Nguyên nhân của việc bùng phát cúm gia cầm ở hai tỉnh Bạc Liêu và Cà Mau

Nam Nguyên, phóng viên đài RFA

Những nguyên nhân nào dẫn tới việc cúm gia cầm bùng phát ở hai tỉnh Bạc Liêu và Cà Mau. Liệu thị trường thực phẩm mùa Tết Nguyên Đán có bị ảnh hưởng vì dịch cúm gà hay không. Nam Nguyên tường trình.

• Bấm vào đây để nghe bài này
• Download story audio

Cúm gia cầm tái phát tại Việt Nam gây lo ngại nạn dịch này có thể tái bùng phát vào mùa Đông năm nay. AFP PHOTO.

Thủ phạm chủ yếu

Đàn vịt chạy đồng mà phần lớn là vịt dưới một tháng tuổi bị qui cho là thủ phạm chủ yếu làm dịch cúm H5N1 bùng phát trở lại ở vùng đồng bằng sông Cửu Long. Những đàn vịt này trên thực tế xuất hiện ở khắp mọi nơi ở vùng sông nước miền Tây.

Mặc dù lệnh cấm ấp nở nuôi mới thuỷ cầm còn hiệu lực tới hết tháng 2/2007, nhưng người dân giải thích là đã cho ấp nở vì trứng xuống giá bán không được, hơn nữa thả vịt chạy đồng là phương cách rất tốt để diệt trừ rầy nâu hại lúa.

“Vịt đẻ thì người ta ấp người ta nuôi, trứng rẻ quá. Bạc Liêu Cần Thơ nuôi vịt dữ lắm, vịt nó ăn rầy hết trơn hết trọi luôn…rầy đeo lúa nó rỉa nó ăn hết trơn luôn vì thế họ mần đấy chứ. Bạc Liêu bây giờ người ta lỗ khóc luôn, người nào người nấy khóc múôn chết. Cúm gà cúm vịt nên nhà nước cấm, chờ đem vô bao chôn đốt, đàn nào còn thì thú y xịt thuốc dữ lắm.”

Chính quyền địa phương cũng như cán bộ thú y không có đủ người để kiểm soát hết các kinh rạch và những cánh đồng ngập nước ở Bạc Liêu, Cà Mâu, An Giang hay các tỉnh khác ở vùng đồng bằng sông Cửu Long.

Những đàn vịt mới được cho ấp trái phép, cũng không được địa phương cho vào danh sách chích vaccine ngừa cúm H5N1 vì làm như vậy là hợp thức hoá việc ấp vịt trái lệnh Nhà nước.

Vịt đẻ thì người ta ấp người ta nuôi, trứng rẻ quá. Bạc Liêu Cần Thơ nuôi vịt dữ lắm, vịt nó ăn rầy hết trơn hết trọi luôn…rầy đeo lúa nó rỉa nó ăn hết trơn luôn vì thế họ mần đấy chứ. Bạc Liêu bây giờ người ta lỗ khóc luôn, người nào người nấy khóc múôn chết. Cúm gà cúm vịt nên nhà nước cấm, chờ đem vô bao chôn đốt, đàn nào còn thì thú y xịt thuốc dữ lắm.

Những đàn vịt không chích ngừa lại được nuôi chạy đồng thì rõ ràng là nguyên nhân phát tán virus cúm gia cầm H5N1, nhất là các nhà khoa học Việt Nam xác định rằng vịt có thể mang virus H5N1 trong cơ thể lâu dài mà không phát bệnh.

Nhận thức của người dân

Hơn một năm qua Việt Nam đã khống chế được cúm gia cầm nhưng nay tại sao lại bắt đầu bùng phát những ổ dịch nguy hiểm, đe doạ lan rộng toàn quốc. Tiến Sĩ Hoàng Văn Năm, Phó Cục Trưởng Thú Y Việt Nam phân tích về những nguyên nhân khiến bùng phát ổ dịch ở Bạc Liêu và Cà Mau vừa qua.

“Phải nói rằng nhận thức của người dân cũng chưa được đồng đều, một số nơi dịch xảy ra mà dân cũng chưa nắm được hết. Cái này một phần cũng do công tác truyền thông công tác của cán bộ ở các cấp cơ sở từ chính quyền cho đến chuyên môn thú y làm chưa tốt.

Cho nên người dân chưa tự giác tham gia phòng chống dịch, chưa khai báo kịp thời chưa thực hiện các qui định đặt ra. Ví dụ khi có gia cầm chết phải khai báo, rồi phải tiêu huỷ chôn hoặc đốt chứ không được vất xác bừa bãi chứ không như thời gian vừa qua. Ở đây có sự hợp tác chưa được tốt của một bộ phận nhân dân người chăn nuôi trong phòng chống dịch cúm gia cầm.”

Ảnh hưởng đến thị trường Tết

Tết Ất Dậu và Bính Tuất vừa qua, dịch cúm gia cầm ảnh hưởng nghiêm trọng tới thị trường cung cấp và tiêu thụ, do thiếu nguồn cung thịt gà vịt an toàn đã qua kiểm dịch. Một câu hỏi được đặt ra là, Tết Đinh Hợi sắp tới có khả năng lập lại tình trạng vừa nói hay không. Phó Cục Trưởng Thú Hoàng Văn Năm nhận định:

“Nếu tích cực không để dịch lây lan trong thời gian tới Tết Nguyên Đán thì vấn đề này không ảnh hưởng lắm đối với sức mua. Nhưng nếu để dịch tiếp tục xảy ra thì các biện pháp vận chuyển cũng như cấm vận chuyển, làm khan hiếm thực phẩm đẩy giá tăng cao.

Nó có hai hướng, ở những vùng dịch giá sẽ rất hạ mà không tiêu thụ được, còn những nơi khác không có dịch hay những thành phố lớn có sức tiêu thụ lớn thì sẽ khan hiếm sản phẩm gia cầm. Điều này chúng tôi đã lường tới và dứt khoát là có ảnh hưởng.”

Cho tới lúc này Thành Phố HCM đã lên kế hoạch chuẩn bị gia cầm phục tết cho 7 triệu cư dân trên địa bàn. Số lượng gà vịt được ước tính là khoảng 500 tấn tương đương 450 ngàn con trong đó có khoảng 100 ngàn con vịt. Saigon có hai công ty lớn chuyên kinh doanh giết mổ gia cầm công nghiệp là Hoàng Gia Huynh Đệ và Phú An Sinh.

Hy vọng là dịch cúm gia cầm sẽ được khống chế không lan rộng để người dân có thể an tâm với thịt gà thị vịt trong ngày Tết sắp tới.