Người lao động Việt Nam mong đợi tiền thưởng Tết

Nhã Trân, phóng viên đài RFA

Ở Việt Nam cuối năm là lúc người lao động mong đợi lãnh tiền thưởng Tết sau suốt mấy trăm ngày làm việc cực nhọc. Tình hình thưởng Tết và mức thưởng năm nay ra sao, vào khi giới chủ đang phải lo điều chỉnh mức lương tối thiểu theo qui định, Nhã Trân có thêm chi tiết.

• Nghe bài tường trình này
• Download story audio

Công nhân các khu công nghiệp tại miền Nam Việt Nam. RFA file photo.

Chỉ còn không đầy 1 tháng nữa đã đến Tết Mậu Tý, thế nhưng nhiều người cho biết khác với mọi năm, chuyện tiền thưởng cho tới giờ vẫn chưa được nghe nói đến.

Một công nhân ngành dệt may, quê ở Phú Yên xác nhận là đến giờ này vẫn chưa nghe lãnh đạo xí nghiệp nói gì về tiền thưởng năm nay, tuy nhiên cho rằng chắc rồi cũng được thưởng: “Dạ chưa có.”

Tương tự trường hợp người công nhân trẻ ở Phú Yên, một lao động ở tỉnh Đồng Nai nói chưa thấy công ty đề cập đến thưởng Tết năm nay: “Hiện giờ chưa biết. Cái đó Lãnh đạo quyết định chứ em đâu biết được. Năm ngoái thưởng Tết có 2 trăm ngàn đồng thôi.”

Trong khi có những xí nghiệp chưa đề cập gì đến tiền thưởng Tết, tình hình ở các trường ra sao? Nhân viên một trường đại học ở Hà Nội cho biết: “Mọi năm thì có, còn năm nay chưa thấy nói gì. Chủ trương cái đấy là phòng hành chính hay phòng Kế hoạch-Tài vụ.”

Nhiều công ty chưa có kế hoạch thưởng Tết

Tình hình thưởng Tết năm nay, qua các phản ánh vừa rồi, phù hợp với công bố của Vụ Tiền lương-Tiền công, Bộ Lao động-Thương binh-Xã hội, hồi tuần đầu tháng 1, là đến nay chỉ mới có khoảng 3 phần 4 doanh nghiệp có chương trình thưởng cho công nhân viên. Số còn lại, theo cơ quan này, chưa thấy đề ra kế hoạch thưởng là vì đang gặp khó khăn về tài chính.

Cũng theo Vụ Tiền lương-Tiền công, mức thưởng năm nay của doanh nghiệp nói chung bình quân khoảng hơn 1 triệu 200 ngàn đồng một người, tức gần bằng một tháng lương. Kể về chi tiết thì doanh nghiệp nhà nước thửơng khoảng 1 triệu tư và doanh nghiệp vốn đầu tư nước ngoài ở Sài Gòn là hơn 4 triệu, Hà Nội độ 1 triệu.

Xưa nay mức thửơng Tết được ghi nhận là có sự chênh lệch giữa ngành nghề khác nhau. Thấp nhất có thể kể doanh nghiệp may mặc tư nhân với trên dưới 200 ngàn, doanh nghiệp dệt may, da giày từ 400 đến 700 ngàn. Cao nhất thừơng được xem là doanh nghiệp bảo hiểm hoặc ngân hàng với từ 10 đến cả trăm triệu, rồi đến khối cán bộ công chức.

Riêng các nhà giáo cũng được kể là có mức thưởng Tết thấp, trong khoảng từ 200 đến 600 ngàn. Vì vậy có dư luận rằng giới kỹ sư tâm hồn quanh năm đã không được đãi ngộ xứng đáng mà cả đến thưởng Tết cũng quá khiêm nhường so với tâm huyết đóng góp.

Liên lạc được với ban quản lý một công ty về dịch vụ ở Sài Gòn, chúng tôi được nghe rằng vì đang phải lo nâng lương tối thiểu cho nhân viên nên lãnh đạo hiện còn đang tính toán về vụ thưởng Tết năm nay, thế nhưng chắc chắn rồi cũng thông báo: “Dạ có. Mình là ngành cưới. Cuối năm thì nhân viên ai cũng được thưởng Tết.”

Nhưng khi hỏi về mức thưởng, chúng tôi không nhận được số liệu cụ thể: “Chị thông cảm. Em không thể nói mọi chi tiết được. Đây là vấn đề nội bộ nên phải được xếp đồng ý em mới nói được.”

Cũng theo Vụ Tiền lương-Tiền công, Bộ Lao động-Thương binh-Xã hội, tiền lương và thưởng Tết của các doanh nghiệp ở Việt Nam lâu nay tăng bình quân từ 8 đến 10% một năm.

Công nhân đình công phản đối

Thực tế cho thấy, với mức độ leo thang của vật giá ở Việt Nam mấy năm gần đây, mà công luận cho là khủng khiếp, tiền lương và thưởng Tết dẫu đã tăng ở mức vừa kể nhưng vẫn không giúp gì nhiều cho giới đi làm ăn lương tháng.

Hôm mùng 7 tháng 1, Bộ Lao động-Thương binh-Xã hội chính thức xác nhận rằng lương tối thiểu dù đã được tăng liên tục trong vòng 4 năm nay nhưng vẫn không đủ chi tiêu cho nhu cầu sống tối thiểu của người lao động.

Mới đây, vào tuần thứ nhì tháng đầu năm 2008, hàng trăm công nhân Khu chế xuất Tân Thuận đã đồng loạt đình công vì tiền lương và tiền thửơng Tết quá thấp so với công sức.

Lao động của công ty Semo Vina - 100% vốn Hàn Quốc và lao động của Công ty CX Tech – 100% vốn Đài Loan đã yêu cầu chủ doanh nghiệp điều chỉnh mức lương cơ bản theo qui định của Nhà nước Việt Nam, và nâng mức thưởng Tết để bắt kịp vật giá sinh hoạt.

Thưởng Tết không những thể hiện sự ghi nhận và đền đáp công lao của người làm việc mà còn có giá trị thiết thực cho những lao động thuộc diện lương thấp vào lúc xuân về.

Năm hết Tết đến. Theo cùng những ngày cuối của năm Đinh Hợi, nhiều lao động hiện đang trông đợi món tiền thưởng Tết với hy vọng giúp trang trải phần nào những chi tiêu không thể tránh của dịp đầu xuân.

Hy vọng này năm nay có thành hiện thực chăng ít nhiều tuỳ thuộc vào thiện tâm của giới chủ nhân, lãnh đạo, trước công sức vất vả suốt mấy trăm ngày của những người quanh năm nói chung chưa được hưởng đồng lương xứng đáng.