Endishe we zerbe astidiki 50 yilliq murasim (2)


2005.09.28
wanlequan.jpg
Uyghur aptonum rayonining eng yuqiri hoquqi xitay millitidin bolghan wang léchü'en qolida. AFP

Xitay hökümiti Uyghur élini ishghal qilip besh yildin kéyin qurghan "shinjang" Uyghur aptonom rayonigha 50 yil toshti. Xitay hökümiti shinjang Uyghur aptonom rayonining qurulushigha junggo kompartiyisining milliy siyasitining ghelibisi dep tebir bérish bilen bu murasimni daghdughiliq ötküzüshke pütün imkaniyetliri bilen tirishmaqta.

Xitay hökümiti yéqinda yene mexsus milliy aptonomiye aq tashliq kitabi élan qilip, özlirining 50 yillardin buyan yürgüzüp kéliwatqan aptonomiye siyasitini medhiyilep, az sanliq milletlerning aptonomiye hoquqlirining heqiqiy jari bolghanliqini tekitligen idi.

Xitay hökümiti xitay asasiy qanuni we milliy térritoriyilik aptonomiye qanunida her millet xelqining saylash we saylinish hoquqliri yolgha qoyulup, her qaysi aptonomiyilik jaylarni shu jayning millitining özliri idare qilishi, ularning öz rayonining ichki ishlirini özliri bashqurushtek démokratik hoquqlirining kapaletke ige qilghanliqini izchil teshwiq qilip kelmekte.

Uyghur aptonom rayoni qurulghanliqining 50 yilliqi munasiwiti bilen xitay da'iriliri Uyghurlarning aptonomiye hoquqlirining kapaletke ige bolghanliqi, Uyghurlarning öz ishlirini özliri béjirip, öz a'ilisige özliri ige bolghanliqini he dep teshwiq qilmaqta. Undaqta, atalmish shinjang Uyghur aptonom rayonida Uyghurlarning aptonomiyilik hoquqliri heqiqeten kapaletke ige boldimu? u jaydiki emeliy ehwal heqqide Uyghurlarning inkasliri qandaq?

Bu heqte dunya Uyghur qurultiyining bash katipi dolqun eysa we téxi yéqindila Uyghur élidin amérikigha kelgen ghunchem xanimlar öz inkaslirini bildürüshti.

Bu heqtiki tepsili melumatlarni, muxbirimiz ümidwarning mexsus programmisidin anglang.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.