....những người đương chức, còn là đại biểu Quốc hội sẽ còn làm tiếp....thì thực sự đấy là những chuyện đã quyết định, đã dự kiến trước mất rồi.”

Điều bất thường

Vì thế, đã có không ít người mạnh dạn ra tự ứng cử, từ cựu thứ trưởng cho đến giám đốc doanh nghiệp.....dần dần xin tự rút lui. Không cần phải là người theo dõi sâu sát, người dân thường cũng không khỏi có các cảm giác ngờ vực là có một điều gì đó bất thường.

Lý do là những vị ấy không còn là trẻ người non dạ, mà khi ra tự ứng cử không lượng hết sức mình, hết công việc đa đoan, thời han hạn hẹp của mình, như một phụ nữ Hà Nội cho biết :

“Những cái ông mà muốn lên tự ứng cử rồi rút chân lại, thì em nghĩ đằng sau lưng có những vấn đề. Sợ lên rồi có chuyện nọ chuyện kia xảy ra. Nhiều khi các ông ấy sợ kiểu ra tranh đấu, ra làm chính trị thì nó không cho mình nói. Mình thấy sự thật như thế mà không dám nói.”

Như vậy thì sự cô đơn của những người dù có tâm huyết, có khả năng, ra tự ứng cử, xem chừng vẫn còn thuần là một sự cô đơn chưa được tập thể đông đảo cử tri khắp nước hậu thuẫn và ủng hộ.

Từ con số 238 người ra tự ứng cử vào Quốc hội Việt Nam khóa 12 tại Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh, qua hiệp thương lần cuối của Mặt trận Tổ quốc chỉ còn vỏn vẹn 13 người, và sẽ có bao nhiêu người thực sự đặt chân vào Hội trường Ba Đình sau ngày 20 tháng Năm sắp tới.

Nhận xét

Bạn có thể đưa ý kiến của mình vào khung phía dưới. Ý kiến của Bạn sẽ được xem xét trước khi đưa lên trang web, phù hợp với Nguyên tắc sử dụng của RFA. Ý kiến của Bạn sẽ không xuất hiện ngay lập tức. RFA không chịu trách nhiệm về nội dung các ý kiến. Hãy vui lòng tôn trọng các quan điểm khác biệt cũng như căn cứ vào các dữ kiện của vấn đề.