Ottura asiya jumhuriyetliri ikkinchi dunya urushini xatirilimekte

Ottura asiya jumhuriyetliri 2-dunya urushining axirlashqanliqining 72 yilliqini türlük shekilde xatirileshni dawamlashturmaqta. Sabiq sowét ittipaqi hökümiti 9-may künini 2-dunya urushi mezgilide, gitlér gérmaniyesining teslim bolghan,sowét ittipaqining gitlér gérmaniyesige qarshi urushi ghelibe qilghan kün süpitide xatirilep kelgen bolup, sowét ittipaqi yimirilgendin kéyinki 26 yil jeryanidimu bu kün rusiye bilen bir qatarda bir qisim ottura asiya jumhuriyetliride izchil xatirilenmekte.

Bu yil 9-may küni “Ghalibiyet”ning 72 yilliqi hésablinidighan bolup, bu munasiwet bilen ottura asiya jumhuriyetliride urushqa qatnashqan hayat tarixi shahidlargha xatire buyum tarqitish, turmush xirajiti bérish, urush jeryanliri we uning paji'eliri heqqide eslime we maqalilarni élan qilish hem bashqa pa'aliyetler bashlan'ghan.

Qazaqistandiki “Uyghur awazi” gézitide bolsa, 1941-1945-yilliri arisida sowét ittipaqi we yawropa jeng meydanlirida jeng qilip, bérlinni élishqa qatnashqan we bu qehrimanliqi üchün 1995-yili qazaqistan hökümiti teripidin “Qazaqistan xelq qehrimani”nami bérilgen mördun téyipofni xatirilesh maqalisi élan qilindi.

1941-1945-Yilidiki ikkinchi dunya urushigha sowét ottura asiyasidiki Uyghurlarmu qatnashqan bolup, bu urushta qanchilik Uyghur jengchisi ölgenliki, hazir qanchilik adem hayat ikenliki heqqide éniq melumat yoq, emma töt ademge sowét ittipaqi we qazaqistan xelq qehrimani dégen nam bérilgen idi.

Perghane uchur toridiki xewerde körsitilishiche, hazir sowét-gérman urushigha qatnashqan jengchilerdin tajikistanda 447, özbékistan 1615, qazaqistanda 2776,qirghizistanda 418 adem hayat yashimaqta. 1941-1945-Yilliridiki urushqa özbékistandin bir yérim milyon adem qatniship, 420ming adem ölgen, qazaqistandin bir milyon 360 ming adem qatniship, 425 ming adem ölgen, qirghizistandin 360 ming adem qatniship, 130 mingi ölgen, türkmenistandin 90 ming adem ölgen. Ikkinchi dunya urushi pütün insaniyetke éghir paji'e élip kelgen idi.