Đỗ Hiếu, phóng viên đài RFA
Hôm nay, tòa án hình sự khu vực Nam Bangkok nhóm họp để chính thức xét xử nghi can Võ Văn Đức, bị cáo buộc tội ném bom vào sứ quán CHXH Việt Nam tại Thái Lan. Sự việc này xảy ra ngày 19 tháng 6 năm 2001, lúc 4 giờ rưỡi sáng, ông Đức bị bắt ngay sau đó khi trở về California và đã bị giam giữ tại Hoa Kỳ và Thái Lan hơn 6 năm nay.

Ông bị giải giao từ Hoa Kỳ về Thái Lan, hôm mồng 3 tháng 12 năm 2006. Trước đây đã có nhiều phiên tòa ở Bangkok, để lấy thêm lời khai của ông Đức. Phóng viên Đỗ Hiếu có mặt tại pháp đình và gởi về tường trình sau đây.
Phiên tòa khai mạc lúc 9 giờ sáng để xét xử hai bị cáo, là ông Võ Văn Đức và một can phạm khác người Thái, thuộc đường dây buôn lậu ma túy. Các thủ tục pháp lý và hành chánh, cùng sự trao đổi giữa các quan chức tư pháp, luật sư, kéo dài trên 45 phút trước khi bắt đầu các phiên xử.
Hai người đều mặc quần áo tù, áo ngắn tay màu tường gạch, quần đùi nâu, hai cườm tay bị cồng chung. Các bị cáo ngồi hàng ghế đầu gần vách tường đối diện với lối ra vào chánh, cạnh anh Đức là bà Nanumol Ariyapitipan, luật sư kiêm thông ngôn, đối diện anh Đức là luật sư biên hộ cho anh, ông Woratsit Piriyawibon. Sau lưng anh là 2 nhân viên bảo vệ.
Trường hợp của nghi can Võ Văn Đức được 2 chánh án và một nữ công tố viên thụ lý lúc 10 giờ 30. Trong phần đối đáp giữa thẩm phán và bị cáo, bà Nanumol dịch từ tiếng Thái sang tiếng Anh. Anh Võ Văn Đức trình bày bằng tiếng Anh và được bà chuyển qua tiếng Thái.
Trong phiên xử chính thức đầu tiên này, ông chánh án buộc bị cáo Võ Văn Đức vào các tội danh sau đây:
Tự chế tạo bom để thực hiện âm mưu phá hoại, tàng trữ bom và chất nỗ bất hợp pháp, trực tiếp đánh bom toan gây tác hại cho người và cơ sở vật chất, kích hỏa bom bằng điện thoại di động, tuy nhiên quả bom không nổ. Qua giảo nghiệm, cơ quan chuyên môn báo cáo, đây là một loại chất nỗ màu trắng, có thể gây tác hại cho người và cơ sở.
Ông chánh án tuyên bố là hình phạt có thể áp dụng đối với bị cáo Võ Văn Đức là từ 20 năm tù đến án chung thân.

Kế đó, anh Võ Văn Đức được phép lên tiếng trước tòa, anh đứng dậy, cuối đầu và nói bằng tiếng Anh: xin kính chào quốc vương Thái Lan.
Anh xin nhận tội đã toan tính đánh bom sứ quán Việt Nam tại Bangkok, hơn 6 năm về trước. Anh nói thêm, vì là người theo đạo Phật, nên luôn tôn trọng sự sống của người khác, việc đánh bom nhắm vào cơ sở ngoại giao, chính là để nói lên nguyện vọng yêu chuộng dân chủ và đấu tranh cho nhân quyền tại Việt Nam. Anh chỉ là một người bất đồng chính kiến với nhà cầm quyền Việt Nam chứ không phải một kẻ khủng bố, phá hoại.
Trong khi tòa thảo luận nội vụ, qua sự sắp đặt của luật sư Worasit và bà Namurol, phóng viên Ban Việt Ngữ chúng tôi được phép tới ngồi cạnh anh Võ Văn Đức.
Trong câu chuyện kéo dài 10 phút, anh Đức cho biết hiện còn mẹ trên 80 tuổi sống tại California. Năm nay anh 47 tuổi, có vợ đang làm thương mại và 4 con vừa trai vừa gái, từ 21 đến 25 tuổi, trong đó có một cháu vừa tốt nghiệp luật sư tại Cali.
Anh nói sở dĩ chọn đúng ngày Quân Lực 19 tháng 6 để đánh bom, vì theo anh đó làm một ngày đáng ghi nhớ, dù anh chỉ mới được 16 tuổi vào ngày 30 tháng 4 năm 1975.
Khi hai nhân viên bảo vệ đưa anh Đức ra xe trở về trại giam, anh nói vội qua RFA, mấy lời thăm mẹ và mạnh mẽ ủng hộ cuộc đấu tranh cho dân chủ tại Việt Nam, lời nói của anh, tiếng được, tiếng mất, kèm theo tiếng xích sắt kéo lê dưới sàn gạch.
Luật sư Worasit cho RFA biết, thứ sáu 26 tháng 10 tới sẽ tuyên án trường hợp anh Võ Văn Đức.
Một người Việt từ Australia đến ủng hộ anh Đức, vì đã hoạt động cùng với anh từ năm 1998, ông Phạm Hữu Thành, cựu quân nhân Hải Quân VNCH phát biểu:
“Chúng tôi mong rằng toà sẽ xét lại việc làm của anh Đức trong thời gian. Bởi vì theo chúng tôi biết theo luật của Thái thì nếu mình nhận tội thì sẽ được giảm án phân nửa. Tôi hy vọng anh Đức sẽ được về xum họp với gia đình sớm.”
Phiên tòa kết thúc lúc 12 giờ hôm nay, thứ hai 22 tháng 10.
Đỗ Hiếu, RFA, BKK, Thailand